به گزارش سلامت خبرگزاری تسنیم، محمدمهدی گویا ــ رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در نخستین روز از اجلاس دوروزه مشورتی مقاومت میکروبی که با بیان اینکه مقاومت میکروبی یک تهدید جهانی است، اظهار داشت: شواهد حاکی از آن است که ایران نیز از مخاطرات مربوط به مقاومت میکروارگانیسم‌ها مصون نیست و روند افزایشی مقاومت میکروبی به نگرانی و چالش عمده در سیستم سلامت کشور تبدیل شده است.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با تأکید بر موقعیت حساس کشور ایران، گفت: جمهوری اسلامی ایران با جمعیت بالغ بر 75 میلیون و 149 هزار و 669 نفر و با نرخ شهرنشینی 73 درصد، در جنوب غربی آسیا و در منطقه خاورمیانه قرار دارد که یک‌میلیون و 648 هزار و 195 کیلومترمربع، وسعت دارد. ایران از شمال با جمهوری آذربایجان، ارمنستان و ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان و از غرب با ترکیه و عراق همسایه است و همچنین از شمال به دریای مازندران و از جنوب به خلیج فارس و دریای عمان محدود میشود.
گویا ادامه داد: براساس تقسیمات شش‌گانه سازمان بهداشت جهانی، ایران در منطقه مدیترانه شرقی قرار دارد و مطابق با گزارشات WHO، شواهد فراوانی درخصوص ظهور مقاومت میکروبی در گستره جغرافیایی وسیعی از کشورهای این منطقه وجود دارد، چرا که از هر سو با کشوری همسایه است که درگیر مشکلات داخلی یا خارجی هستند. اما هنوز در این مناطق برآورد دقیقی از حجم مشکلات و بار اقتصادی ناشی از مقاومت میکروبی وجود ندارد.
وی عنوان کرد: سازمان بهداشت جهانی در یک مطالعه، از کشورهای جهان درخواست کرد تا اطلاعات مربوط به 7 گروه از باکتری را که عمده نگرانی‌های بین المللی محسوب میشود گزارش کنند. این باکتری‌ها شامل؛ اشرشیاکلی (مقاوم در برابر سفالوسپورین نسل سوم و فلوروکینولون)، کلبسیلا پنومونیه (مقاوم در برابر سفالوسپورین نسل سوم و کرباپنم‌ها)، استافیلوکوکوس اورئوس (مقاوم در برابر متی‌سیلین)، استرپتوکوک پنومونیه (غیرحساس یا مقاوم در برابر پنی‌سیلین) ، سالمونلا غیرتیفی (مقاوم در برابر فلوروکینولون)، گونه‌های شیگلا (مقاوم در برابر فلوروکینولون) و نایسریا گنوره (مقاوم در برابر سفالوسپورین نسل سوم)، بوده است.
گویا گفت: براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، ایران میان کشورهایی طبقه‌بندی‌شده که تعداد مقاومت چند دارویی در آنها بیش از 5 مورد از این باکتری‌ها مشاهده شده است.
وی با اشاره بر اینکه اتخاذ تصمیمات و اجرای برنامه‌های مدون در جهت کاهش مقاومت میکروبی در هر کشوری ضروری است، تصریح کرد: براساس گزارش سال 2014 سازمان بهداشت جهانی در رابطه با نظام مراقبت جهانی مقاومت ضدمیکروبی، این‌گونه مقاومت‌های میکروبی دیگر یک پیش‌بینی برای آینده نیست و هم‌اکنون در سراسر جهان درحال رخداد است و تهدیدی جدی برای عفونت‌های شایع در جوامع و بیمارستان‌ها است.
گویا اضافه کرد: بدون اقدام فوری و هماهنگ، جهان به دوران پیش از آنتی‌بیوتیک‌ها برمی‌گردد، یعنی دورانی که در آن عفونت‌های رایج و جراحت‌های جزئی یک بار دیگر کشنده خواهد شد و لذا سازمان بهداشت جهانی در سال 2015 یک سند را با عنوان طرح اقدام جهانی برای مقاومت میکروبی منتشر کرد.
وی گفت: یکی از برنامه‌هایی که در راستای کنترل مقاومت میکروبی در کشور، در نظر داشتیم، برگزاری نشست مشورتی بین ایران و کشورهای عراق، پاکستان، افغانستان و مسئولان سازمان بهداشت جهانی در منطقه مدیترانه شرقی، مسئولان سازمان بهداشت جهانی در ستاد مرکزی در ژنو و نمایندگان سازمان بهداشت جهانی دام است.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: برنامه مقابله با بروز مقاومت نسبت به داروهای ضدمیکروبی در کشور که از چهارسال پیش روی آن کارهای کارشناسی صورت گرفته نیز در این نشست مطرح میشود.
وی افزود: در این برنامه نشان داده میشود که چه فعالیت‌هایی در کشور صورت گرفته و چه روش‌هایی در جهت محدود کردن مصرف آنتی‌بیوتیک تعیین شده است و علاوه بر این، اقدامات اساسی در جهت کنترل و کاهش مقاومت نسبت به داروهای ضدمیکروبی نیز در مراکز بهداشتی و درمانی به‌خصوص در بیمارستان‌ها نیز تصریح شده است.
مصرف بدون تجویز پزشک آنتی‌بیوتیک‌ها خطرات زیادی برای دارد
گویا هدف سوم از برگزاری نشست را افزایش سطح آگاهی عموم مردم و متخصصان و پزشکان برشمرد و گفت: مردم و پزشکان باید نسبت به خطرات ناشی از مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها، آگاه شوند و بدانند که مصرف بدون تجویز پزشک آنتی‌بیوتیک‌ها خطرات زیادی دارد.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت تصریح کرد: به‌سمتی در حرکت هستیم که اگر مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها منطقی نشود و نظارت و مراقبت صحیحی صورت نپذیرد و از عفونت‌های داخل مراکز درمانی پیشگیری نشود، در آینده‌ای نزدیک، با عفونت‌هایی روبه‌رو خواهیم شد که قابل درمان نبوده و یا درمان آنها بسیار مشکل خواهد بود و در صورت درمان نیز هزینه‌های زیادی برای نظام سلامت تحمیل می‌کند.
وی با بیان اینکه بروز مقاومت‌های میکروبی خطر مرگ در پی دارد، گفت: مقاومت‌های میکروبی برای فرد، جامعه و جهان خطر دارد، چراکه به‌سرعت از مرزها عبور کرده و به کشورهای دیگر وارد میشود، مثلاً عفونت‌هایی وجود داشته که از یک فرد آغاز شده و در مدت زمان کوتاهی سر از کشور دیگری درآورده است.
وی در پایان راه‌های کنترل و کاهش بروز و گسترش مقاومت میکروبی در حیوانات و دام را یکی دیگر از اهداف برگزاری نشست مشورتی مقاومت میکروبی معرفی کرد.