بسم اللّه الرّحمن الرّحيم
و صلّي الله علي محمّد و آله الطّاهرين و لعنة الله علي اعدائهم اجمعين
نارنج، نارنجی ترش مزه ولی دوست داشتنی
نارنج میوه ای از خانواده مرکبات و با نام علمی Citrus aurantium می باشد. میوه نارنج از میوه های پر کاربرد و با محصولات جانبی متعدد در فصل سرما است که اسم فارسی آن نارنگ است.
عده ای عقیده دارند که این میوه از زمان بسیار قدیم در شمال ایران یافت می شده است. در برخی مناطق در تمام فصول سال میوه نارنج برروی درخت دیده میشود.
طبیعت میوه آن از دیدگاه طب ایرانی سرد و خشک است ولی مزاج پوست زرد و شکوفه آن گرم و خشک است.
طبق اصول طب ایرانی تمامی ترش مزه ها به اعصاب ضرر می رسانند ولی از بین ترش مزه ها نارنج کمترین ضرر را برای اعصاب دارد. زیرا در آب نارنج ماده ای صمغی و لعابی وجود دارد که آن را در بین مرکبات ممتاز کرده و به علت همین مواد است که ترشی آن برای عصب ها ضرر کمتری دارد و برای سرفه و درد سینه مفید است.
اگر آب نارنج را با عسل مخلوط و میل کنید از زیان آن خواهد کاست. اگر مبتلا به درد سینه و سرفه گرم هستید یک عدد نارنج را از میان دو قسمت کرده کمی نبات کوبیده و کمی نشاسته روی آن بپاشید و بعد آن را روی آتش بگذارید تا یکی دو جوش بزند و بعد آن را به صورت مکیدنی میل کنید.
پوست نارنج: پوست این میوه هم سرشار از خاصیت و طبیعت و مزاج آن گرم و خشک است. از خلال پوست نارنج میتوان مانند خلال پوست پرتقال مربا تهیه کرد و هم با خیساندن آن در سرکه ترشی ساخت. مربا و ترشی پوست نارنج تقویت کننده معده است. مصرف حدود 4گرم از پوست خشک نارنج برطرف کننده حالت تهوع و استفراغ است و باعث خارج شدن انگلهای دستگاه گوارش میشود.
اگر نارنج را به صورت کامل و با حرارت کم و به همراه کمی آب پخته تا اجزایش از هم جدا شود و سپس آن را بر روی پوست و مو خود بمالید متوجه خواهید شد که یک نرم کننده بسیار مفید برای پوست و مویتان پیدا کرده اید. همچنین این مخلوط در رفع خارش های پوستی نیز مؤثر است. البته ماده بدست آماده باید کمی سرد شود تا دچار سوختگی نشوید.
رب نارنج: رب نارنج علاوه بر آنکه طعم خوش و گوارایی به برخی از غذاها مثل خورش قیمه می افزاید تمام خواص میوه نارنج را در بردارد. نارنج زایمان را آسان میکند و پادزهر عقرب و سایر حشرات است. اثر ضدعفونی کننده و میکروب کشی آن و نیز برای کسانی که در اثر تنفس در هوای کثیف دچار خفقان (تپش قلب) شده اند مفید است
شکوفه نارنج(بهار نارنج) : که طبیعت آن گرم و خشک است وبوئیدن آن شادی آور و تقویت کننده مغز و از بین برنده آبریزش بینی (زکام) استاز این شکوفه ها مربای لذیذی درست میشود که خواص مفید شکوفه را دارد.
اگر یک قاشق مربا خوری از شکوفه خشک نارنج را به یک فنجان آبجوش اضافه کنید و در فنجان را ببندید بعد از ده دقیقه نوشیدنی بسیار خوشبو و نشاط آوری خواهید داشت. علاوه براین گذاشتن خشک شده شکوفه و پوست نارنج در کمد لباس مانع بید زدن انها میشود
در بعضی از کتابها برای بهارنارنج خواص دیگری نیز متذکر شده اند از جمله بهبود جوش های سر و نرم کردن موی سر، همچنین آب بهارنارنج در بستن منافذ پوست مؤثر است و به رفع افتادگی آن نیز کمک میکند.
عرق بهارنارنج: عرقی که از شکوفه های نارنج تهیه میشود عرق بهارنارنج نامیده میشود که طبیعت آن هم گرم و خشک است. این عرق نشاط آور تقویت کننده مغز, و باز کننده گرفتگی مجاری بینی از بین برنده ترشحات سینوس ها و دستگاه تنفس است. در از بین. بردن بعضی از انواع تپش قلب مفید است و باعث تقویت قوای باروری نیز میشود. یکی از درمانهای ساده آروغ زدن عرق بهار نارنج است همچنین در رفع دردهای ناشی ازروده بزرگ هم مفید است. عرق بهارنارنج یک شربت اشتها آور و بی ضرر برای بچه ها میباشد. همچنین ناشتا خوردن آن در درمان اسهال های رطوبی (اسهال های ناشی از افزایش رطوبت دستگاه گوارش) بسیار مفید است.
از بهار نارنج میتوان غیر خوراکی هم استفاده کرد. بوئیدن این ماده باعث بی خوابی میشود. از این خاصیت میتوان در مواقع نیاز به رفع خواب آلودگی استفاده کرد. اگر نگران خواب آلودگی در کلاس درس یا جلسه امتحان هستید یک شیشه کوچک از عطر بهار نارنج را همراه خود داشته باشید و در صورت خواب آلودگی آن را ببوئید. گلاب مصلح (اصلاح کننده ضرر) بهار نارنج است. شربت بهار نارنج مخلوط با کمی گلاب آرامبخش بسیار مناسبی است.
آخرین نکته: عرق بهارنارنج زود فاسد می شود و کپک می زند ولی اثر آن درظروف شیشه ای تا یکسال باقی میماند.
در پایان یادآوری می کنم، مصرف هر نوع دمنوشی حتی بهار نارنج، باید با نظر پزشک صورت پذیرد تا عارضه ای به دنبال نداشته باشد.