روزه داری در کنار فواید معنوی، یادآور سبک زندگی صحیح برای دستیابی به تندرستی است. یکی از نکات طبی روزه داری زود خوابیدن در شب و سحرخیزی است. متاسفانه این نکته در ماه مبارک رمضان نادیده گرفته می شود و گاهی برخی افراد خوابیدن در طول روز را جایگزین خواب ارزشمند شبانه می کنند. در این مقاله نکاتی در خصوص تاثیرات این نوع سبک زندگی ارائه خواهیم داد.
برتری خواب شب نسبت به روز
- در طب سنتی خواب شبانه نسبت به خواب روز از فواید بیشتری برخوردار است. علت این امر را حکما در عادت انسان به خواب شب، تناسب تاریکی با خواب و طبیعت سرد و تر شب عنوان کرده‌اند.
- خواب شب خوابی با کیفیت تر و دارای مولفه های لازم برای استراحت و تجدید قواست ولی خواب روز از آنجایی که کیفیت لازم را ندارد (بخصوص ناپیوستگی و عمیق نشدن خواب) فواید خواب شب را ندارد.
- از دیدگاه حکمای طب سنتی خواب روز هیچگاه نمی تواند جایگزین خواب شب شود و در صورتی که فرد ناچار به جابجایی این دو باشد باید به تدریج و با رعایت نکات خاصی این کار صورت گیرد.
لزوم بهره مندی از خواب شبانه
- یکی از فواید خواب در کنار تجدید قوا و استراحت بدن، کمک به هضم غذاست.
- در صورتی که با فاصله مناسب از غذا خواب صورت گیرد (بعد از عبور غذا از معده که عموماً دو ساعت طول می‌کشد)، این خواب می‌تواند به هضم بهتر غذا و جذب خون خوب برای بدن موثر باشد.
- در صورتی که فردی شب نخوابد و تا سحری بیدار بماند غذای صرف شده در وعده شام به خوبی هضم نشده و اشتهای مناسبی برای سحری نیز نخواهد داشت.
- با این تفاسیر نخوابیدن در شب می‌تواند در بروز ضعف و کم خونی در روزه دار نیز موثر باشد.
تاثیرات خواب روز بر سلامت بدن
- در طول روز بواسطه حضور خورشید، میل حرارت حیاتی بدن به ظاهر و بیرون بدن است و در خوابیدن میل حرارت به داخل بدن است و بواسطه این عدم مطابقت مغز آسیب می‌بیند و مستعد ابتلا به بیماری می شود.
- تکرار این عادت غلط، علاوه بر ضعف مغز معایب دیگری نیز دارد که می تواند بدن را در معرض آسیب قرار دهد.
آسیب های خواب روز
- زردی و بی طراوتی رنگ چهره
- بروز بیماری های رطوبی (مانند زکام و نزله و سستی اعضا)
- آسیب پذیر شدن بدن در مقابل ابتلا به تب و ورم
آداب خوابیدن در ماه رمضان
روزه گرفتن در ماه رمضان بسیار شیرین است اما نیاز جسمی انسان به غذا سبب سخت تر شدن این عبادت معنوی خواهد شد اما اگر در ماه رمضان الگوی خواب خوبی داشته باشید می توانید راحت تر روزه بگیرید و گرسنگی اذیتتان نکند.
خواب شبانه
- خواب شبانه در ماه مبارک رمضان بسیار پر اهمیت است زیرا بهترین هضم در هنگام خواب اتفاق افتاده و بی خوابی سبب ایجاد خشکی می‌شود.
- بنابراین از آنجا که بدن ما در طول شبانه روز به ۷ الی ۸ ساعت خواب نیاز دارد، پس بهتر است در ایام ماه رمضان شب ها زودتر بخوابید تا مدت زمانی که صرف خوردن سحری و عبادت می‌شود، نیز جبران گردد.
- از طرفی افراد روزه دار باید سحر را کوتاه بیدار باشند و مدت زمان زیادی صرف پختن و آماده کردن غذا نکنند و در محیطی آرام و بدون سر و صدا و در نور خیلی کم غذا صرف کنند.
در صورت نیاز به خواب روز، قبل از اذان ظهر بخوابید
- همانطور که گفته شد، خواب روز برای سلامتی مضر است، اما در صورت لزوم و برای رفع خستگی و تجدید قوای خود قبل از اذان ظهر بخوابید. این خواب قیلوله که بهترین خواب در طول روز برای افراد روزه دار است سبب کاهش احساس عطش خواهد شد.
- اما باید توجه داشت که خواب هنگام غروب آفتاب و هنگام افطار جایز نیست.
بعد از خوردن سحری بلافاصله نخوابید
- خوابیدن بلافاصله بعد از خوردن سحری سبب دیر هضم شدن غذا و احساس عطش در طول روز خواهد شد.
- بنابراین بهتر است بعد از سحری، حداقل یک ساعت بین زمان اتمام وعده سحری تا زمان خوابیدن مجدد، فاصله بیندازید.