مقدمه

 

 

 

 

توجه به «نژادپرستی» و «برتر بودن» در آیین یهود سبب شده است که بین فرزند آوری، سیاست و حقوق در اسرائیل پیوند عمیقی ایجاد شود و چنین پیوندی، حتی یهودیان دیگر نقاط دنیا را نیز تحت تأثیر قرار دهد. در آیین یهود برخلاف ادیان دیگر همچون اسلام و مسیحیت، بحث تبلیغ برای رواج آیین مطرح نیست. تاریخ ادیان آسمانی، مملو از تلاش آن‌ها برای جذب دیگران به آیین خود بوده است. مهاجرت مسیونرهای مسیحی به دیگر مناطق و ارسال نامه دعوت و مبلغین در دین اسلام به سرزمین‌های دیگر، مصداق این سیاست بوده است؛ اما نژادپرستی دین یهود چنین شیوه تبلیغی را برنتافته است. ازاین‌رو تلقی خود به‌عنوان قوم برتر حتی ازنظر شکل جسمانی سبب شده است فرزند آوری مؤلفه کلیدی در گسترش آیین یهود در بین یهودیان تلقی شود.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

درواقع حمایت از نژاد یا ملیت در مرکز سیاست‌های جمعیتی رژیم اسرائیل قرار دارد. سیاست‌های این رژیم در حوزه فرزند آوری متأثر از هنجارهای مذهبی، اجتماعی و فرهنگی آیین یهود راجع به باروری است. این سیاست در راستای حمایت از خانواده یهودی است که در کتب و منابع یهود از آن به‌عنوان حقوق اساسی بشر یادکرده‌اند. البته موقعیت متزلزل رژیم اسرائیل نیز در این اهمیت دادن به فرزند آوری و خانواده بی‌تأثیر نبوده است. وجود اقلیتی از یهودی‌ها در دیگر کشورها و به هلاکت رسیدن عده‌ای از آن‌ها در جنگ‌ها، نگرش اسرائیل به فرزند آوری را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده است.[1]

 

 

 

 

وضعیت جمعیتی اسرائیل

 

 

 

 

 نگاهی به آمارهای جمعیتی اسرائیل، اهمیت نقش فرزند آوری را در این رژیم نشان می‌دهد. رژیم اسرائیل در بین کشورهای صنعتی و توسعه‌یافته، بالاترین نرخ زادوولد را داشته و درعین‌حال بیشترین حمایت‌ها را از فرزند آوری دارد. تنها در طول شانزده سال (2016-2000) حدود سه میلیون نفر به جمعیت این رژیم افزوده‌شده است و اکنون جمعیت رژیم اسرائیل 8.174.527 نفر است و رتبه 99 را در رتبه‌بندی کشورها ازلحاظ جمعیت کسب کرده است.[2]

 

 

 

 

اوج نرخ رشد جمعیت این رژیم در سال 2008 میلادی، 1.72 بود که در بین کشورهای صنعتی بالاترین نرخ رشد محسوب می‌شود.[3] نرخ رشد جمعیت در سال 2016 برای اسرائیل، 1.53 بود که رتبه 78 جهان را برای این رژیم به ارمغان به آورده بود. همچنین نرخ تولد 18.30 در 1000 نفر و کسب رتبه 95 در جهان، باعث شد تا اسرائیل در سال 2016، از این لحاظ رتبه نخست را در میان کشورهای صنعتی کسب کند.[4]

 

 

 

 

 

 

 

تعداد نیروی جوان و نوجوان که برای توسعه ضروری است، بسیار قابل‌توجه است.

 

 

 

 

 

 

نرخ مرگ‌ومیر اسرائیل 5.2 در 1000 نفر است که این میزان در نوزادان به 3.5 در 1000 نفر می‌رسد.[5] نرخ مرگ‌ومیر مادران نیز در سال 2015 در هر 1000 نفر، 5 نفر است که آمار قابل قبولی برای رژیم اسرائیل محسوب می‌شود.[6] نرخ امید به زندگی در این رژیم 82.4 سال است که رتبه یازدهم را در جهان دارد. مجمع جهانی اقتصاد هم در گزارش خود نوشته بود که مردان اسرائیلی، دارای طولانی‌ترین عمر در جهان هستند.[7] این آمارها نشانگر اهمیت فراوان بقای نژاد برای رژیم اسرائیل است.

