گروه اقتصادی – رجانیوز: داریوش ارجمند در یکی از برنامه‎های متعددی که به مناسبت تبلیغ یک برند از برندهای پرتعداد برنج آنهم با جایزه‎های چند صد میلیونی در سیما برپا می‎شود، سوال مهم و جالبی را از مجری می‎پرسد که «مگر سودشان چقدر است که فقط هفته‎ای صد و ده میلیون جایزه می‎دهند!؟»

 و بعد هم جدی‎تر می‎پرسد که این شرکت‎ها، برنج خود را کجای کشور و با چه شیوه‎ای کاشت، داشت و برداشت می‎کنند که فقط حاشیه سود کلانش می‎شود هفته‎ای چند صد میلیون جایزه به مردم به علاوه پرداخت میلیون‎ها تومان هزینه به صدا و سیما برای اختصاص یک برنامه ویژه هفتگی به آنها و تبلیغات مدام شبانه روزی در شبکه‎های مختلف سیما!

 به گزارش رجانیوز، هر چند آن برنامه تبلیغاتی با سخنان داریوش ارجمند به ضد خود مبدل شد اما این حال و روز این سال‎های برنج ایرانی است. برنجی یکی از مهمترین و اصلی ترین اقلام سبد مصرفی خانوار ایرانی است، در زنجیره اقتصادی کشور کالایی استراتژیک و اساسی محسوب می‎شود و بر همین اساس خودکفایی و عدم وابستگی در تولید این محصول، همیشه جز یکی از مهمترین بند های سیاست گذاری اقتصادی کشور قرارگرفته است.

اما اگر برآوردی از تلاش های چندین ساله داشته باشیم متأسفانه به وضوح مشخص می‎شود علی رغم اینکه شرایط آب و هوایی کشور برای کشت انواع این محصول مناسب است، نه تنها در تولید و مصرف بیشتر این محصول قدم های مؤثری برداشته نشده است، بلکه در سال‎های اخیر سنگ اندازی‎ها و کارشکنی‎ها برای نابودی این کالای مهم و استراتژیک کشور بیشتر شده که البته نباید نقش سودهای میلیاردی واردات برنج خارجی از هند و پاکستان را در آن نادیده گرفت.

طبق آخرین گزارشات منتشر شده گمرک، میزان واردات برنج از سال  80 تا 91  یا یک صعود چشمگیر، از 700 هزار تن به یک میلیون 289 هزار تن رسیده است. رقمی که به طور متوسط از رشدی  45 درصدی  حکایت دارد.

این در حالی است که سرانه مصرف برنج در ایران حدود 40 کیلو گرم بوده که با محاسبه جمعیت 76 میلیون نفری، میزان مصرف برنج به حدود 3 میلیون تن خواهد رسید. پس با احتساب تولید 2 میلیون و 400 هزار تنی برنج در هر سال و ذخیره سازی  200 هز ار تن در انبار، سالانه فقط به 800  هزار تن واردات برنج به کشور نیاز داریم و نه بیشتر.

نکته مهمتر آنکه در شرایطی که مسئولان از کمبود و نبود منابع ارزی سخن می گویند ناباورانه با اختصاص ارز مرجع 1226 تومانی از واردکنندگان این محصول حمایت و تلاش می‎کنند شرایط سودآوری بیشتر و بهتری را برای وارد کنندکنندگان برنج فراهم کنند.

به طوری که طبق اظهارات وارد کنندگان قیمت تمام شده هر کیلو برنج وارداتی حدود 1200تومان است و همین برنج با قیمت حداقل 3000تومان در بازار فروخته می شود. یعنی با یک حساب سرانگشتی  به ازای  واردات 2 میلیون و 300 هزار تن برنج در سال گذشته سود حاصله به رقمی بالغ بر 410  میلیارد ریال عاید وارد کنندگان این محصول شده است.

