بسم الله الرّحمن الرّحيم

زگیل تناسلی  (Genital Wart)

زگیل تناسلی یک بیماری مسری ویروسی است که به طور معمول از راه رابطه زناشویی منتقل می شود؛ هرچند راه های دیگری نیز برای انتقال آن وجود دارد. اهمّیت این بیماری به لحاظ طبّی عمدتاً به این دلیل است که انواعی از ویروس ایجاد کننده این بیماری (و نه خود زگیل تناسلی) می توانند باعث بروز سرطان ناحیه تناسلی، مقعد و زبان، در هر دو جنس و سرطان دهانه رحم در بانوان گردد.

امّا اگر بخواهیم با نگاهی جامع تر و از منظر مسائلی فراتر از رویکردهای صرف طبّی به این بیماری نگاه کنیم اهمّیت افزایش شیوع این بیماری در جامعه فعلی ما، اثر ابتلا به این بیماری بر روابط زوجین است. با ابتلای یکی از زوجین و با توجّه به مقاربتی بودن این بیماری، شکّ و تردید بر زندگی سایه می افکند و فکر این که همسر شخص، به او خیانت کرده و رابطه ای خارج از مدار خانواده داشته است چونان خوره ارکان زندگی زناشویی را نابود می کند.

مردها می توانند خارج از زندگی زناشویی رابطه شرعی با زن دیگری داشته باشند (هر چند در اکثر موارد، این گونه روابط، خارج از مدار اخلاق اسلامی و مردود است)؛ امّا وقتی زن به این بیماری دچار می شود، اوضاع بسیار پیچیده تر می شود و ظاهراً راهی جز فرض خیانت زن و رابطه غیرشرعی او باقی نمی ماند! حتّی گاهی به این نکته توجّه نمی شود که ممکن است مرد ابتدا به نوع بی علامت این بیماری دچار شده و زن، از خود او بیماری را گرفته و دچار زگیل شده است.

سؤال مهمّ در این میان آن است که مردان و زنان عفیفی که به حق، هیچ گونه رابطه غیرشرعی و غیراخلاقی زناشویی نداشته اند چرا دچار این مشکل می شوند؟ آیا در صورت ابتلای یکی از زوجین، خیانت او قطعی است؟

در این مقاله ضمن شرح نظرات طبّ جدید و قدیم درباره این بیماری و ارائه راه­کارهای پیشگیرانه و درمانی، به این پرسش مهمّ پاسخ خواهیم داد؛ انشاءالله.

زگیل تناسلی چیست؟

زگیل تناسلی از شایع ترین عفونت های مقاربتی در دنیا است. عامل ایجاد این بیماری، ویروسی به نام ویروس پاپیلومای انسانی (Human papillomavirus=HPV) است.

بیش از صد نوع ویروس پاپیلوم وجود دارد که هر یک بخش‌های مختلفی از بدن مانند دست و پا را درگیر می‌کنند. حدود شصت نوع از آنها قابلیت ایجاد زگیل را دارند. عامل ایجاد زگیل های معمولی و بی خطر پوستی (همان هایی که در فرهنگ عامه ما با پاشیدن آب روی گربه مرتبط دانسته می شود) هم انواعی از همین ویروس است.

حدود چهل نوع ویروس پاپیلوم، داخل و اطراف ناحیه تناسلی و مقعد وجود دارد، اما عامل ایجاد زگیل تناسلی تقریبا همیشه دو ویروس نوع ششم و یازدهم است.

روش انتقال

هم بانوان و هم آقایان می‌توانند حامل و منتقل کننده این ویروس باشند. عقیده عمومی بر این است که راه انتقال ویروس، تقریبا همیشه تماس جنسی است.

این ویروس بسیار مسری است تا آن جا که در یک بار رابطه با فرد آلوده بیش از 75 درصد احتمال انتقال بیماری وجود دارد و این یعنی آن که حتّی یک بار خطا هم می تواند منجرّ به بروز مشکل و گرفتاری طولانی مدّت شود.

طبیعتاً با توجّه به شکل رابطه زناشویی، این ویروس می تواند تمامی نواحی دستگاه تناسلی، مقعد، دهان، لب‌ها، حلق و چشم را، هم در زن و هم در مرد، گرفتار کند. گاهی زگیل بدون رابطه جنسی مقعدی از ناحیه تناسلی به ناحیه اطراف مقعد منتقل می‌شود.

عقیده صاحب نظران بر این است که انتقال ویروس تنها به طریقه جنسی نمی باشد. راه های احتمالی دیگر انتقال ویروس عبارتند از:

1- تماس پوستی نزدیک به ویژه تماس های جنسی و تناسلی، به خصوص در صورتی که تماس، طولانی و توأم با فشار باشد.

پس انتقال ویروس لزوماً منوط به رابطه جنسی دخولی واژینال، مقعدی یا دهانی نیست و تماس نزدیک پوستی به ویژه با ناحیه تناسلی فرد مبتلا هم می تواند منجر به انتقال ویروس شود.

نکته: بنابراین دست دادن، بوسیدن معمولی و در آغوش گرفتن نمی تواند باعث انتقال ویروس شود.

احتمال انتقال در صورت استفاده مشترک از حوله یا حمام، شنا در استخر عمومی و صندلی توالت فرنگی، کم است؛ هرچند نمی توان آن را به طور کامل رد کرد.

لیوان، بشقاب یا دیگر وسایل غذاخوری مشترک هم باعث انتقال نمی شوند.

2- وسایل آلوده بهداشتی و بیمارستانی، بخار حاصل از لیزر CO2، الکتروکوتر و تزریق خون هم می توانند باعث انتقال ویروس شوند.

3- احتمال دارد که زگیل تناسلی هنگام زایمان از مادر به نوزاد منتقل شود، البته این اتفاق به ندرت رخ می‌دهد.

