«آرایشگاه» محلی است برای آرایش و پیرایش؛ با گذشت زمان همان‌گونه که کاربری و نحوه استفاده خیلی از محل‌ها تغییر کرده است این محل (آرایشگاه) هم تغییر کاربری یافته و به سالن‌های مد، اتاقک‌های مصرف مواد، محلی برای ماساژ و... تبدیل شده است.
در آرایشگاه‌های مردانه، کسی حوصله انتظار کشیدن ندارد. مشتری‌ها زیاد به اینکه چه کسی موهایشان را اصلاح می‌کند، اهمیت نمی‌دهند. اغلب دوست دارند زودتر کارشان تمام شود تا بروند و به زندگی‌شان برسند، اما همین بودن و ماندن در آرایشگاه برای خانم‌ها نعمت است.
«آرایشگاه‌ها» به غیر از محل آرایش و پیرایش تبدیل به پاتوق امن و بی‌دردسری برای خانم‌ها شده است و بعضا تعدادی از بانوان فقط به‌منظور گپ و گفت به آرایشگاه می‌روند.
مانتوها و چادرها آویخته میشود تا شوی غیررسمی لباس و ادا و اصول‌های خفن شروع شود و بعد نوبت این است که در قامت یک خبرنگار نقش‌آفرینی کنند و اخبار تازه را با هم تحلیل و بررسی کنند و به بازگویی شایعات بپردازند.
حتی بعد از کلی خنده و تعریف به درد دل می‌پردازند و عده‌ای هم در نقش روانپزشک یا مشاور راهکارهای استانداردی برای افراد حاضر در جمع تجویز می‌کنند.
مجبوریم درد دل‌های مشتری را گوش دهیم
به آرایشگاهی رفتم که نسبت به سایر آرایشگاه‌ها تمیزتر بود و بر خلاف آرایشگاه‌های دیگر تنها دو نفر به مشتری‌ها خدمت می‌کردند، یکی از آرایشگران که چند سالی است وارد این کار شده است، توضیح می‌دهد: «نخواهیم هم مجبوریم داستان زندگی همه مشتریان را بدانیم. می‌آیند درددل می‌کنند، از زندگی‌شان تعریف می‌کنند، از شوهرشان، بچه‌هایشان. راستش اینجور جاها خانم‌ها از همدیگر چیز یاد می‌گیرند. مهم‌ترین چیز هم این است که چطور با شوهرشان مبارزه کنند!»
آن یکی می‌گفت: «دست من برای اصلاح کُند است و برای اینکه مشتری فکر نکند معطلش کردم سر صحبت را با او باز کرده و کار خودم را جلو می‌برم؛ حتی بعضی مواقع مشتری کارش تمام شده اما می‌گوید بیا تا بقیه حرف‌هایم را هم برایت بگویم! راستی این را هم بگویم که هر چهارشنبه بساط‌های خرید و فروش داریم، بیشتر لباس زیر، لباس خواب، شال، روسری، لوازم آرایش، بدلیجات و… هست. اگر چیزی خواستید چهارشنبه‌ها فقط خرید و فروش است تشریف بیاورید.»
تا نوبتت شود فال بگیر!
در آرایشگاه بعدی که وارد شدم در نگاه اول دیدم تعداد مشتریان نسبت به آرایشگران بسیار زیاد بود و با آن همه شلوغی مشتریان ساعت‌ها در نوبت نشسته بودند.
بعد از خوشامدگویی خانمی به سمت انتهای آرایشگاه هدایتم کرد و گفت: «تا نوبتت شود بیا فال بگیر و از آینده‌ات باخبر شو!»
خانمی با تتوهای عجیب و موهایی قرمز در انتهای سالن آرایشی بساط فال قهوه، چای، حافظ و... را پهن کرده بود و به رمالی مشغول بود.
دلم می‌خواست دل را به دریا بزنم و بروم تا فالم را بگیرد و مثلا بگوید تا سر ماه دبیر می‌شوی و تا آخر سال هم سردبیر ولی چه کنم که زمان برای گزارش میدانی کم بود و باید بی‌خیال این خیال‌بافی‌ها می‌شدم.