 

 

 

 

 

سیاست‌های اسرائیل درزمینه ی فرزند آوری

 

 

 

 

رویکرد نژادپرستانه اسرائیل در روش‌های جدید باروری نیز دیده می‌شود. تصویب قانون لقاح آزمایشگاهی، استخراج تخمک، لقاح خارج رحمی، اهدای تخمک و رحم اجاره‌ای در این راستا است که با در نظر گرفتن ملاحظات فرهنگی و مذهبی در این رژیم انجام می‌شود. دیوان عالی این رژیم در احکام خود از هر نوع شیوه بارداری برای فرزند آوری حمایت کرده است. طبق قانون این رژیم، یک زن حق پایان دادن به بارداری خود را ندارد. سقط‌جنین در شرایط بسیار ویژه‌ای (ازجمله در شرایطی که زنان قربانی تجاوز شده‌اند)[8] و با مجوز وزارت بهداشت صورت می‌گیرد و سقط بدون مجوز محکومیت کیفری دارد.[9] کمیته‌ای سه‌نفره درخواست سقط‌جنین را بررسی می‌کند و در صورت کفایت دلایل زن، مجوز سقط را صادر می‌کند. هرچند روزنامه «تایمز آو اسرائیل» معتقد است که 98 درصد این درخواست‌ها مورد موافقت قرار می‌گیرد. زنان زیر 20 سال و بالای 40 سال نیز نیازی به ارائه دلایل به این کمیته نداشتند. هرچند که خاخام‌ها اعتقاددارند که اگر شرایط ضروری پزشکی ایجاب نکند، سقط‌جنین قطعاً عملی ضد باورهای یهودیت است.[10]

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

به نظر می‌رسد اصل این ادعا که سقط‌جنین در اسرائیل عملی غیرقانونی است و زنان مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرند، درست است، اما در سال 2014 و با تصویب سبد سلامت (health basket) در اسرائیل، دولت این رژیم به زنانی که درخواست سقط‌جنین دارند، یارانه نیز می‌دهد. قانون جدید، زنان 20 تا 33 ساله را شامل می‌شود. این قانون در تضاد با قانون سال 1997 بود. بر اساس قانون پیشین سقط‌ جنین ممنوع بود، مگر:

 

1. زنان کمتر از 17 و بیش از 40 سال داشته باشند؛
2. نوزادان ناشی از ازدواج نامشروع باشند؛
3. نوزادان دارای نقص جسمی و ذهنی باشند؛
4. ادامه بارداری، سلامت مادر را به خطر اندازد.[11] 

 

 

 

 

تصویب و اجرای قانون جدید، با مخالفت خاخام‌ها و سازمان‌های مذهبی محافظه‌کار مواجه شد. به‌عنوان‌مثال، سازمان افرات (Efrat) مخالف قانون جدید است.

 

 

 

سازمان افرات که گروهی مخالف سقط‌جنین است تلاش دارد تا زنان یهودی را متقاعد کند که عمل سقط‌جنین را انجام ندهند. برای این هدف، این گروه اقدام به ارائه کمک‌های اقتصادی به زنان باردار کرده است.[12] این سازمان با 3000 داوطلب خود، در سال اول زندگی کودک، 850 دلار به مادرانی که سقط‌جنین نکرده‌اند، کمک مالی می‌کند و تاکنون توانسته است بیش از 35.000 کودک را از مرگ و سقط، نجات دهد.[13]

 

 

 

 

 

 

 

 

فیلم درباره فعالیت های سازمان افرات​

 

 

 

 

بر اساس قانون سال 1994 تمام مراقبت‌های بارداری تحت پوشش بیمه و رایگان است. در سال 2010 کمیته عمومی ارزیابی قانون‌گذاری باروری و تولد در اسرائیل[14] تشکیل شد. این کمیته درزمینه انواع روش‌های جدید باروری خدماتی را به یهودیان عرضه می‌کند. این رژیم درزمینه شیوه‌های جدید بارداری بیشترین تعامل علمی را با ایالات‌متحده دارد. بحث فرزند آوری به‌قدری در حکومت این رژیم اهمیت دارد که افرادی چون نوامی زیولوف (Naomi Zeveloff) معتقدند که در اسرائیل سیاست حتی برای زنان شصت‌ساله بچه تولید می‌کند.[15] به نظر وی هدف اسرائیل از افزایش جمعیت، ایجاد یک جمعیت بزرگ یهودی در منطقه است. البته هدف اصلی این سیاست بیشتر از آنکه متوجه عرب‌های اسرائیلی باشد، یهودی‌های اسرائیل را به‌عنوان جامعه هدف در نظر گرفته است.