پس تا همین جای کار معلوم شد که این احتمال وجود دارد که زن یا مرد پاکدامنی، علیرغم رعایت جوانب اخلاقی، به روش های غیرمقاربتی دچار این ویروس شود.

افراد در معرض خطر

با توجّه روش انتقال این ویروس، طبیعی است که این افراد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این ویروس هستند:

-       افراد الکلی و معتاد به مواد مخدر به ویژه موادّ مخدّر تزریقی

-       افراد دارای نقص سیستم ایمنی (بیماران پیوندی، مصرف کنندگان داروهای سرکوب ایمنی، مبتلایان به ایدز و ...)

-       افراد مبتلا به سایر بیماری های منتقله از راه جنسی مانند ایدز

-       افرادی که مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته اند.

-       افراد دارای چند شریک جنسی یا شرکای جنسی ناشناخته

-       افراد دارای روابط جنسی پرخطر و محافظت نشده

-       جوانان (به دلیل فعّالیت جنسی بیشتر)

سیر بالینی بیماری

بیشترین شیوع این بیماری در سنین 17 تا 33 سالگی مشاهده می شود.

حالا ویروس وارد بدن فرد شد. از این پس چه اتفاقی می افتد؟

معمولا عفونت با این ویروس گذرا است؛ هرچند برخی موارد سال ها به صورت نهفته باقی می ماند. اکثر افراد آلوده به این ویروس، علامت بالینی (مثل زگیل تناسلی) ندارند و عفونت آنها نهایتا در طی 9 تا 15 ماه توسّط سیستم ایمنی بدن کنترل یا برطرف می شود.

اکثر مردان و زنانی که دچار این عفونت هستند از این موضوع بی‌اطلاعند، چون در بدن آنها علائم یا مشکلات بهداشتی ایجاد نمی‌شود.

مصرف دخانیات، داروهای جلوگیری از بارداری، سوء تغذیه و ابتلا به سایر انواع عفونت های منتقله از راه جنسی (مثل ایدز) از عوامل پایداری عفونت و پیشرفت بیماری (و افزایش احتمال ابتلا به سرطان) هستند.

درصد کمی از افرادی که عفونت پایدار با ویروس پیدا می کنند ممکن است به سمت بدخیمی حرکت کنند. احتمال بروز سرطان دهانه رحم در نوع 16 و 18 بیشتر از سایر انواع ویروس است.

سیر بالینی زگیل های تناسلی

دوره نهفتگی یعنی فاصله زمانی بین تماس با ویروس و ظهور زگیل در ناحیه تناسلی فرد بین ۳ هفته تا دو سال است؛ یعنی اگر فردی با شخصی که زگیل تناسلی دارد، تماس جنسی داشته باشد ممکن است تا دوسال بعد علائمی از زگیل پیدا نکند.

گفتیم که در بسیاری از موارد ابتلا به عفونت، علامت بالینی واضح (یعنی ایجاد زگیل) وجود ندارد. بنابراین، زگیل تنها یکی از تظاهرات عفونت با این ویروس است و نبودن آن رد کننده ابتلا نیست. یعنی ممکن است فرد، آلوده به ویروس باشد ولی زگیل نداشته باشد. گاهی هم زگیل ها آن قدر کوچک هستند که در نگاه معمولی دیده نمی شوند.

اغلب زگیل های تناسلی علامت خاصّی ندارند ولی ممکن است همراه آنها، خارش و سوزش، خونریزی مجرای ادرار و خونریزی یا درد به هنگام نزدیکی وجود داشته باشد.

تقریبا یک سوم زگیل های تناسلی بدون درمان در مدت چهار ماه خود به خود پسرفت می کنند. با این حال چنان که گفتیم ممکن است خود ویروس بدون هیچ گونه علامت و نشانه ظاهری در بدن باقی بماند. به همین دلیل ممکن است علیرغم محو شدن زگیل ها، پس از مدّتی دوباره شاهد بروز آنها باشیم. یعنی اگر زگیل ها با هر روشی برداشته شدند و پس از مدتی فرد دوباره مبتلا به زگیل شد لزوماً به معنای ابتلای او به ویروس جدید از طریق رابطه جنسی نیست بلکه ممکن است ویروس که در بدن شخص وجود دارد (و با برداشتن زگیل ها هم از بین نرفته است) دوباره به صورت زگیل خودش را نشان داده باشد.

میزان عود زگیل ها به خوبی مشخص نیست. به نظر می رسد عواملی مانند تحریک مکانیکی (ضربه، فشار، جراحت و زخم، انواع روش های لایه برداری پوست، اپیلاسیون، دفع موهای زائد با تیغ، تتو، کاشت وسایل زینتی در پوست، و ...)، هرگونه اتفاق منجر به ضعف سیستم ایمنی، التهاب و عفونت و ... می توانند احتمال عود زگیل را بالا ببرند.

نکته بسیار مهمّ آن است که زگیل ها اغلب ناشی از نوع 6 و 11 ویروس هستند که از انواع غیرسرطانزاست.

بنابراین احتمال سرطانی شدن زگیل های تناسلی بسیار بسیار کم است.

البته اگر فرد در داخل بدن خود انواع سرطانزای ویروس را هم به صورت همزمان داشته باشد ممکن است در معرض خطر باشد.

تشخیص زگیل تناسلی

تشخیص زگیل تناسلی اغلب، بالینی است؛ بنابراین آزمون PCR برای تشخیص آن الزامی نیست. در موارد مشکوک می توان با نمونه برداری به تشخیص قطعی رسید.

ابتلای یکی از زوجین

با توجّه به آن چه در مورد احتمال بالای انتقال بیماری در رابطه زناشویی گفتیم، اگر یکی از زوجین مبتلا به این ویروس باشد؛ چه زگیل داشته باشد و چه نداشته باشد؛ تقریباً ابتلای همسر وی قطعی است.

