بسم الله الرّحمن الرّحیم
و صلّی الله علی محمّد و آله الطّاهرین و لعنة الله علی اعدائهم اجمعین
مدیریت جسم و تغذیه کودک
بعضیا مدام ناراحتن که چرا این بچه درست غذا نمیخوره و اگه ما دنبالش نباشیم تا بهش غذا بدیم، این با آب و اکسیژن زنده می‌مونه!
تصور کنید مامان در طول روز و خصوصاً در وعده‌های غذایی دنبال بچه راه افتاده تا دو لقمه بگذاره دهنش. این روال از یک سالگی شروع شده و الان که بچه پنج سالشه هنوز ادامه داره و البته معلوم نیست تا کِی ادامه پیدا کنه.
توجیه هم اینه که اگه بهش ندیم خودش نمیخوره!
بگذریم که بعضیام از ترس کثیف‌کاری و کثیف نشدن دست و لباس بچه، ترجیح میدن خودشون به بچه غذا بدن! یا بدتر از اون لقمه جویده دهن بچه‌شون بگذارن! عین یه مادری که توی مهدکودک ویفر خورد شده برای بچه می‌آورد و می‌گفت پسرم به جویدن عادت نداره و بلد نیست گاز بزنه!!
البته که اون پسر در آینده یکی از نوادر مملکتی خواهد شد! (شاید باورتون نشه، ولی کاملا واقعی بود)
خب، سوال اینه که؛
تا چه زمانی شما می‌خواید این کار رو بکنید؟!
اصلا راه #غذاخور کردن بچه چیه؟!
برنامه‌تون برای شش سالگی، هفت سالگی و بالاتر چی هست؟!
و ...
بعضیام که خیلی مبتکر بودن، باباها رو بدنام می‌کنن! میگن بدو بخور وگرنه بابا میخوره‌ها.
یعنی یه جا هم ما کاربرد داریم، برای ترسوندن بچه است! البته بعضیام هستن بستنی نشون میدن، اما سیب‌زمینی به بچه قالب می‌کنن. اینا دیگه خیلی خلاقند!
واقعاً به غیر از رقابتی کردن غذا، به غیر از ترسوندن کودک از تموم شدن غذا، به غیر از به زور دهنش گذاشتن، به غیر از گول زدنش و ... راه دیگه‌ای نیست؟!
تا حالا بهش فکر کردین که چطور یه بچه‌ای خودش غذا میخوره؟!
قبل اینکه وارد بحث بشیم یه سوال بپرسم و خواهشم اینه که قبل از مطالعه بقیه متن، خوب بهش فکر کنید؛
سوال خیلی ساده است، چرا به بچه‌هامون غذا میدیم؟!
خُب، شاید جواب خیلی واضح به نظر برسه، چون جسم کودک نیاز به غذا داره! اما یه سوالِ دیگه هم دارم که ظاهراً بی‌ربطه
سوال اینه که آیا روان کودک نیاز به غذا نداره؟!
ببینید همه می‌دونیم که غذا خوردن خیلی مهمه و اگه می‌خوایم کودک سالم، قوی و شادابی داشته باشیم حتما نیازه که به غذاش به عنوان یک نیاز اولیه توجه کنیم، اما اینکه به هر قیمتی بخوایم به کودک غذا بدیم، داریم به رشدش کمک می‌کنیم یا ...
ما هر فعلی که انجام میدیم، داریم به صورت مستقیم یا غیر مستقیم روی شخصیت کودک تأثیر می‌گذاریم، داریم بهش الگو میدیم، داریم براش سرمشق می‌نویسیم و لذا اینجاست که موقع انجام کارهامون نباید فقط به نتیجه فکر کنیم و چی جوری انجام دادن اون کار هم مهم میشه. یعنی چی؟! بگذارید دو تا مثال بزنم (هر دو هم اسنادش موجوده )
اولی رو از بچگی یادمه که یه خانومی توی فامیلامون بچه‌اش رو می‌گذاشت بین دو تا پاش، به این صورت که گردن بچه بین دو تا پا بود و سرش از یه طرف و بدنش هم از طرف دیگه بیرون بود! بعد اینجوری به بچه غذا میداد و تا کامل نمی‌خورد، ولش نمی‌کرد.
دومی رو هم احتمالا توی استوری‌هام دیدید که یه مادری می‌گفت من سر ساعت سفره پهن می‌کردم، اگر می‌خورد که هیچ، اگرم نمی‌خورد و دو ساعت بعد گرسنه‌اش بود، بهش غذا نمی‌دادم و می‌گفتم باید سر سفره می‌خوردی و هر چی گریه می‌کرد، اهمیت نمی‌دادم!! یه مدت که این کار رو کردم، راحت میومد سر سفره می‌نشست و می‌خورد! 🙃
هر دو روش هیچ توجهی به پیامی که دارن به کودک میدن نیستند!
