بسم اللّه الرّحمن الرّحيم
و صلّي الله علي محمّد و آله الطّاهرين و لعنة الله علي اعدائهم اجمعين
آثار روانی شرکت در عزاداری حضرت امام حسین علیه السلام
آیا شرکت در عزاداری محرم افراد را افسرده می کند؟
1- دکتر سید علی مرعشی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در مصاحبه ای که با ایرنا داشت، در پاسخ به این سؤال که "آیا این ادعا که شرکت در عزاداری محرم افراد را افسرده می کند آیا مبنایی از صحت دارد یا خیر؟"
2- چنین گفت:
در پژوهشی که در این زمینه انجام دادیم به افرادی که در آیین عزای امام حسین (ع) شرکت می کردند و کسانی که شرکت نمی‌کردند (به عنوان گروه شاهد) پیش از شروع دهه اول محرم پرسشنامه افسردگی 'بک' داده شد و پس از پایان دهه اول محرم دوباره هر دو گروه مورد آزمون قرار گرفتند (پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون).
3 - عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در ادامه بیان کرد: بر اساس نتایج این پژوهش، مقایسه میانگین نمره افسردگی 2 گروه در تحلیل واریانس، در میان شرکت‌کنندگان، کسانی که افسردگی نداشتند پس از عزاداری هم افسرده نشدند، و نمره افسردگی افراد افسرده پس از شرکت در آیین عزای امام حسین (ع) کاهش یافته و میانگین آن به زیر حد طبیعی رسیده بود.
وی گفت: بنابراین فرض افسرده شدن به دلیل شرکت در عزاداری محرم رد، و بلکه خلاف آن تایید شد به این معنی که شرکت در عزاداری محرم برای سلامت روانی مفید است و سبب کاهش افسردگی یا بهبود آن می‌شود.
4 - مرعشی بیان کرد: اما چگونه شرکت در یک جلسه غم انگیز باعث کاهش افسردگی می شود؟ این جلسات چه فرقی با بقیه جلسات غم‌انگیز دارند؟
این پزشک و متخصص روانشناسی با اشاره به 6 مکانیزم پیشنهادی بر اساس مکانیزم های مورد قبول در مکاتب روانشناسی عرفی بیان کرد: از جمله این مکانیزم ها این است که افراد، برون ریزی یا تخلیه هیجانی می کنند و این باعث می شود هیجانات منفی باقیمانده تقلیل یابد. همچنین اگر کسی احساس گناه حل‌نشده‌ای دارد، ممکن است گرایش به افسردگی پیدا کند اما با شرکت در عزاداری و امید به رحمت خدا، این امید احساس گناه را تا حدی خنثی و افسردگی را برطرف می کند.
5 - مرعشی افزود: یکی از دلایل افسردگی احساس تنهایی است؛ شرکت در آیین عزاداری امام حسین (علیه السلام) همراه با خیل عظیمی از افراد باعث می شود فرد خودش را تنها نبیند و خود را عضو یک گروه منسجم بزرگی بنام گروه عزاداران امام حسین (علیه السلام) تلقی کند و به این ترتیب احساس حمایت اجتماعی می کند.
6 - همچنین از دیگر مکانیزم های پیشنهادی این است که ضعف سرمایه‌های معنوی سبب افزایش آسیب‌پذیری روانی از جمله استعداد افسردگی می‌شود؛ در عزاداری سیدالشهدا (علیه السلام)، حجم بالایی از سرمایه‌های معنوی قابل اکتساب است.
وی بیان کرد: افراد افسرده یا در معرض ابتلا به افسردگی، در آیین عزاداری حسینی این فرصت را می‌یابند تا مصایب خود را با مصایب امامشان که او را از خود بهتر می‌دانند مقایسه کرده و از دیدگاه شناختی بزرگ‌نمایی مصایب خود را متوقف کنند. آنها در این روند متوجه می‌شوند که عزیزتر از آنها در درگاه خداوند تعالی مشکلات بزرگتری داشته است و این تحمل مشکلات را برای عزاداران آسان می‌کند.
7 - این پزشک و متخصص روانشناسی با بیان اینکه یکی از دلایل افسردگی احساس پوچی، بی‌هدفی و بی معنایی است ادامه داد: در آیین سوگواری سیدالشهدا (علیه السلام)، فرد این فرصت را می‌یابد تا همسو با ایشان زندگی پرمعناتر و هدفمندتری را شروع کند و به این ترتیب از افسردگی فاصله می‌گیرد.
نتایج پژوهش مذکور در مجله دستاوردهای روانشناختی دانشگاه شهید چمران اهواز دوره چهارم شماره یک سال 1392 چاپ و منتشر شده است.
www.irna.ir/fa/News/83029018
شرکت در عزاداری محرم بر سلامت روان اثرات مثبت دارد
اهواز - ایرنا - یک پزشک و متخصص روانشناسی و عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز می گوید: شرکت در عزاداری محرم، بر اساس یک پژوهش علمی ، اثرات مثبت بر سلامت روان افراد دارد.