خانم فالگیر با صدای بلند گفت: «خانم من همه روزه اینجا نیستم تا از بخت پرستاره‌ات بگویم. من فقط سه‌شنبه‌ها به اینجا می‌آیم، این شانس را از دست نده!»
خانمی دیگر که از مشتریان بود گفت: «محیط بعضی از آرایشگاه‌ها خیلی افتضاح است. چون فضا بسته و کاملا زنانه است، هر کاری دل‌شان می‌خواهد می‌کنند و واقعا اینها هستند که وقت ما را تلف می‌کنند.»
دست این آرایشگر معجزه می‌کند!
برای انتخاب آرایشگاه دیگری با برخی از دوستان خود مشورت کردم و اصلا همین مشورت شد سوژه و بی‌خیال آرایشگاه شدم!
یکی از دوستانم گفت: «شوهر خانمی با او اختلاف داشته و از خانه قهر کرده. به عیال پیغام داده طلاقت می‌دهم. خانم گرفته و غمگین، اتفاقا گذرش به فلان آرایشگاه می‌افتد و اصلاح می‌کند. فردا صبح زود، یک جعبه شیرینی و هزار بوسه تشکر نصیب بچه‌های آرایشگاه میشود. آقا به خانه برگشته و از رفتارش اظهار ندامت کرده!»
سایر دوستانم هم بیشتر از مهارت آرایشگر به این نکته توجه من را جمع کردند و اصرار داشتند که تو شغلت حساس است پیش هر آرایشگری نرو، شاید دستش بد باشد و در کارت تاثیر گذارد!
اگر کمی به این خرافات اعتقاد داشته باشی و به نحوی که آنها با آب و تاب و جدیت این ماجراها را تعریف می‌کنند، وسوسه می‌شوی پیه یک ماه خانه‌نشینی را به تن بمالی و خودت را بسپاری به دست این اصلاحگران معجزه‌گر، بلکه مشکلاتت حل شود!
مردم خودشان نگران سلامتی خود باشند!
تتو و اپیلاسیون یکی دیگر از خدمات جدید در آرایشگاه است که آرایشگاهی که این دو خدمت را به مشتریانش ارائه می‌دهد باید برای این عمل مجوز جداگانه داشته باشد اما حدود 90 درصد سالن‌ها مجوز مربوط به این دو خدمت رایج را ندارند!
با یکی از افرادی که خدمات اپیلاسیون را در آرایشگاهی در بالای شهر ارائه می‌داد صحبت کردم و حس می‌کردم دارم با رئیس سازمان بهداشت جهانی صحبت میکنم!
الهام می‌گفت: «مردم باید خودشان نگران سلامت و امنیت خود باشند. وقتی اپیلاسیون‌کار، موم را با یک چوب به تمام بدن بزند، ناقل بیماری میشود که شایع‌ترین بیماری که الان زیاد شده است، زگیل است!» گفتم مگر نباید خودتان مسائل آرایشی و بهداشتی را رعایت کنید؟ گفت: «مگر دیوانه هستیم تا وقتی مشتری اعتراض نکرده تجهیزات حرام کنیم!»
جدا از مساله بهداشت، امنیت آرایشگاه است که اگر یادتان باشد چند سال قبل یک پسر با ظاهر دخترانه، وارد این حرفه شده و مدت طولانی به شغل خود ادامه داده بود.
آرایشگاه، مطب دکتر و اتاق عمل
به هر حال آرایشگاه، پوشش خوبی برای سودجویان شده است. تا حدی که آرایشگاه را تبدیل به اتاق عمل می‌کنند. از تزریق ژل و بوتاکس تا خال‌برداری در محیط غیراستریل آرایشگاهی!
چون اسمش آرایشگاه و کارش برجسته کردن زیبایی‌هاست، به خودشان اجازه می‌دهند برای پوست و تناسب اندام، پا در کفش پزشکان کنند. از کرم‌های دست‌ساز و تخلیه جوش‌های صورت (که پزشکان هم این کار را انجام نمی‌دهند) تا قرص‌های لاغری، اشتهاآور، مکمل غذایی و داروهای گیاهی که مثل نقل و نبات تجویز می‌کنند.