اگه نخوری، دیگه خبری از غذا نیست
باید بخوری ولو زیر پاهام دست‌وپا بزنی
جسم و شکم تو خیلی مهمه برام یا اصلا برام مهم نیست
سیر شو، حالا امنیتت، شخصیتت، احترامت و ... مهم نیست
و ...
حالا بیایم حد وسط این دو تا مثال رو بگیریم. اکثر مادرها این وسط هستند و از قضا بیشترشون حرص می‌خورن که چرا بچه غذا نمیخوره، مدام هم دنبالشن که دو لقمه غذا بهش بدن. بهونه هم اینه که اگر ندیم نمیخوره! یه مادری هم پیام داده بود، خواهشاً حرف بی‌خود نزن، تو نمی‌فهمی که اگه بهش غذا ندیم اصلا نمیخوره. پس حرف نزنی بهتره! (خیلیم محترمانه گفته بود، اولش خواهش کرده بود)
اگه خاطر مبارک‌تون باشه عرض شد که بچه‌ها احساسات و حال ما رو کامل متوجه میشن، هر چند که نخوایم متوجه بشن و البته علت بد بودن حالمون رو نمی‌فهمن! در غالب اوقات هم کودک خودش رو در شرایط روحی و روانی ما؛ عامل اصلی می‌دونه یعنی اگه ما خوشحالیم، فکر میکنه اون باعثش شده و اگه ناراحتیم هم همین‌طور.
حالا منِ مادر دارم حرص می‌خورم و نگرانم که بچه دو قاشق غذا بخوره! یعنی چیزی که قراره از نظر والدین به رشد جسمی کودک کمک کنه، چون بچه درست نمیخوره هم به جسمش کمک نمی‌کنه و هم بچه رو به لحاظ روانی اذیت میکنه! بماند که مدام برای خوردن و نخوردنش جنگ اعصاب داریم
اما بریم سراغ ایده‌آل و راه‌حل؛
ایده‌آل اینه که کودک بتونه از حدود چهار، پنج سالگی به بعد به صورت کامل خودش غذا بخوره و نیازش رو تأمین کنه. خب این موضوع چند تا پیش‌زمینه نیاز داره؛
1⃣ آداب غذا خوردن به حداقل ممکن برسه و بچه‌ها بتونن راحت غذا بخورن
2⃣ کودک اجازه داشته باشه با غذاش بازی کنه. همون #غذابازی خودمون
3⃣ از همون ابتدا اجازه بدیم خودشون غذا بخورن، یعنی دقیقا از وقتی غذا رو شروع می‌کنیم
4⃣ حتی‌الامکان موقع غذا، تلویزیون و چیزایی که کودک رو درگیر میکنه، وجود نداشته باشه باشه. بگذریم که بعضیامون موبایل میدیم تا بچه بشینه و غذا بخوره! 🤐 (شاید مثالم خوب نباشه ولی این عین این می‌مونه که به بچه مخدر بزنیم تا از جاش تکون نخوره. مخدر بچه رو سر جاش می‌شونه اما با جسم و روانش داره چی کار میکنه؟!)
5⃣ خیلی اصرار نکنیم، توجه زیادی به بچه و غذا خوردنش نشون ندیم تا از اون به عنوان نقطه ضعف ما؛ استفاده کنه.
6⃣ حتما در طول روز برنامه داشته باشیم تا کودک تحرک داشته باشه، بازی کنه، کشف کنه و خسته بشه تا بدنش نیاز به غذا پیدا کنه، نه که به زور بخوایم بهش بدیم بخوره
7⃣ به سیستم گوارش کودک نظم بدیم. مثلا در فاصله ده دقیقه تا نیم ساعت بعد از هر وعده غذایی کودک رو دستشویی ببریم تا بدنش نظم بگیره.
8⃣ ذائقه‌ی کودک رو به چند غذای محدود عادت ندیم و توی خونه با خلاقیت انواع غذاها رو درست کنیم، تزئین کنیم و خلاصه سفره باید یکی از بهترین و لذت‌بخش‌ترین قرارهای خانوادگی در طول روز باشه.
9⃣ توصیه آخر هم به آقایون: از غذا ایراد نگیرید! هر چی بود بخورید، هم به بچه یاد میدیم از هر چیزی ایراد نگیره، هم برای خودمون بهتره.
@hamidkasiri_ir