به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ بیماری "سندرم پای بیقرار" یا .R.L.S نوعی اختلال خواب است که در آن، فرد مبتلا دچار احساس ناخوشایند در پاها میشود و آن را به‌صورت احساس گزگز، مورمور، سوزش، درد و کشش یا حرکت حشرات روی پوست توصیف میکند و بیمار برای کاهش این حس ناچار است پای خود را تکان دهد یا بکشد.
این احساس ناخوشایند معمولاً در نرمه ساق پا اتفاق می‌افتد اما می‌تواند در هر جای اندام تحتانی از مچ پا گرفته تا ران احساس شود؛ این احساس معمولاً وقتی رخ می‌دهد که بیمار دراز می‌کشد، یا برای مدت طولانی می‌نشیند.
کم‌خونی و پایین بودن سطح آهن خون، مصرف قهوه و ترکیبات حاوی کافئین، ضعف اعصاب، حرص‌وجوش، کبد چرب، دیسکوپاتی و سیاتالژیها می‌تواند علت سندرم پای بیقرار در این افراد باشد.
در طب ایرانی (کتاب گرانسنگ اکسیر اعظم) این بیماری تحت عنوان "ضعف رجل و بطوء مشی" آمده است؛ این بیماری می‌تواند در اثر تجمع بلغم لزج یا جصی باشد لذا باید از مصرف بلغم‌زاها و اموری که باعث تجمع اخلاط میشود مانند خوابیدن بلافاصله پس از مصرف غذا، نوشیدن آب بین غذا و سریع غذا خوردن که باعث ضعف کبد، کلیه و نزول اخلاط می‌شوند، خودداری کرد.
ممکن است از تکاثف سودا هم باشد؛ اگر سودای ثرف باشد، گرانی و سنگینی که در برخی موارد مشاهده میشود، وجود ندارد؛ در این نوع از سندرم پای بیقرار، اوضاع بیمار با خوردن آب یخ، عدس، گوجه‌فرنگی، سسها و فست‌فودها و نیز ترشیجات بدتر خواهد شد.
پدیده پای بیقرار می‌تواند در اثر ریزش ماده یا نزله‌ای با جنس سودای محترقه یا مره محترقه نیز ایجاد شود چون سودا پایین‌نشین است لذا میل به اسافل بدن کرده و اندامهای تحتانی را درگیر میکند.
گاهی ممکن است سندرم پای بیقرار ناشی از غلبه ریاح در اندام‌ها باشد؛ در چنین حالتی اگر قوای نفسانی و غریزی و حیوانی ضعیف باشند، مقدمه سندرم پای بیقرار فراهم میشود؛ این نوع از پای بیقرار با ماساژ و دلک تخفیف پیدا میکند؛ باید توجه داشت که ماساژ در این مورد خاص درمان‌کننده نیست بلکه تخفیف‌دهنده است؛ بهترین روغن برای تخفیف پای بیقرار شامل روغن گنه‌گنه، روغن سیاهدانه و روغن اسفند است.
سودای محترقه نیز می‌تواند باعث تولید ریاح غلیظه، عسرالتحلیل شود و در موضع باعث اختلاج یا درد یا بیقراری شود که با گرم کردن موضع باید تحلیل ریاح ایجاد کنیم یا اینکه با تجویز منضج‌های مربوطه به نضج (پختن) ماده پرداخته و نهایتاً با تجویز مسهلات مربوطه از طریق معقول اخراج ماده کرد.
برای درمان "سندرم پای بیقرار" می‌توان از راهکار زیر استفاده کرد:
ــ حجامت از بین دو کتف و ساق پاها و نیز حجامت قوزک خارجی پاها به‌فاصله 40 روز بسیار مفید است؛ زالودرمانی به‌ترتیب زالودرمانی پشت گوشها، گودی کمر روی استخوان دنبالچه، زالودرمانی روی ساق پاها، زالودرمانی روی قوزک خارجی پاها با فاصله هر 40روز انجام شود؛ فصد رگ باسلیق دستها برای درمان اوجاع مفاصل اندامهای پایین دست بسیار مؤثر است.
ــ شربت سرکه‌انگبین 1/3 لیوان + عرق کاسنی 2/3 لیوان را مخلوط کرده به‌مدت 40 تا 70 شب میل شود؛ هر روز صبح ناشتا در یک لیوان عرق کاسنی یک قاشق غذاخوری تخم خاکشیر ریخته میل شود.
ــ دمنوشهای زیر بسیار مناسب هستند: در یک لیوان جوشانده گل ختمی، 3 قاشق غذاخوری آب زرشک ریخته و روزانه یک تا دو لیوان میل شود؛ دمنوش آویشن 3 قاشق غذاخوری + 19 عدد عناب روزانه یک تا دو لیوان میل شود؛ دمنوش اسطوخدوس + گل گاوزبان + سنبل الطیب + لیموعمانی هر8 ساعت یک لیوان میل شود.
حمزه سام دلیری؛ پژوهشگر و مدرس طب سنتی ایران