البته برای جلب اطمینان مشتری، خیلی حرفه‌ای عمل می‌کنند. روشی دارند که امتحانش را پس داده است؛ معمولا یک مشتری در آرایشگاه حضور دارد که قبلا از آن روش استفاده کرده است!می‌گوید که خیلی خوب بوده و خیلی راضی است. در حرفه تبلیغات، این روش را روش «دهان به دهان» می‌نامند. یعنی اشخاصی که از محصول راضی هستند، آن را به دوستان خود و آنها هم به دوستان خود پیشنهاد می‌دهند.
گُل، مشروب و سگ!
اینکه بخواهم از رواج مصرف مواد مخدر به جای قرص‌های لاغری در آرایشگاه‌ها بگویم حرفی تکراری و قدیمی است اما نکته جالبی که در مراجعه به برخی آرایشگاه‌ها نظرم را جلب می‌کرد، «سگ» خانم آرایشگر بود که به‌عنوان ابزار سرگرم‌کننده مشتریان در آرایشگاه برای خود پرسه می‌زد!
به یکی از آن خانم‌ها اعتراض کردم و گفتم من از سگ می‌ترسم اما او با سخنانی روانشناسانه سعی داشت رابطه‌ای بین من و آن سگ ایجاد کند و درنهایت قبل از اینکه از ترس سکته کنم پا به فرار گذاشتم.
البته در همان آرایشگاه و چند آرایشگر دیگر به محض اینکه وارد می‌شدم خانمی به استقبالم می‌آمد و چادر و وسایلم را می‌گرفت و در کمدی قرار می‌داد و کلیدش را به دستم می‌داد و بعد سوال می‌کرد نوشیدنی چی میل دارید؟ و با خنده‌ای زیرکانه می‌گفت حلال یا حرام!
تلفات آرایشگاهی
همیشه این‌طور نیست که همه‌چیز خوب و جو آرایشگاه خوش و پرلبخند باشد؛ گاهی هم حوادث ناگواری در این محیط‌ها اتفاق می‌افتد که بخش عمده‌اش ناگفتنی است. زنان و دختران زیادی با ورود به این دنیای کاملا زنانه و آزاد، شخصیت‌شان دستخوش تغییر شده و برخی طلاق‌ها و از راه به در شدن‌ها ریشه در محیط این آرایشگاه‌ها داشته است.
خطرات آرایشگاه فقط به این موارد ختم نمی‌شود؛ حوادث بد دیگری هم وجود دارد که در یک لحظه زندگی عده‌ای از آدم‌های لبریز از امید و آرزو را به نابودی می‌کشاند.
چند سال قبل، قرار بود در چشمان عروسی به‌منظور براق شدن و جلوگیری از قرمز شدن، قطره مخصوص ریخته شود، اما دستیار آماتور آرایشگر به اشتباه از چسب مژه استفاده کرده بود! ابتدا چسبیدن پلک‌های عروس بیچاره، همراه با سوزش و درد شدید، و آخرش هم از دست دادن دو چشم به جای رفتن به حجله‌گاه و خانه بخت...
موسیقی فقط بی‌کلام!
یادم رفت بگویم در آرایشگاه معمولا موزیک هم پخش میشود. در این مورد هم گرچه دستور رسیده که فقط حق پخش موسیقی‌های بی‌کلام را دارند، اما گاهی خانم‌ها فضا را خودمانی می‌بینند و از آهنگ‌های روز غافل نمی‌شوند!
البته بیشتر بی‌کلام‌هایی که استفاده می‌کنند هم موزیک کارهای معروف ایرانی است که بدون صدای خواننده پخش میشود.
قضات زن برای پرونده‌های تخلف در آرایشگاه‌های زنانه رای صادر می‌کنند
بهمن حسن‌بیگی، رئیس گشت‌های مشترک تعزیرات تهران در گفت‌وگو با «ایرنا» با بیان اینکه 6 قاضی خانم در گشت‌های تعزیرات، سرزده از آرایشگاه‌های زنانه بازدید می‌کنند، گفت: «در حال حاضر در شعب 19، 24، 30، 33، 60 و 63 تعزیرات، خانم‌های قاضی به پرونده‌ها رسیدگی و رای صادر می‌کنند.»
