به گزارش مشرق، سیاهدانه در واقع دانههای گیاه «Nigella Sativa» است که علاوه بر آشپزی به دلیل خواص دارویی که دارد مورد استفاده قرار می گیرد و میتواند بیماریهای متعددی را درمان کند. سیاه دانه نام رایج دانههای گلی با خواص فوق العاده است که در جنوب اروپا، خاورمیانه و جنوب غربی آسیا میروید. این گیاه به نامهای دیگر مانند زیره سیاه و گشنیز رومی نیز شناخته میشود. این گل شفابخش (Fennel flower) گیاه بومی آسیا و مدیترانه است که قدمتی هزاران ساله دارد.
مردم بیش از ۲۰۰۰ سال است که از این دانه برای تولید دارو استفاده میکنند. از لحاظ تاریخی، این گیاه را برای سردرد، دنداندرد، گرفتگی بینی و درمان کرمهای روده استفاده میکردند. همچنین برای آبسه و درمان انگلها نیز مورداستفاده قرار میگرفت؛ در این گزارش به خواص آتن میپردازیم:
۱. سرشار از آنتیاکسیدانها
آنتی اکسیدان ها ترکیباتی هستند که میتوانند رادیکال های آزاد مضر را خنثی کنند و از بروز استرس اکسیداتیو بر روی سلولها جلوگیری بکنند. براساس مطالعات، آنتیاکسیدانها تأثیر چشمگیری بر سلامتی و پیشگیری از بیماری ها دارند. آنتیاکسیدانها میتوانند در برابر برخی بیماریهای مزمن مانند سرطان، دیابت، بیماری های قلبی و چاقی از ما محافظت بکنند.
ترکیباتی مانند تیموکینون، کارواکرول، تی-آنتول و ۴-ترپینئول مسئول خواص آنتیاکسیدانی سیاه دانه هستند. در یک مطالعه درونکشتگاهی (آزمایشهایی که در آن بهجای استفاده از بدن موجود زنده، تنها بخشی از بدن آن در محیط آزمایشگاهی کشت میشود) روغن سیاه دانه، خاصیت آنتی اکسیدانی از خود نشان داد.
۲. تنظیم قند خون
قند خون بالا میتواند علائم بدی مانند افزایش تشنگی، کاهش وزن بدون کنترل، خستگی و اختلال تمرکز را بههمراه داشته باشد. کنترلنکردن قند خون میتواند در درازمدت پیامدهای جدی مانند آسیب عصبی، مشکلات بینایی و تأخیر در بهبود زخم را بهدنبال داشته باشد.
برخی شواهد نشان میدهد سیاه دانه در ثبات قند خون و پیشگیری از عوارض جانبی مخرب آن مؤثر است. براساس یک بررسی انجامگرفته بر روی ۷ مطالعه مکملهای سیاه دانه در کنترل قند خون ناشتا و قند خون عادی موفق بود. همچنین در یک مطالعهٔ دیگر که بر روی ۹۴ نفر صورت گرفت مصرف روزانه سیاه دانه بهمدت ۳ ماه توانست قند خون ناشتا، قند خون عادی و مقاومت به انسولین را بهطور چشمگیری کاهش بدهد.
۳. بهبود شرایط تنفسی مبتلایان به آسم
تحقیقات نشان می دهد که مصرف عصاره سیاه دانه باعث بهبود سرفه ، خس خس و عملکرد ریه در افراد مبتلا به آسم می شود. با این حال ، سیاه دانه ممکن است به اندازه داروهای تئوفیلین یا سالبوتامول مؤثر نباشد.
۴. خطر ابتلا به دیابت را کاهش میدهد.
دیابت یا مرض قند گروهی از بیماری متابولیسم است که در آن، انسولین به میزان کافی تولیدنمیشود. بدن شما بهطور مناسب به انسولین پاسخنمیدهد و بیماران با قندخون بالا دچار تکرر ادارار میشوند. این وضعیت طولانیمدت است و باعث سطح قندخون بالا میشود.
دیابت به دونوع تقسیممیشود و دیابت نوع ۲خطرناکتر از نوع ۱ است. برای کاهش یا درمان دیابت، میتوان هرروز از روغن سیاه دانه با مقداری عسل خالص استفادهکرد.
۵. بیخوابی رادرمانمیکند.
بیخوابی یک مشکل خواب است و باعث مشکل خواب در شب میشود. بیخوابی یک وضعیت شایع است که معمولا خیلی از افراد انگلستان، بهویژه افراد سالخورده را تحتتاثیر قرارمیدهد.
بعضی از علائم بیخوابی، مشکل در به خواب رفتن، بیدارماندن طولانیمدت در شب، بیدارشدن درطول شب، بیدارشدن در صبح زود و مشکلداشتن در خواب روز است. شما همیشه بهدلیل بیخوابی خسته خواهیدبود، که میتواند بهدلیل بیماریهای سلامتی مضر مانند استرس، بیماری زمینهای، مشکلات عاطفی، خستگی و غیره ایجادشده باشد.
میتوان یک قاشق چایخوری روغن سیاه دانه را با عسل ترکیب کرد و آن را قبل از خواب استفاده کرد.
۶. ضد التهاب طبیعی
برخی از تحقیقات نشان دادهاند که سیاهدانه به دلیل مقادیر بالای تیموکینونی که دارد یک ضد التهاب قوی است و خطر ابتلا به سرطان، دیابت و بیماریهای قلبی را کاهش میدهد.
۷. درمان سرطان پانکراس
مطالعات علمی نشان میدهند که استفاده از سیاه دانه میتواند در پیشگیری از سرطان پانکراس مؤثر باشد. سرطان پانکراس یکی از کشندهترین انواع سرطان است. پیشرفت التهاب پانکراس میتواند باعث سرطان پانکراس در فرد شود.
براساس مطالعهای که در دپارتمان جراحی دانشگاه توماس جفرسون در فیلادلفیا انجام گرفت، ترکیبات شیمیایی موجود در سیاه دانه با کاهش التهابات پانکراس از تولید سلولهای سرطانی پانکراس جلوگیری میکنند.
تیموکینون یکی از ترکیبات شیمیایی موجود در سیاه دانه و مسئول بخشی از خواص آنتیاکسیدانی سیاه دانه است. سیاه دانه به علت وجود تیموکینون میتواند در پیشگیری از سرطان پانکراس مؤثر باشد.