ممکن است هر یک از طرفین دارای زگیل تناسلی باشند یا خیر. لذا مشخّص کردن این که کدام یک از زوجین عامل ابتلای دیگری بوده عملاً غیرممکن و البته غیرضروری است. به زوجین مبتلا به این بیماری توصیه می کنیم نگران نباشند، دنبال مقصّر نگردند و به شیطان اجازه ندهند حتّی در ذهن آنها شکّ و شبهه ای نسبت به پاکی همسرشان ایجاد کند. در این حال، می توان به عنوان یک مشکل مشترک، به یکدیگر در درمان این بیماری کمک کرد.

حال این سؤال پیش می آید که در صورت ابتلای یکی از زوجین، باید رابطه زناشویی قطع شود؟

پاسخ این سؤال قطعاً منفی است؛ زیرا چنان که گفتیم در صورت مشخص شدن ابتلای یکی از زوجین، ابتلای دیگری تقریباً قطعی است.

طبیعتاً سؤال بعدی این است که استفاده از کاندوم مشکلی را حلّ می کند؟

با توجه به موارد پیش گفته، در مورد همسران دائمی نیازی به این کار نیست چون هر دو مبتلا هستند. البته استفاده از کاندوم به عنوان روش پیشگیری از حاملگی اشکالی ندارد ولی استفاده به عنوان عامل جلوگیری از سرایت، بی فایده و بلاوجه است.

امّا اگر کسی می خواهد با فردی که شناخت کافی از او ندارد رابطه برقرار کند، استفاده از کاندوم احتمال انتقال را کم می کند هرچند به صفر نمی رساند. طبیعتاً استفاده از سایر وسایل جلوگیری از بارداری مثل قرص، روی این مسأله تأثیری ندارند و جلوی انتقال ویروس را نمی گیرند.

تشخیص قبل از ازدواج

حق طبیعی هر فرد است که از سلامت همسر آینده خود اطمینان پیدا کند. لذا می تواند از او بخواهد که معاینات و آزمون های لازم در این زمینه را انجام دهد. امّا با توجّه به این نکات که:

1-  منفی بودن معاینات و آزمون ها، به طور کامل ابتلا به بیماری را ردّ نمی کنند. 

2-  در چنین شرایطی، همسر فرد هم می تواند از او همین درخواست را داشته باشد.

3-  حتّی در صورت ابتلا، نمی توان پاکدامنی فرد را نفی کرد. 

4-  درمان قطعی و مشخّص و کوتاه مدتی برای این بیماری وجود ندارد. 

توصیه می کنیم که بنا را بر سلامت و پاکدامنی همدیگر گذاشته و پیش از ازدواج چنین درخواست های را مطرح نکنید.

البته بدیهی است که اگر فردی از ابتلای خود به این مشکل آگاهی داشته باشد باید آن را با همسر آینده خود طرح کند.

زگیل تناسلی در بارداری

اگر بانویی که مبتلا به زگیل تناسلی است باردار شود ممکن است چند اتفاق بیفتد:

-       به دلیل تغییرات هورمونی در بارداری، زگیل ها دچار خونریزی شوند یا رشد کنند.

-       گاهی رشد زگیل ها به حدی است که مجرای زایمانی را تنگ یا مسدود می کند و باید زایمان به روش سزارین انجام شود. البته این اتفاق بسیار نادر است. استفاده از روش های کرایوتراپی، اسید تری کلرو استیک یا بی کلرواستیک و جراحی در حاملگی امن است.

-       زایمان طبیعی به ندرت ممکن است باعث بروز زگیل در مجاری هوایی نوزاد شود.

بنابراین:

-       اگرچه پاسخ به درمان های به کار رفته در بارداری کمتر بوده و احتمال عود بیشتر است ولی بسیاری از بانوان بدون خطر می توانند باردار شده و زایمان طبیعی کنند.

-       در صورت بروز مشکل، زایمان سزارین می تواند در نظر باشد؛ هرچند به ندرت این ضرورت پیش می آید.

لذا: هر چند بانوان باید با روش های مناسب به دنبال درمان زگیل تناسلی باشند امّا این مشکل مانع از بارداری آنها نیست.

نکته: واکسن در بارداری ممنوع است ولی در شیردهی مشکلی ندارد.

واکسیناسیون

مرکز پیشگیری و درمان بیماری های آمریکا پیشنهاد می کند که همه پسران و دختران از سن 12-11 سالگی واکسن HPV را تزریق کنند. حتّی شروع واکسیناسیون از 9 سالگی هم پیشنهاد می شود. منطق چنین توصیه ای، تزریق واکسن قبل از اولین رابطه جنسی است که در جوامع غربی چنین اعدادی به دست می آید!

در بسیاری از کشورها، این واکسن فقط به دختران و زنان توصیه می شود و مردها این واکسن را نمی زنند.

عوارض واکسن معمولاً خفیف و شامل درد محلّ تزریق، سردرد، تب سبک یا علائم شبه آنفولانزاست.

تعداد دوزهای واکسن و دوزهای یادآور و ... خارج از بحث ما هستند.

امّا نظر ما در مورد واکسیناسیون چیست؟

در مورد واکسیناسیون HPV باید چند نکته را در نظر داشت:

1-  واکسن سبب درمان سرطان یا زگیل نمی شود و تجویز آن فقط برای پیشگیری است. اما می تواند بروز سرطان را کاهش دهد.

2-  با توجّه به حقایق برملا شده در سالیان اخیر، نگاه ما به واکسن های امروزی (و نه خود واکسیناسیون) همیشه توأم با تردیدهای جدّی است. لذا انتخاب نخست ما، واکسیناسیون نیست.

3-  به تجربه آموخته و آزموده ایم که افزایش توان طبیعت مدبّره بدن (با کمی مسامحه معادل سیستم ایمنی بدن) راه حلّ منطقی برای مبارزه با این گونه بیماری هاست و نه واکسیناسیون.