وی آمار گشت‌های تعزیرات در برخورد با تخلفات آرایشگاه‌های زنانه در نیمه نخست امسال را اعلام کرد و گفت: «از ابتدای امسال 69 واحد صنفی بازرسی و از این میزان 37 پرونده تخلف جهت بررسی تشکیل شده و همچنین 29 واحد بدون تخلف گزارش شده است.»
رئیس گشت‌های مشترک تعزیرات تهران با بیان اینکه از ابتدای امسال 17 گشت مشترک به همراه نمایندگان دستگاه‌های نظارتی ویژه رسیدگی به شکایت‌های آرایشگاه‌های زنانه انجام شده است، اضافه کرد: «59 مورد شکایت هم در محل واحد صنفی، بررسی و رضایت شاکی جلب شده است.»
حسن‌بیگی با تاکید بر اینکه تعزیرات مرجع رسیدگی است، یادآور شد: «نظارت با اتحادیه و بازرسی و نظارت اصناف است و گشت‌های مشترک تعزیرات برای رسیدگی به واحدهایی است که واقعا مشکل دارند و مرتکب تخلف شده‌اند.»
وی ادامه داد: «در این گشت‌ها با مراجعه حضوری به واحدهای صنفی که در گزارش‌های مردمی از آنها شکایت شده است، با حضور قاضی خانم، در صورت احراز تخلف، پرونده تشکیل و جهت رسیدگی به شعب ویژه بانوان در تعریزات فرستاده میشود تا پیگیری‌های لازم انجام گیرد.»
رئیس گشت‌های مشترک تعزیرات تهران گفت: «اگر امکان مصالحه بین طرف شکایت و واحد متخلف در محل وجود داشته باشد، پرونده خاتمه می‌یابد؛ اگر تخلف برای قاضی محرز نشود، اقدامات قانونی برای خاتمه پرونده نیز انجام و در صورتی که نیاز به اخذ نظر کارشناسی باشد، پرونده برای کارشناسی به اتحادیه ارجاع خواهد شد.»
حسن‌بیگی اضافه کرد: «اگر اقدامات آرایشگاه زنانه باعث وقوع جرم شده باشد، پرونده برای رسیدگی به دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه 19 ویژه جرائم پزشکی ارجاع میشود که در آن راستا در صورتی که اقدام انجام شده منجر به ضرر جسمی و زیان فیزیکی به فرد شاکی باشد، مستوجب دیه میشود و پرونده در آن روال جریان می‌یابد.»
وی خاطرنشان کرد: «در برخی مواقع شاکیان با وجود اینکه به اتحادیه شکایت می‌کنند، به تعزیرات نیز مراجعه می‌کنند که در شورای حل اختلاف اتحادیه، این موضوع رسیدگی و حل و فصل میشود و نیازی به طرح شکایت در تعزیرات نیست ولی اگر از آن طریق به نتیجه نرسیدند، اقدامات اجرایی اتحادیه به شعب تعزیرات ارجاع و در صورت احراز تخلف، منجر به صدور رای میشود.»
چشم‌هایمان را باز کنیم
تخلفات در آرایشگاه‌ها زیاد و سنگین و از طرفی تعداد بازرس‌ها خیلی کم است. طبق برخی از آمار یک سال فقط دو نفر را برای بازرسی آرایشگاه‌های تهران معرفی کردند.
از قیمت‌های نجومی و غیر متعارف و خدمات عجیب و غریب و سایر تخلفات آرایشگاه‌ها که بگذریم، مواردی فراتر از کار اصولی و بهداشت، تخلفات و رفتارهای سوء در آرایشگاه‌ها وجود دارد که مجال گفتنش نیست. آرایشگاه محلی است که امنیت اخلاقی بالایی داشته باشد؛ این امر مهم، نظارت‌های مستمر و برخوردهای سرسختانه می‌طلبد تا پیشگیرانه و بازدارنده باشد.