بسم الله الرّحمن الرّحيم

«ویندوشاپِرها»؛ از شور تا شماتت

«پاساژگردی فضای مجازی» یا «ویندوشاپینگ» پدیده‌ای فراتر از یک فعالیت مجازی است و می‌تواند اثرات گسترده شناختی بر «ویندوشاپِرها» یا «پاساژگردهای فضای مجازی» بگذارد. این پدیده در صورتی که کنترل نشود از مسئله فرهنگی به مسئله جدی اخلاقی و رفتاری تبدیل می‌شود.

دسترسی آسان و بی‌وقفه به مغازه‌هایِ آنلاینِ همیشه باز، و تماشای فروشگاه‌هایی که در کشور یا حتی قاره‌های دیگر قرار دارند، در کنار کنجکاوی کنترل نشده‌ای که همراه با لذت است، پدیده «پاساژگردی  فضای مجازی» یا «ویندوشاپینگ» را به وجود آورده است.

در ظاهر ماجرا «ویندوشاپینگ» یا تماشای ویترین فروشگاه‌ها، بدون خرید، به طور معمول یک فعالیت سرگرم‌کننده، هیجان‌انگیز و بی‌ضرر به نظر برسد، اما نباید از آن روی سکه و اثر شناختی این پدیده و تأثیرگذاری ناخودآگاهی که بر انتخاب‌ها و تصمیم‌گیری‌های افراد در زمینه‌های مختلف از جمله اجتماعی، فرهنگی، تجاری و ... می‌گذارد، غافل شد.

«ویندوشاپِرها» یا «پاساژگردهای مجازی» افرادی هستند که وقت زیادی را صرف گشت‌وگذار در وب‌سایت‌ها و فروشگاه‌ها و پاساژهای آنلاین کرده، اجناس و محصولات مختلف را مشاهده و بررسی می‌کنند، اما به ندرت خریدی انجام می‌دهند.

سرگرمی و تفریح، کسب اطلاعات برای مقایسه قیمت‌ها و بررسی ویژگی‌های محصولات مختلف، کاهش استرس و فرار از روزمرگی از جمله دلایل ویندوشاپِر در فضای مجازی است که باعث می‌شود افراد از دیدن محصولات جدید و متنوع لذت ببرند.

سفر به دنیای جدیدی از محصولات و ایده‌ها، جستجو و اکتشاف در فروشگاه‌های آنلاین، تجربه‌ لذت‌بخش و هیجان‌انگیز دیدن محصولات جدید، طراحی‌های زیبا و تخفیف‌های ویژه به همین جا ختم نمی‌شود چرا که «ویندوشاپینگ» از جمله فعالیت‌های مجازی بی‌ضرری است که اگر تعادل در آن را از دست دهیم و  تبدیل به عادت شود، می‌تواند منجر به پیامدهای منفی گردد.

تبعات این سرگرمی لذت‌بخش وقت‌گذرانی بی‌ثمر، تغییر الگوی مصرف، افزایش تقویت حس مصرف گرایی، مقایسه مداوم خود با دیگران و احساس نارضایتی و استرس نسبت به زندگی خود، است.

متخصصان عرصه سواد رسانه معتقدند که ترک عادت پاساژگردی اینترنتی یا ویندوشاپینگ آنلاین ممکن است چالش‌برانگیز باشد، اما با استفاده از راهکارهایی مانند تعیین هدف، انگیزه و زمان‌بندی دقیق برای فعالیت‌های آنلاین  می‌توان این عادت را کاهش داد.

استفاده از برنامه‌ها و افزونه‌های مرورگر به منظور محدود کردن دسترسی خود به وب‌سایت‌های خرید،  تعیین بودجه و کنترل مالی برای جلوگیری از خریدهای غیرضروری، غیرفعال سازی اشتراک‌ها و اعلان‌های مربوط به فروش و تخفیف‌ها به منظور کاهش تحریک به خرید، تمرین خودآگاهی برای کنترل بیشتر عادات و رفتارهای خود، و انجام فعالیت‌های جایگزین مثل ورزش یا گذراندن وقت با دوستان و خانواده از دیگر راهکارهایی است که پایبندی به آنها می‌تواند سبب ترک و یا کاهش عادت پاساژگردی اینترنتی شود.