به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، 57 نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، طرح رفع انحصار از زبان انگلیسی در نظام آموزش همگانی کشور را امضا کرده و به 6 کمیسیون از جمله آموزش، تحقیقات و فناوری ارجاع دادند؛ طرحی که با مخالفت بسیاری از اهالی فن مواجه شده و غیرکارشناسی تلقی شد.
محمد عطار در گفت‌وگو با ایسکانیوز، در این باره اظهار کرد: در دیگر کشورهای دنیا، مدارس در انتخاب کتاب‌های درسی خود آزاد هستند. به‌طور مثال برخی مدارس بحرین، کتاب‌های استاندارد درسی کشوری مانند انگلیس یا فرانسه را برای تدریس برمی‌گزینند و وزارت آموزش و پرورش تنها وظیفه نظارت بر کیفیت آموزش و رعایت استاندارد‌ها را برعهده دارد.
تا سال 1994 میلادی (1373 شمسی)، مدرسه ایرانی نیز در بحرین دایر بود و خانواده‌هایی که علاقه داشتند فرزندشان با زبان و ادبیات فارسی تحصیل کند، امکان انتخاب این مدرسه را داشتند.
این پژوهشگر و محقق خاطرنشان کرد: این اتفاق باعث میشود دانش‌آموزانی که در مدارس انگلیسی زبان درس می‌خوانند و دروس علمی مانند علوم و ریاضی را به زبان انگلیسی فرا می‌گیرند، در حد بومی یا (native) بر آن زبان تسلط یابند. از طرفی، وزارت آموزش و پرورش با توجه به ضرورت حفظ هویت محلی، تدریس درس‌هایی مثل علوم اجتماعی، آموزش‌های مذهبی و زبان عربی را به زبان محلی (عربی) لحاظ میکند؛ بنابراین دانش‌آموزان حداقل به 2 زبان به صورت کامل تسلط پیدا می‌کنند.
فارغ‌التحصیل مقطع دکتری از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی تأکید کرد: نکته مهم، حق انتخاب والدین در انتخاب مدرسه با نظام آموزشی مطلوب و باکیفیت است؛ این امر باعث ایجاد رقابت سالم بین مدارس میشود؛ متأسفانه در ایران کتاب‌های درسی وزارت آموزش و پرورش علاوه بر اینکه بر والدین و جامعه تحمیل شده، غیراستاندارد است.
عطار در واکنش به این موضوع که امکان راه‌اندازی مدارس با آموزش دروسی به زبان‌های غیر فارسی در سیستم آموزشی ایران، وجود دارد یا خیر، گفت: به‌راحتی می‌توان این سیستم را اجرا کرد و اتفاقاً بسیاری از مسائل مثل مشکلات مالی وزارت آموزش و پرورش و نیاز به به‌روزرسانی محتوای درسی کاهش پیدا میکند. در صورت اجرای این طرح، وزارت آموزش و پرورش تنها استانداردهای مورد نظر خود را ابلاغ و بر حسن اجرای آن نظارت میکند؛ همچنین جامعه مدنی در تولید محتوای با کیفیت شریک شده و وارد رقابت سالم میشود.
وی ادامه داد: البته استاندارد بین‌المللی وجود دارد که نشان می‌دهد به‌طور مثال برای دوره دبیرستان، ارائه چه درس‌هایی الزامی است. وقتی کشورهای بزرگ دنیا، کتاب‌هایی با استانداردهای بین‌المللی تهیه و تدوین می‌کنند، می‌توان از پتانسیل آنها استفاده کرد.
این پژوهشگر و محقق درباره تلاش متولیان آموزش در کشور برای دوری از نگاه به غرب و بومی‌سازی علوم خاطرنشان کرد: در علوم پایه، مشکلی وجود ندارد؛ علوم، ریاضی، شیمی و فیزیک در دنیا یک مفهوم دارد و نکته بومی‌سازی علوم باید به‌صورت ویژه در آموزش زبان فارسی و علوم مذهبی لحاظ شود.
عطار ادامه داد: دانش‌آموزان کشورهایی که چنین سیستمی را پیاده می‌کنند، در صورت تمایل به ادامه تحصیل در کشوری دیگر، کمتر با مشکل زبانی و تحصیل در دانشگاه مواجه می‌شوند. وقتی این طرح در کشورهای دیگر جواب داده، در ایران نیز قابل اجراست. البته اکنون در تهران، مدارس بین‌المللی با تدریس به زبان‌های انگلیسی یا ایتالیایی وجود دارد؛ اما دانش‌آموزان معمولی حق تحصیل در این مدارس را ندارند!
وی افزود: در حال حاضر لبنان نیز شرایط مشابهی دارد و وزارت آموزش و پرورش این کشور، اجباری برای تدریس کتاب‌های مورد نظر خود ندارد. آنها استانداردی را تعریف کرده و انتخاب را به‌عهده مدارس و خانواده‌ها می‌گذارند.
این پژوهشگر و محقق با اشاره به ناکارآمدی نظام آموزشی ایران گفت: در گذشته، بزرگانی مانند ابن سینا، زکریای رازی و غیره را داشتیم که در سنین جوانی چند جلد کتاب می‌نوشتند؛ اما امروز دیگر افرادی مثل آنها یافت نمی‌شود. مطالعات موجود درباره سیستم آموزشی، ناکارآمدی را در ابعاد مختلف نشان داده است، به عنوان مثال تقریباً تمام مطالعات صورت گرفته درباره تفکر انتقادی، عملکرد سیستم آموزشی در این باره را ضعیف ارزیابی کرده‌اند، در حالی که تفکر انتقادی، یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که افراد امروز در انبوه اطلاعات، باید از آن بهره‌مند باشند.
عطار تأکید کرد: به خاطر دارم حدود 15 تا 20 سال پیش در مصر، بحثی در جامعه مطرح شد که مدرسه‌ها به چه دردی می‌خورند؟ امروز این بحث در ایران مطرح شده است، برخی افراد جامعه معتقدند مدرسه به درد خودشان نخورده و به درد فرزندان‌شان نیز نمی‌خورد. آنها اعتقاد دارند اگر فرزندشان قرار است مکانیک یا راننده شود، چرا باید به مدرسه برود، بهتر است از ابتدا بدون اتلاف وقت وارد بازار کار شود. وقتی تعداد قابل توجهی از مردم، مدرسه را اتلاف وقت می‌دانند، نشان می‌دهد نظام آموزشی ناکارآمد است و نتوانسته مردم را نسبت به سودمندی خود قانع کند.
وی در پایان گفت: دولت نباید در هیچامری از جمله آموزش، همه‌کاره باشد؛ چراکه قدرت رقابت را از بین می‌برد و سیستم کُند، ناکارآمد و فاسد ایجاد میکند.