4-  واکسن های HPV دارای اثرات محافظتی در برابر خود ویروس، سرطان و زگیل ناشی از آن هستند ولی اوّلا این سطح از محافظت کامل نیست یعنی زدن واکسن لزوماً از ابتلا به زگیل یا سرطان جلوگیری نمی کند و در ثانی اگر این واکسن پس از ابتلا به ویرس تلقیح شود اثر به مراتب کمتری خواهد داشت. به نظر می رسد که این واکسن بیش از آن که در پیشگیری یا درمان بیماری نقش داشه باشد، به آسودگی خاطر کاذب افراد برای آزادی جنسی در جوامع غربی کمک می کند.

5- برخی صاحب نظران بر این عقیده اند که این واکسن عوارضی جدّی چون یائسگی زودرس و سقط جنین را در پی دارد.

بنابراین اعتقاد داریم اصرار بر تلقیح این واکسن به بانوان ایرانی یکی دیگر از صدها خطای راهبردی نظام بهداشتی و درمانی کشور است که باید با آن مبارزه کرد. به ویژه آن که پیشگیری از این بیماری ساده، و درمان آن در طبّ ایرانی، مقدور است.

پیشگیری

با توضیحاتی که در ادامه مقاله خواهیم داد معلوم می شود که بر اساس دیدگاه طبّ ایرانی، پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی، شامل تمام تدابیر زندگی صحیح است. امّا برخی موارد مهم را به طور خلاصه ذکر می کنیم:

-  استفاده از وسایل بهداشتی شخصی به ویژه پرهیز از استفاده مشترک از حوله و لباس زیر فرد مبتلا به زگیل تناسلی توسط اطرافیان بیمار

-  پرهیز از نشستن در حمام و استخرهای عمومی و غیربهداشتی

-  پرهیز از لیزر یا اپیلاسیون موهای زائد ناحیه تناسلی به ویژه در صورت وجود زگیل های تناسلی واضح

-  پرهیز از دوش واژینال

-  دفع منظّم موهای زائد (ترجیحاً با استفاده از نوره)

-  پرهیز از پوشیدن لباس های تنگ مانند شلوار جین، جوراب شلواری و مایو

-  واضح است که مهم ترین راه پیشگیری از این بیماری، رعایت اخلاقیات در روابط جنسی و محدود کردن آن به ازدواج شرعی است. روابط قبل یا خارج از ازدواج، تعدد شرکای جنسی، رابطه با هم جنس، روابط غیر معمول جنسی (مثل رابطه مقعدی یا دهانی) و ...، همه و همه، ابتلای به انواع بیماری ها در این دنیا و گرفتاری آن دنیا را با خود به همراه می آورند.

ولی اگر کسی اصرار بر روابط غیرصحیح جنسی داشت بهتر است:

     1)    واکسن بزند. چنان که گذشت ما به افرادی که در چهارچوب شرع و اخلاق رابطه زناشویی دارند توصیه به زدن واکسن نمی کنیم.

     2)    از کاندوم استفاده کند؛ به ویژه در صورت رابطه با فردی که شناخت دقیقی از او وجود ندارد. البته کاندوم باید قبل از تماس پوستی و شروع رابطه گذاشته شود.

     3)    به کمترین تعداد شریک جنسی راضی شود!

در مورد پرهیز از داشتن شرکای جنسی متعدد فرقی بین روابط شرعی و غیرشرعی وجود ندارد. یعنی به صرف شرعی بودن رابطه زناشویی، نمی توان به ارتباط های متعدّد اقدام کرد. مردی که با زنان متعدّد ارتباط زناشویی شرعی برقرار می کند یا آن که هر چند وقت، نسبت به ترک یک زن و رابطه با زن دیگری اقدام می کند از ابتلا به بیماری های مقاربتی در امان نیست.

توصیه آن است که روابط زناشویی محدود به رابطه با همسر شرعی و در مجرای خانواده باشد. اگر به هر دلیل، امکان این کار وجود ندارد توصیه می شود که با تحقیق و وسواس نسبت به ایجاد رابطه شرعی (متعه) با شخصی مطمئن و ثابت اقدام شود. طبیعتاً این مسأله باید به عنوان راهکاری موقّت مدّنظر بوده؛ در اوّلین فرصت، نسبت به تشکیل خانواده اقدام شود.

     4)    با هر کسی! رابطه نداشته باشد.

     5)    در رابطه های غیراخلاقی لااقل به علم و بهداشت مقید باشد و پس از اطمینان از عدم ابتلای طرف مقابل به بیماری های مقاربتی، رابطه برقرار کند.

     6)    از داشتن رابطه جنسی دهانی اجتناب کند، چون زگیل های داخل دهان به راحتی قابل رویت نیستند و در ضمن به راحتی سبب انتقال بیماری به دیگران می شوند. در چند سال اخیر تعداد سرطان های حفره دهان مثلا سرطان زبان، حنجره و لوزه در بعضی کشورها افزایش یافته که علت آن شیوع زیاد موارد آلودگی دهانی به این ویروس است.

     7)    از رابطه مقعدی و سایر اشکال غیرطبیعی رابطه بپرهیزد.

     8)    طبق توصیه پزشکان، از روش های تشخیصی ابتلا به HPV و روش های غربالگری سرطان بهره ببرد.

     9)    در هنگام این روابط مست نکند و یا از داروهایی که ایجاد سرخوشی می کنند استفاده نکند چرا که این مسأله موجب می شود که کنترلی روی رفتارش نداشته باشد و خطر ابتلا بیشتر شود.

