بسم اللّه الرّحمن الرّحيم 

و صلّي الله علي محمّد و آله الطّاهرين  و لعنة الله علي اعدائهم اجمعين 

شناخت حالات قلب در طب سنتی ایران

نبض:

اگر نبض سریع یا بزرگ است یا پیاپی نشان از حرارت قلب است و نبض نرم نشان از طبیعت مرطوب قلب و نبض سخت نشان از طبیعت خشک قلب است. اگر نبض نیرومند و درست و منظم باشد نشانۀ سلامتی قلب است و اگر بر خلاف این بود نشان از سالم نبودن قلب است.

 نفس:

نفس بزرگ یا سریع و پیاپی نشان از حرارت قلب است و بر عکس آن از سردمزاجی قلب است.

سینه:

سینۀ پهن و گشاد نشان از حرارت طبیعت قلب است و برعکس آن نشان از سردمزاجی قلب می باشد.

موی سینه:

اگر بر روی پوست سینه, موی زیادی است به خصوص اگر مو فرفری باشد, نشان از حرارت قلب است و برعکس آن نشانۀ سردمزاجی قلب است.

اگر سینه اصلا مو نداشته باشد, نشان از خشکی مزاج قلب است.

لمس پوست:

اگر تمام بدن دچار حرارت غیرعادی باشد نشان از حرارت مزاج قلب است و برعکس آن نشان از سردمزاجی قلب است.

اگر تمام بدن نرم باشد نشان از رطوبی بودن مزاج قلب است و اگر تمام بدن سخت باشد, نشان از خشکی مزاج قلب است.

اخلاق و رفتار بیمار:

اگر کسی در طبیعت خود از حالت عادی خشمگین تر است,نشان از گرم مزاج بودن قلب است و اگر کسی  طبیعتا خشمگین نیست و جرات ندارد, نشان از سردی مزاج قلب است.

نیروی بدنی:

اگرنیرو و قدرت انسان کم و ضعیف باشد, نشان از ناتوانی قلب است و ناتوانی قلب نشان از سردی مزاج است.

اگر بدن نیرومند باشد, نشان از نیرومندی قلب است و نیرومندی قلب نشان از اعتدال مزاج است.

اگر بدن دچار پکری و التهاب باشد, نشان از این است که حرارت قلب غریزی نیست.

خیال و گمان:

اگر فکر و خیال انسان به شادی و خوش بینی متمایل است, نشان از نیرومند بودن قلب است و برعکس آن نشان از حرارت قلب می باشد.

اگر فکر و خیال انسان به بزدلی و اندوه تمایل دارد, نشان از خشک مزاجی قلب است.

نشانه های مزاج های قلب:

نشانه های مزاج سرد طبیعی قلب:

-کوچکی سینه

-کوچک بودن نبض که به کندی گرایش دارد

-ضعف و ناتوانی قلب

-تنبلی فرد

-صبر و بردباری فرد

-کندفهمی

-آشفته و سراسیمه بودن

-داشتن رفتار و گفتار زنانه

-سردی بدن

نشانه های مزاج مرطوب طبیعی قلب:

-نبض نرم

-به سرعت واکنش دادن در مورد اتفاقات و مواردی که با آن ها برخورد می کند

-مرطوب بودن پوست بدن

نشانه های مزاج خشک طبیعی قلب:

-نبض سخت

-درنگ و تامل  دادن در مورد اتفاقات و مواردی که با آن ها برخورد می کند

-آرامش کم

-اخلاق وحشیانه

-خشکی بدن

نشانه های مزاج گرم و خشک طبیعی قلب:

-نبض بزرگ و سریع و پیاپی

-بداخلاقی

-شرم و حیا نکردن از انجام کار ناپسند

-پشتکار و تلاش و سخت کوشی

-زودرنجی

-دیر آشتی کردن

-موی زیاد و فرفری بر روی سینه

نشانه های مزاج گرم و مرطوب طبیعی قلب:

-کم بودن موی سینه

-نبض بزرگتر ولی نرم تر و در سرعت و پیاپی زدن کمتر است

-اکثر اوقات مبتلا شدن به بیماری های عفونی

نشانه های مزاج سرد و مرطوب طبیعی قلب:

-نبض متمایل به کوچکی است

-تنبلی کردن

-بزدل و ترسو بودن

-نبودن نشاط در زندگی شخصی

-زیاد خشمگین نشدن

نشانه های مزاج سرد و خشک طبیعی قلب:

-نبض نسبتا کند

-دیر رنجور بودن و خشمگین شدن

-خشم و عصبانیت طولانی مدت

-کینه توز بودن

-نداشن مو بر بدن

نشانه های سوء مزاج گرم قلب :

-به تندی و پیاپی زدن نبض بیش از حد طبیعی

-به تندی و پیاپی نفس کشیدن بیش از حد طبیعی

-شخص از بوییدن و یا خوردن چیزهای گرم دچار آرامش می شود

-ترسو و بزدل بودن

-شخص بسیار مهربان و دل نرم است

نشانه های سوء مزاج تر قلب:

-نبض کندتر ار نبض طبیعی می زند

-بیمار نسبت در اموری که بر روحیه تاثیر می گذارد سریع واکنش نشان می دهد و سریع هم فراموش می کند

-بیمار اکثرا دچار تب های عفونی می شود

نشانه های سوء مزاج خشک قلب:

-نبض بیمار گرایش به خشکی ذارد

-بیمار نسبت به اموری که بر روحیه تاثیر می گذارد سریع واکنش نشان می دهد و واکنش پابرجا می ماند

-بدن بیمار پرحرارت و گدازنده است

منبع:

برگزیده قانون در طب/تالیف شیخ الرئیس/برجمه و تلخیص:لطیف راشدی/چاپ سوم 1391. بخش هفدهم:بیماری های قلب/صفحۀ 455

- با تشکر از خانم دکتر حاجی عربی بابت تهیه این مطلب