سال‌های گذشته که ایران برنامه کنترل جمعیت را بر اساس توصیه‌های سازمان ملل اجرا می‌کرد مورد تشویق و تمجید آنها قرار می گرفت و حتی با اختصاص بودجه برای اجرای این طرح به سرعت این برنامه در ایران می‌افزود.
سال های سال برنامه کنترل جمعیت در ایران در شرایطی اجرا شد که جمهوری اسلامی یک جنگ ۸ ساله را سپری کرده بود و تعداد زیادی از جوانان کشور به خاطر حضور در جبهه های جنگ به شهادت رسیدند و پس از پایان دوران دفاع مقدس هم نیروی کار متخصص و حتی غیر متخصص، نیاز اصلی و فوری کشور برای جبران ویرانی های جنگ و عقب ماندگی های دوران رژیم گذشته و بازسازی کشور بود.
اما این فرصت با اجرای برنامه کنترل جمعیت از ایران گرفته شد و اکنون کشورمان با بحران کاهش جمعیت و پیری و به تبع آن کمبود نیروی جوان روبرو شده است و به گواه کارشناسان، بر شدت این روند در سال های آینده افزوده خواهد شد.
چنین برنامه ها و طرح هایی که در کشورهایی همچون ایران و کشورهای عقب افتاده و در حال توسعه اجرا می شود، در کشورهای دیگر از جمله اروپایی و آمریکا اجرا نمی شود و حتی برنامه های تشویقی برای ازدیاد جمعیت در این کشورها به اجرا گذاشته می شود.
برخی از کشورهای اروپایی به تنهایی از ایران بیشتر جمعیت دارند، در حالی که وسعت و امکانات و منابع آنها بسیار کوچکتر و ناچیزتر از جمهوری اسلامی ایران است. اما اکنون آنها رو به افزایش جمعیت آورده اند و سیاست های حمایتی و تشویقی خوبی را برای خانواده هایی که فرزند آوری می کنند در نظر گرفته اند.
پس از آنکه ایران متوجه شد در حال پیر شدن است و سال های نه چندان دور، دچار کمبود نیروی جوان خواهد شد، چندی است سیاست های کنترل جمعیت را کنار گذاشته و رو به تشویق خانواده ها برای فرزندآوری کرده است.
نخستین شخصیتی که در این زمینه اظهار نظر کرد و زنگ خطر را به صدا درآورد، رهبر معظم انقلاب بود. پس از آن مسئولان کشور در حوزه های مرتبط با این موضوع دست به کار شدند تا بتوانند با برنامه ها و طرح های خود بخشی از مشکلاتی را که بر سر راه تشکیل خانواده و فرزند دار شدن جامعه وجود دارد، بردارند.
برچیدن تبلیغ و ترویج کنترل جمعیت در ایران که سال ها روی آن کار شده و در ذهن و فکر مردم جامعه رسوخ کرده بود، نخستین گامی بود که می باید برداشته می شد.مراکزی که رایگان دست به عقیم کردن مردان و زنان می زدند، باید روش رایگان بودن را برمی داشتند که اینگونه هم شد.
اما این کافی نبود چون با تشویق فرهنگ کم فرزندی یا حتی بی فرزندی در سال های متمادی، اجرای کنترل جمعیت در کشور جا افتاده بود و پس از این سال ها نمی توان به آسانی این فرهنگ را تغییر داد مگر آنکه اقدامات سریع تر و اثرگذارتری در این زمینه به اجرا درآید. اقدامات تبلیغی و تشویقی در این زمینه باید افزایش یابد و در کنار آن در حوزه رسانه ها هم تلاش بیشتری شود تا زوج ها تشویق به بچه دار شدن شوند.
اما اکنون که سیاست های کنترل جمعیت همانند سابق و بر اساس دستورات و برنامه های کنترل جمعیت سازمان ملل در ایران اجرا نمی شود، دیگر نه تنها از آن تشویق و تعریف و تمجید های سازمان ملل و سازمان بهداشت جهانی خبری نیست بلکه آنها به انتقادهای تند از ایران به خاطر برچیدن برنامه کنترل جمعیت برخاسته اند.
به این نکته توجه کنید؛ اسرائیل به عنوان یک رژیم جعلی و جنایتکار که سرزمین های فلسطین را اشغال کرده، هیچگاه برنامه های کنترل جمعیت سازمان ملل را اجرا نکرده است، بلکه سیاست ها و برنامه های ازدیاد جمعیت را در سرزمین های اشغالی پیاده می کند و حتی با انتقاد سازمان ملل، سازمان های حقوق بشر و سازمان بهداشت جهانی هم روبرو نمی شود.
اما ایران اسلامی که بر اساس سیاست های داخلی خود و پس از سال ها اجرای برنامه کنترل جمعیت سازمان ملل، اکنون تغییر سیاست داده و می خواهد از کاهش و پیری جمعیت خود جلوگیری کند مورد انتقادات تند سازمان های بین المللی و حقوق بشری قرار می گیرد.
در همین زمینه، عفو بین الملل با انتشار گزارشی سیاست ایران برای افزایش جمعیت را که با قطع خدمات و آموزش های تنظیم خانواده به اجرا در آمده نقض حقوق بشر و افزایش تبعیض و خشونت علیه زنان خوانده است.
عفو بین الملل در انتقاد خود تأکید کرده است ایران از سال ۲۰۱۲ بودجه دولتی تنظیم خانواده و برنامه کنترل جمعیت را قطع کرده؛ برنامه ای که به دلیل ارائه خدمات ضروری بهداشت باروری و جنسی به زنان ایرانی در دو دهه گذشته بسیار تحسین شده است.
چنین انتقادی از یک برنامه داخلی کشور علاوه بر این که دخالت آشکار در امور داخلی ایران است، نشان دهنده این موضوع است که عفو بین الملل نگران حقوق بشر در ایران نیست، بلکه نگران آن است برنامه ها و در واقع توطئه ای که از سوی سازمان ملل علیه ایران چیده شده بود، اکنون برچیده شده است اما حالا آنها در کنار بهانه هایی نظیر وجود «نابرابری، تبعیض، عدم سلامت، انتخاب های محدود و آزادی اندک» از سیاست های افزایش جمعیت هم در ایران ابراز نگرانی کند.
سیاست ایران برای کاهش جمعیت و تنظیم خانواده به قدری موفق بود که به مدل ایران معروف شده و سازمان بهداشت جهانی بارها با تقدیر از آن، به کشورهای دیگر دنیا توصیه کرده روش ایران را بکار بگیرند، اما این مدل در واقع، خودزنی برای یک ملت بوده است.
اکنون نرخ رشد جمعیت در ایران ۱.۳ درصد است که اگر این روند ادامه یابد بزودی با بحران کاهش جمعیت روبرو خواهیم شد. سازمان های بین الملل و عفو بین الملل آیا نگران کاهش جمعیت، پیری جامعه و کمبود شدید نیروی کار جوان در ایران نیستند؟!