طبیعتاً اگر همه این موارد را با هم رعایت کند در معرض خطر کمتری قرار می گیرد ولی خطر ابتلا به HPV یا سایر بیماری های مقاربتی (از جمله بیماری های خطرناکی مثل ایدز) به صفر نمی رسد. به راستی می ارزد که یک زندگی عاشقانه با همسر دائمی را فدای یک زندگی بی قید و همراه با ترس دائمی از بیماری و مرگ نمود؟

درمان ویروس

تا کنون درمان قطعی برای این ویروس پیدا نشده است. به عبارت دیگر دارویی وجود ندارد که شما مصرف کنید و خیالتان راحت باشد که این ویروس ریشه کن شده است. بااین حال، پزشکان، داروهایی را جهت کاهش بار ویروس تجویز می کنند.

نکته: شریک جنسی نیز باید همزمان درمان شود.

نکته: معمولاً مدیریت درمان به ویژه در صورت شک به وجود مراحل پیش سرطانی، به عهده متخصصین زنان یا اورولوژی یا پوست یا عفونی است.

درمان زگیل تناسلی خارجی

می توان زگیل های تناسلی را به روش های مختلف برداشت. ویژه اگر فرد دچار خارش، سوزش، درد یا نگرانی بابت انتقال بیماری به دیگران است.

با این حال ممکن است شخصی نخواهد زگیل را درمان کند. در این صورت ممکن است زگیل به خودی خود پسرفت کند و خوب شود یا به عکس رشد کند یا تعدادش زیاد شود. ولی به هر حال چنان که گفتیم نگرانی خاصّی بابت تبدیل زگیل به سرطان وجود ندارد.

آیا از بین بردن زگیل های پوستی سبب درمان این بیماری می شود؟ پاسخ منفی است ولی گفته می شود درمان زگیل ها از عفونی بودن فرد و میزان انتقال می کاهد.

نکته مهم این که برداشتن زگیل تناسلی به معنای آن نیست که شما دیگر منتقل کننده ویروس نیستید. پزشکان نمی توانند بگویند که تا چه مدّت پس از ظهور زگیل ها شما انتقال دهنده ویروس هستید.

دیگر آن که زگیل ها در خیلی از موارد، مدتی پس از درمان دوباره ظاهر می شوند.

انتخاب نوع درمان بستگی به محل، اندازه و تعداد زگیل ها و نیز هزینه، کارایی، سهولت و آثار مضر بالقوه روش درمانی دارد.

اگر زگیل ها کوچک باشند و کمتر از یک سال از ایجاد آنها گذشته شده باشد درمان موفقیت آمیزتر است.

داروهایی مانند اینترفرونهای موضعی، کرم Imiquimod، کرم Sinecatechins و محلول Podophyllotoxin از جمله درمان های موضعی هستند که برای بیمار قابل استفاده است.

استفاده از تری کلرواستیک اسید، كرایوتراپي، و روشهای جراحی مثل الکتروسرجری، لیزر و قطع کردن توسط پزشک از دیگر روش هاست.

البته باید توجّه داشت که همه این موارد باید زیر نظر پزشک انجام شوند.

زگیل تناسلی در منابع طبّ ایرانی

زگیل تناسلی، در کتب طبّ ایرانی و در بخش بیماریهای مردان و زنان با عناوینی مانند:

ثولول یا ثَآلیل (جمع ثولول) رحمی، توث (به معنای توت، از جهت شباهت ظاهری) رحم، مسامیر (جمع مسمار، به معنی میخ ها، به جهت تشابه شکلی بعضی از انواع زگیل تناسلی به میخ) زهدان، ثولول یا ثآلیل قضیب (آلت تناسلی مرد)، توث قضیب، و بثور صلب قضیب

مورد بحث قرار گرفته است.

از نظر طبّ ایرانی، زگیل ها و ازجمله زگیل تناسلی، نوعی ورم سرد و خشک محسوب می شود. یعنی مادّه تشکیل دهنده زگیل، معمولاً غلیظ، سرد و خشک است.

با این دیدگاه، زگیل، نوعی مادّه زائد است که بدن برای خلاص شدن از دستش، آن را در پوست رسوب داده است. بنابراین دو دلیل عمده برای بروز زگیل وجود خواهد داشت:

1-  افزایش خلط ها و موادّ زائد به خصوص موادّ غلیظ و خشک در بدن 

2-  انسداد راه های دفعی معمول این اخلاط

بنابراین مهم ترین اصل در پیشگیری و درمان زگیل از دیدگاه طبّ ایرانی، رعایت اصول صحیح سبک زندگی است.

با این اوصاف این سؤال پیش می آید که چرا زگیل در افراد به وجود می آید؟

پاسخ این است که:

بدن، موادّ زائد را به روش های مختلف از خود دفع و دور می کند. ادرار، مدفوع، عرق، خونریزی قاعدگی و ... از روش های اصلی هستند.

گاهی بعضی از این روش ها نیاز به کمک خود انسان دارند. مثلا گرفتن ناخن یا دفع موهای زائد بدن.

در صورت نیاز گاهی ممکن است مداخلات پزشکی به کمک بدن بیایند تا از شر این موادّ زائد خلاص شود. استفاده از داروهای مسهل، حجامت، فصد و زالوگذاری ازجمله این موارد هستند.

در این روزگار، به دلایل مختلف، ورود و انباشت موادّ زائد در بدن همه انسان ها زیاد شده است. اگر به هر دلیل بدن نتواند مادّه زائد و مضر را از خود دفع کند مجبور است آن را در جایی انبار کند تا کمترین آسیب به خودش برسد. چیزی شبیه پنهان کردن آشغال ها زیر فرش در موقعی که مهمانی به ناگهان از راه می رسد!