البته حمایت از وارد کنندگان به همین جا ختم نمی شود و صادرکنندگان برنج پاکستاني از دولت اسلام آباد خواسته اند با تسهيل شرايط صادرات برنج به ايران، امکاني را برای واردکنندگان برنج در ایران فراهم کند تا بتوانند برنج بيشتري به ايران صادر کنند .به طور مثال پيشنهاد دريافت روپيه پاکستان از ايران در قبال صادرات برنج به دولت اسلام آباد مطرح شده است. طرحي که در سال‎هاي اخير بواسطه آن صادرکنندگان هندي توانسته‎اند سود زيادي از محل صادرات برنج به ايران در قبال دريافت روپيه هند از ايران کسب کنند.

چرا که تجار و صادرکنندگان پاکستاني که به خوبي از وضعيت تحريم‎هاي بانکي عليه ايران مطلع هستند و قصد دارند با اقداماتی از این دست از شرایط تحریمی ایران استفاده و منافع عظیمی را  به اقتصاد کشورشان سرازیر کنند. به نحوی که با افزایش مصرف برنج پاکستانی در ایران، سود هنکفتی به جيب بزنند و رونق کشاورزی را در کشورشان افزایش دهند.

بنا به گزارش اتحاديه صادرکنندگان برنج پاکستان، این کشور هر سال بيش از شش ميليون و 500 هزار کيلوگرم برنج توليد مي‌کند که چهار ميليون و 500 هزار کيلوگرم آن صادر مي‌شود. اين ميزان صادرات حدود 70 درصد کل برنج توليدي پاکستان است. پاکستان چهارمين کشور بزرگ صادر کننده برنج در جهان است  و از این راه درآمد هنگفتی را نصیب شهروندان خود می‎کند.

مسأله اینجاست که در سال‎هاي اخير علاوه بر اینکه مسئولان برای رفع مشکلات شالیکاران کشور همچون کاهش هزینه‎های تولید، سالم‎سازی چرخه توزیع و مصرف و... برنامه و سیاست‎گذاری منسجم و قابل توجهی نداشته و بسیاری از شالیکاران را از ادامه فعالیت مأیوس و ناامید ساخته است، از هیچ تلاشی هم برای رونق واردات این کالا دریغ نکرده و ایران را که جز بهترین تولید کنندگان برنج دنیا به حساب می‎آمده را به یکی از اصلی ترین واردکنندگان برنج در دنیا بدل ساخته‎اند. 

و تراژیک ترین بخش این داستان آنجاست که دولت هم برای توزیع سبد کالا میان مردم، برنج خارجی را انتخاب خود در این سبد قرار می دهد تا ابهامات در این باره هر چه بیشتر از گذشته شود.

بر همین مبناست که این روزها بیش از گذشته واردات این کالا رونق گرفته و برنج وارداتي هندي و پاکستاني که کيفيت آن قابل مقايسه با برنج مرغوب و خوش عطر و طعم ايراني نيست، با بسته بندهاي بسيار متنوع و رنگارنگ و با عناوين تجاري گوناگون، بازارهاي سراسر ايران را فرا گرفته و به رغم کيفيت پايين، صرفا به دليل  تبلیغات گسترده و وعده جوایز میلیونی، خودرو به تعداد اعضای خانواده و... جای خود را در بازار ایران باز کرده است.
 البته نباید از نقش صدا و سیما هم برای اجرای این تبلیغات چشم‎پوشی کرد. چرا که برای تکمیل کردن چرخه نابودی تولید برنج به عنوان یک کالای اساسی و ضروری در کشور، کافی است آنتن شبکه‎های پر مخاطب به مراسم قرعه کشی و تبلیغات گسترده این نوع محصول اختصاص دهد.

در نهایت اینکه حالا که مدیران و مسئولان کشور در سخنانشان به وفور از تلاش های بی وقفه  در مسیر کاهش تورم و خروج از رکود سخن می‎گویند باید عنوان شود قطعا یکی از در دسترس ترین و البته حیاتی‎ترین اقدامات برای رسیدن به این هدف، سروسامان دادن به وضعیت تأسف برانگیز تولید برنج کشور است. چرا که در این صورت دولت می‎تواند با یک تیر چند هدف ایجاد اشتغال، افزایش تولید وکاهش قیمت‎ها، رهایی از وابستگی در تولید کالای استراتژیک کشور و... را نشانه رود. البته عزمی جدی می‎خواهد و تلاشی خالی از شعار.