 

 

 

 

 

 

 

نمونه‌ای از تبلیغات گروه افرات: «درنهایت، تولد یک کودک می‌تواند موجودیت ما را به‌عنوان یک کشور یهودی تعیین کند.»

 

 

 

 

 

تأکید بر تاکتیک بقا از طریق فرزند آوری در یک منطقه متخاصم با اسرائیل به نظر طبیعی می‌رسد. این قبیل سیاست‌ها سبب شده است که اسرائیل رتبه یک جهان را در تلقیح مصنوعی با چهل هزار چرخه در سال به دست آورد. دولت اسرائیل این روش را تا دو بار زایمان برای زنان، رایگان در نظر گرفته است.[16] اسرائیل حتی طرح‌های ویژه‌ای درزمینهٔ فرزند آوری و پرستاری و تربیت پس از تولد، به یهودی‌های سایر کشورها به‌ویژه آمریکا ارائه داده است. دو خدمت و درواقع سیاست مهم در این زمینه عبارت‌اند از:

 

 

 

 

 

اولاً؛ پرستاران نوزادان یهودی حتماً باید با آیین و سنت‌های یهود به‌ویژه نوع غذا آشنایی کامل داشته باشند. ثانیاً وعده‌های غذایی فرمان داده‌شده[17] در آیین‌های مذهبی یهود را در اختیار نوزاد بگذارند.[18]

 

 

 

 

 

نظام کیبوتسها نیز هزینه فرزند آوری و حمایت از کودکان را که به‌صورت اشتراکی بین اعضا تقسیم می‌شود، ارزان‌تر کرده است. در این ساختار به خانواده‌های پرجمعیت‌تر، خدمات رفاهی بیشتری ازجمله مسکن بزرگ‌تر ارائه می‌شود. ساختار کیبوتسها هزینه‌های فرعی برای داشتن فرزند اضافی در خانواده‌ها را از دوش والدین برمی‌داشت.[19] بر اساس اجرای این سیاست‌ها با آمارهایی که قبلاً بیان داشتیم، تخمین زده‌شده است که جمعیت این رژیم در 2059 به 20.6 میلیون نفر می‌رسد.[20] کمک‌هزینه فرزند آوری، آموزش رایگان از سن سه‌سالگی و تأمین مسکن با حداقل هزینه مسکن ازجمله سیاست‌های اسرائیل برای تشویق فرزند آوری بوده است.[21]

 

 

 

 

آلون نال استاد دانشگاه بن گوریون تأکید برافزایش فرزند آوری را برای اسرائیل یک خطر تلقی کرده است و بر این باور است که با افزایش تراکم جمعیت در سرزمین‌های اشغالی گرایش به خشونت‌طلبی در بین یهودی‌ها در داخل اسرائیل بیشتر می‌شود. این سیاست فرزند آوری که درواقع یهودی‌سازی است، جایی برای تنوع جمعیتی باقی نخواهد گذاشت[22].

 

 

 

 

 

 

 

نتیجه‌گیری

 

 

 

 

 

درواقع سیاست فرزند آوری در دین یهود ناشی از دو مؤلفه است که یکی ریشه در این آیین و دیگری در موقعیت متزلزل اسرائیل دارد. عدم وجود تبلیغ دین یهود و برتری نژادی که یهودیان دم از آن می‌زنند، سبب شده خود را قومی برتر ترسیم و بقای خود را در افزایش جمعیت دنبال کنند.

 

 

 

 

همچنین افزایش جمعیت در دیگر کشورها، یهودی‌ها را به اقلیتی متنفذ در سیاست دیگر کشورها تبدیل کرده است. در داخل اسرائیل نیز تأکید بر فرزند آوری دلایل متعددی دارد. هشتاد درصد جمعیت این رژیم یهودی و بقیه عرب‌های اسرائیلی و اقلیت‌های دیگر هستند. هدف اسرائیل، غلبه کامل یهودیان بر دیگر بخش‌های جمعیتی است. اسرائیل این سیاست را به‌شدت در بیت‌المقدس دنبال می‌کند تا اکثریت یهود را نیز در راستای یهودی‌سازی این شهر تحقق بخشد. محیط ناامن منطقه غرب آسیا برای اسرائیل نیز در برجسته کردن سیاست فرزند آوری مؤثر بوده است. وجود کشورهای عربی در اطراف این رژیم و دیگر مخالفین آن‌که در جنگ‌های متعدد، سبب وارد آمدن خسارات انسانی بر یهودیان شده و منجر به فرار آن‌ها از سرزمین‌های اشغالی شده است، باعث پیگیری جدی‌تر سیاست فرزند آوری در این رژیم شده است.