نخستین جایی که بدن (به ویژه در کودکی و جوانی) برای انبار کردن این موادّ انتخاب می کند پوست است. چون هم وسیع است و هم ریختن موادّ زائد به پوست خطر مهمی را در پی ندارد. به همین دلیل، زگیل های معمولی در سنین کودکی و جوانی شیوع بیشتری دارد. انواع جوش، دمل، کک و مک و لک و بسیاری از بیماری های پوستی مانند پسوریازیس، پمفیگوس و ... هم به همین روش به وجود می آیند. به همین دلیل هم هست که اطبای طبّ ایرانی اعتقاد دارند برای درمان واقعی این بیماری ها ابتدا باید بدن را از موادّ و اخلاط زائد و فاسد پاکسازی کرد.

کمی که سن بالاتر می رود و/یا بدن ضعیف تر می شود و بدن دیگر توان ارسال موادّ زائد خود به سوی پوست را ندارد؛ موادّ زائد به مفاصل ریخته می شوند. به همین دلیل از سنین حدود سی سالگی به بعد ما کم کم شاهد کم شدن بیماری های پوستی و بیشتر شدن بیماری های مفصلی هستیم. در سنین بالاتر از این، نوبت به رسوب موادّ زائد در عروق و اعضای داخلی و بروز بیماری هایی مانند گرفتگی رگ های قلب می رسد.

این که مادّه زائد به چه صورتی و در کدام قسمت پوست انبار شود بستگی به نوع موادّ زائد و خصوصیات جسمی فرد دارد. زگیل ها هم حاصل دفع مواد زائد بدن به سوی پوست هستند.

این اتّفاق، یعنی دفع موادّ زائد بدن به سوی پوست، تابع قوانینی است؛ مثلاً:

           1- رسوب بر اساس وزن

موادّ سنگین تر در قسمت های پایین تر بدن رسوب می کنند. بنابراین ناحیه تناسلی به خودی خود در معرض دفع موادّ زائد به خصوص از انواع غلیظ و سنگین هست، به ویژه آن که ما در زندگی امروزی ساعت های زیادی را به حالت نشسته هستیم و موادّ زائد بالاتنه، به سمت ناحیه لگنی حرکت می کنند.

          2- راه های آزموده و مألوف

یکی دیگر از عادت های طبیعت بدن آن است که راه های آزموده را ترجیح می دهد. مثلاً وقتی کسی حجامت می کند و بدن، با انجام حجامت، خود را از موادّ زائد می رهاند، با انباشت مجدّد موادّ زائد، طبیعت برای دفع آنها همان راه مؤثّر قبلی را انتخاب می کند و لذا می بینیم که مثلاً در بهار سال بعد، فرد در محلّ حجامت خود احساس خارش می کند که ناشی از ارسال موادّ زائد از سوی بدن به آن منطقه برای دفع است.

به طریق اولی، راه های دفع طبیعی و مؤثّر، انتخاب نخست طبیعت است. یکی از بهترین راه های دفع موادّ زائد بدن، رویش مو و ناخن است. لذا از مهمّات بهداشت این است که به طور مرتّب و منظّم و با روش های صحیح نسبت به دفع این دو اقدام شود.

مو گاهی جزء طبیعیات بدن است (مثل موی سر و زیر بغل و تناسلی و ...) و گاهی ناشی از وجود یک مادّ زائد غیرطبیعی است که بدن برای دفع آن از طریق رویش مو اقدام می کند که نمونه آن وجود موهای زائد در برخی بانوان است. طبیعی است که این موهای زائد قابل سرکوب نیستند و هر قدر با روش هایی مثل لیزر کردن آنها را سرکوب کنیم از جای دیگری رویش می کنند مگر این که دلیل رویش آنها را برطرف کنیم. البته اگر این سرکوب را ادامه دهیم ممکن است بدن دیگر اقدام به رویش موی زائد نکند و موادّ زائد به سوی اندام های داخلی مثل قلب و عروق سرازیر شوند.

این نکته ساده در مورد موهای طبیعی بدن به طریق اولی صادق است. طبیعت هوشمند بدن تشخیص می دهد که باید برخی موادّ زائد و خطرناک بدن را به شکل مو دفع کند. موهای ناحیه تناسلی هم به همین دلیل رویش پیدا می کنند تا با دفع موادّ زائد، سلامتی اعضای مهمی مانند بیضه ها، رحم و تخمدان ها حفظ شود. برای این که جریان دفع موادّ زائد به خوبی برقرار باشد و به سلامتی بدن کمک کنیم باید به صورت منظّم و زود به زود این موها را دفع کنیم.

بنابراین، دفع موهای زائد بدن، تنها یک موضوع در حوزه زیبایی نیست که سلیقه ای و به دلخواه با آن برخورد کنیم؛ دلمان خواست انجام دهیم و دلمان نخواست انجام ندهیم! پس برای حفظ سلامتی اعضای لگنی و حتّی حفظ سلامتی کلّ بدن، نه تنها ضروری است که به صورت منظّم به دفع موهای زائد اقدام کنیم بلکه باید از روش های مناسب برای این کار استفاده کنیم. این کار منجر به حفظ سلامتی اعضای تناسلی و به ویژه کارکرد بهتر جنسی می شود.

در این باره این نکات به طور خلاصه مهم است:

1-  بهترین روش برای دفع موهای زائد استفاده از نوره (= داروی نظافت، واجبی) است. نوره، علاوه بر دفع موهای زائد، به دفع موادّ زائد عمقی تر هم کمک می کند، میل جنسی و نعوظ را قوّت می دهد و بیماری های پوستی مانند انواع قارچ ها و شپش عانه را درمان می کند.

بهتر آن است که از نوره های سنّتی که حاوی زرنیخ است استفاده شود ولی در صورت عدم دسترسی، استفاده از انواع موجود در بازار بلامانع است.

2-  استفاده از تیغ برای دفع موهای زائد گزینه مناسب بعدی است ولی برخی از منافع نوره را ندارد.

واضح است که نباید از تیغ مشترک استفاده شود.

