بسم الله الرّحمن الرّحيم

از منظر قرآن چه خانه‌هایی آرامش بخش هستند؟

آيه ۸۰ سوره نحل قرآن کریم که به معماری مسکن اشاره کرده و می‌فرماید:

وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ بُيُوتِكُمْ سَكَنًا

و خداوند برایتان از خانه‌هایتان آرامش قرار داد.

🔹با توجه به این آيه می‌توان واژه "سَکَنَ" به معنی آرامش را مورد استناد قرار بدهیم.

در این آیه از کلمه " مِن" به معنی "از" استفاده شده و ما عبارت "فی بیوتکم" به معنی "در خانه‌هایتان" را نداریم. اگر این حالت بود معنی آیه تغییر می‌کرد و هر خانه‌ای می‌توانست آرامش بخش باشد. درحالیکه با وجود عبارت "مِن" (از خانه‌هایتان) به این معنی می‌رسیم که هر خانه‌ای نمی‌تواند آرامش بخش باشد. از نظر اسلام خانه باید ویژگی‌های خاصی داشته باشد.

🔸 آرامش خانه اسلامی که هدیه الهی به انسان است، تنها به معنای آرامش جسمی نیست. بلکه ترکیبی از آرامش جسمی، روانی و معنوی است که در نتیجه عوامل مختلفی ایجاد می‌شود:

▫️ارتباط با طبیعت: عناصر طبیعی مانند نور، هوا، آب و گیاهان در خانه‌های اسلامی، به ایجاد حس آرامش و تعادل در انسان کمک می‌کنند. این ارتباط با طبیعت، باعث می‌شود که انسان احساس نزدیکی بیشتری به خالق خود کند.

▫️فضای معنوی: استفاده از نمادهای اسلامی در معماری خانه، فضایی معنوی و آرامش‌بخش ایجاد می‌کند. این نمادها، به انسان یادآور می‌شوند که خانه، تنها یک مکان فیزیکی نیست، بلکه مکانی برای عبادت و ارتباط با خداوند است.

▫️سادگی و نظم: سادگی و نظم در طراحی خانه‌های اسلامی، به ایجاد فضایی آرام و بدون استرس کمک می‌کند. وجود فضاهای خالی و نورگیرهای مناسب، باعث می‌شود که هوا در خانه جریان داشته باشد و احساس شادابی و نشاط ایجاد شود.

▫️حریم خصوصی: در خانه‌های اسلامی، به حریم خصوصی افراد بسیار اهمیت داده می‌شود. وجود فضاهای خصوصی مانند اتاق خواب‌ها و مطالعه، به افراد امکان می‌دهد تا از شلوغی و هیاهوی بیرون از خانه فاصله بگیرند و به آرامش برسند.

▫️جهت‌گیری به سمت قبله: جهت‌گیری خانه به سمت قبله، علاوه بر جنبه‌ی عبادی، باعث ایجاد حس جهت‌یابی و تعلق به یک جامعه بزرگ‌تر می‌شود که به نوبه خود می‌تواند آرامش خاطر را به همراه داشته باشد.

🔹علاوه بر این، آرامش در خانه اسلامی، به عوامل روانشناختی نیز مرتبط است. احساس امنیت، تعلق و پذیرش در خانه، نقش مهمی در ایجاد آرامش دارد.

🔸در کل، خانه اسلامی، نه تنها یک پناهگاه فیزیکی، بلکه یک پناهگاه روحانی نیز هست. این خانه، با ایجاد فضایی آرام و معنوی، به انسان کمک می‌کند تا به خودشناسی و خداشناسی برسد و به آرامش درونی دست یابد.

برای ایجاد آرامش بیشتر در خانه‌های امروزی، می‌توانیم از اصول معماری اسلامی الهام بگیریم.