3-  استفاده از انواع کرم های موبر چندان مورد توصیه نیست؛ به ویژه کرم هایی که پس از چند دوره استفاده باعث عدم رویش موها می شوند. بعضی از این کرم‌ها از موادی ساخته شده‌اند که آنزیم‌های تحریک رشد مو را مهار می کنند.

حال اگر شخصی بخواهد به روشی برای همیشه از دست موهای این ناحیه خلاص شود چه؟

شاید در نگاه نخست این گزینه عاقلانه و جذّاب باشد ولی انجام چنین کاری شروع آبشاری از حوادث نامطلوب در بدن است که نتیجه نهایی آن ابتلا به بیماری هایی در سال های آینده است که حتّی خود شخص هم نمی تواند بفهمد که چرا به آنها دچار شده است.

وقتی شما به هر دلیل و به هر روش (مثل لیزر)، جلوی رویش موها را گرفتید و برای همیشه این راه دفعی را به روی بدن بستید، بدن به سراغ روش های جایگزین خواهد رفت. بهترین روش که در بدن های جوان و قوی تر اتّفاق می افتد این است که از روشی مشابه استفاده شود؛ یعنی بیرون ریختن موادّ زائد از همان پوست. حاصل این تاکتیک، پیدایش زگیل است. یعنی یکی از مهم ترین دلایل افزایش زگیل های تناسلی، جلوگیری از رویش موهای زائد از طریق روش هایی مانند لیزر است. متأسّفانه بسیاری از بانوان (و حتّی آقایان) به این دلیل گرفتار این بیماری می شوند.

زگیل معمولاً در افراد جوان تر و/یاقوی تر به وجود می آید. شاید به همین دلیل هم هست که زگیل معمولاً بدخیم نمی شود.

اتفاق دیگر آن است که این موادّ زائد، در قسمت های داخلی تر لگن مثل رحم باقی بمانند و کم کم رسوبات بدخیم را شکل دهند. این می تواند همان اشکال تهاجمی ویروس باشد.

هم چنین ممکن است این موادّ به ناچار در قسمت های دیگری مانند عروق بنشینند و عوارض بد و بدتری را موجب شوند.

بنابراین:

1-  جلوگیری از رویش موهای زائد ناحیه تناسلی حتماً و حتماً یکی از دلایل بروز زگیل در این ناحیه است. بدون شکّ یکی از مهم ترین دلایل گسترش زیاد زگیل تناسلی در ایران، همین جنون لیزر موهای زائد است.

2-  نکته بسیار مهمّ دیگر این که به عقیده بعضی کارشناسان، بخار حاصل از لیزر موهای زائد ممکن است باعث انتقال ویروس شود.

3-  با این کار احتمال بروز سرطان و بسیاری از بیماری های اعضای داخلی را افزایش می دهد.

باید توجّه داشت که کارهایی مثل لیزر موهای این ناحیه به فتوای تمام مراجع تقلید، هم برای فرد انجام دهنده (آرایشگر، پزشک و ...) و هم برای فرد خدمت گیرنده حرام قطعی است چرا که در امری غیرضرور (بلکه بسیار مضر) موجب لمس و نگاه نامحرم و غیر می شود.

متاسفانه فضای مجازی پر است از تبلیغات این کارهای غلط اندر غلط و با تأسّف بیشتر، افراد بی صلاحیت ازجمله آرایشگاه ها و سالن های زیبایی، در قامت یک مرجع بهداشتی و فقهی، هم فواید خیالی این روش ها را رواج می دهند و هم توجیهات فقهی را بیان می کنند!

فهرست جنایات بهداشتی و خیانت های فرهنگی و اخلاقی و شرعی در سالن های زیبایی خیلی بلندبالاست و وامصیبتا که وزارت بهداشت و نهادهای فرهنگی مثل همیشه در چرت غفلت خود غنوده اند.

و بدا به حال مردمی که در همه امور زندگی خود، از سیاست تا بهداشت، به مجاز و مراجع غیرعلمی فضای مجازی بسنده کرده اند.

شاید سؤال شود که موهای زیربغل چی؟ طبیعتاً همین موارد در مورد موهای زیربغل یا موهای طبیعی مناطق دیگر بدن هم مصداق دارد. تنها این که در صورت رعایت شرعیات بتوان حرمت فقهی آنها را چاره کرد.

در مورد موهای چانه یا اطراف پستان در بانوان هم راه درست آن است که ابتدا با درمان های داخلی تخصّصی، رویش آنها را متوقف نمود و سپس به دفع موضعی آنها به روش هایی مانند لیزر یا بااستفاده از داروهای موضعی اقدام کرد.

لذا اگر باهمه اینها که گفتیم باز هم بر انجام این عمل غیرشرعی و غیرعلمی اصرار دارید، لااقل اگر مبتلا به ویروس HPV یا زگیل تناسلی هستید یا احتمال آن می رود، حتماً و حتماً در تصمیم خود تجدید نظر کنید.

          3- ضعیف کشی!

یک قانون دیگر در دفع موادّ زائد این است که این موادّ بیشتر در نواحی از بدن که دچار مشکل و ضعف هستند ریزش پیدا می کنند. بنابراین اگر به هر دلیل اعضای لگنی مثل رحم و نیز ناحیه تناسلی و مقعد دچار ضعف و بیماری باشند احتمال ابتلا به زگیل تناسلی در این نواحی بیشتر می شود. چیزهایی که باعث این ضعف می شوند به طور خلاصه عبارتند از:

1-  تأخیر در تخلیه ادرار و مدفوع

2-  یبوست

3-  عدم رعایت تدابیر بهداشت تخلیه ادرار و مدفوع

4-  استفاده از لباس های زیر تنگ یا دارای الیاف مصنوعی

5-  وجود تحریکات مکرّر و مختلف غیرطبیعی جنسی در محیط ها و حالت های مختلف

6-  افراط در زناشویی

7-  تجرّد عملی بسیاری از مردم و نبود رابطه زناشویی به موقع و به مقدار و باکیفیت علیرغم وجود نیاز

8-  عدم ارضای صحیح یا کامل فرد در بسیاری از موارد زناشویی و به ویژه در بانوان

9-  استمناء یا خودارضایی (هم در مرد و هم در زن)

10-                روش ها غلط زناشویی (وضعیت های نامتعارف، رابطه مقعدی یا دهانی، روش های غیرمعمول و/یا خشن و/یا توأم با ضربه و فشار، و ...) که معمولاً برگرفته از سبک های ارائه شده در فیلم های مستهجن هستند

11-                استفاده از روش های مختلف جلوگیری از بارداری (حتّی روش های طبیعی) به ویژه استفاده از IUD که باعث آسیب به بافت رحم می شود.

12-                عدم رعایت تدابیر بهداشتی زناشویی

13-                عدم رعایت مقدّمات زناشویی (معاشقه کامل و مؤثّر) و تمرکز بر تحریک مستقیم ناحیه تناسلی

14-                عدم رعایت آداب شرعی و اخلاقی در روابط جنسی و به ویژه تعدّد شرکای جنسی

15-                انواع اختلالات قاعدگی

16-                عدم درمان صحیح و اصولی انواع ترشّحات رحمی

17-                عدم دفع صحیح و مرتّب موهای ناحیه تناسلی به ویژه با استفاده از نوره

18-                نشستن طولانی روی صندلی که موجب تجمّع اخلاط سنگین و زائد بالاتنه در ناحیه لگن می شود.

19-                اعمال جرّاحی زیبایی و یا سایر دستکاری های پزشکی در ناحیه تناسلی

20-                زایمان های سزارین

21-                لیزر موهای زائد تناسلی

22-                کم تحرّکی

23-                و ...

به دلایل فوق، امروزه، هم موادّ زائد زیادی در ناحیه لگن افراد تجمّع پیدا کرده است و هم ضعف زیادی در این ناحیه و اعضای آن به وجود آمده است که این موضوع در بین بانوان بیشتر هم هست. این موضوع باعث می شود که بدن، بالقوّه این ناحیه را به عنوان یک مرکز دفع زباله انتخاب کند. شیوع زیاد انواع بواسیر، واریکوسل، فیبروم، میوم، پولیپ های رحمی، کیست های بارتولن، بزرگی خوش خیم پروستات و ... شاهدی بر این مدّعاست. به راستی مثلاً 30 سال قبل بانوان ما حتّی نامی از فیبروم رحمی شنیده بودند؟

به همین منوال، مشکلات فوق الذّکر زمینه را برای بروز زگیل های تناسلی فراهم می کنند و تماس با ویروس تنها به عنوان یک عامل تحریکی عمل می کند. به همین دلیل، از نظر ما ایجاد زگیل تناسلی بدون تماس با ویروس هم امکان پذیر است.

با اوصاف فوق معلوم شد که ابتلا به زگیل تناسلی می تواند به دلیلی کاملاً غیرمقاربتی اتّفاق بیفتد و لذا بار دیگر هم به همکاران و هم به افرادی که همسرشان مبتلاست تأکید می کنم با اصرار بر مقاربتی بودن بیماری، زندگی های شیرین را تلخ و نابود نکنید.

درمان

روش شناسایی زگیل تناسلی لمس یا دیدن است. به همین دلیل اگر ویروس در بدن فرد باشد ولی علامتی نداشته باشد عملاً از دیدگاه طبّ ایرانی نیاز به درمان ندارد مگر آن که به روش های آزمایشگاهی وجود آن اثبات شود.

درمان زگیل تناسلی باید مشتمل بر اصلاح سبک زندگی باشد و بدون آن و تنها بسنده کردن به داروهای موضعی برای از بین بردن ظاهری زگیل ها فایده ای نخواهد داشت. لذا از ابتدا بیمار باید توجّه داشته باشد که درمان این مشکل حوصله می خواهد. ماهیت زگیل هم طوری است که احتمال عود و نیاز به تکرار یا ادامه درمان در آن زیاد است.

هدف اصلی سبک زندگی در طبّ ایرانی آن است که اوّلاً اخلاط فاسد در بدن تولید نشود و در ثانی، در صورت تولید، بدن این قدرت را داشته باشد که از راه های صحیح نسبت به دفع آنها اقدام کند.

رعایت اصول و قواعد تغذیه صحیح، فعالیت حرکتی مناسب، تدبیر خواب مناسب، رفع یبوست، آرامش روحی و روانی و ... از این جمله اند. بنابراین قدم نخست در راه درمان این بیماری، اصلاح سبک زندگی با مشورت یک پزشک حاذق در این زمینه است.

درمان بیماری در طبّ ایرانی دو خطّ عمده دارد:

1-  نابودی ویروس یا ممانعت از آثار سرطانزایی آن

2-  از بین بردن زگیل ها

بر خلاف طبّ جدید، در طبّ ایرانی اعتقاد داریم که می توان ویروس را نابود کرد یا لااقل کاری کرد که آثار منفی چون سرطان اتّفاق نیفتد. به عبارت دیگر، در صورت رعایت تدابیر درمانی طبّ ایرانی، یا ویروس در بررسی های آزمایشگاهی از بین خواهد رفت و یا حتّی در صورت وجود، اثر بالقوّه ایجاد بدخیمی آن کنترل می شود.

     - عمده این اقدامات همان موارد سبک زندگی صحیح هستند که مورد اشاره قرار گرفتند.

     - پاکسازی بدن از موادّ زائد هم موضوع مهمّ دیگری است که باید توسّط پزشک مدیریت شود.

     - پاکسازی رحم و ناحیه تناسلی از موادّ زائد نیز باید توسّط فرد مجرّب برنامه ریزی و اجرا شود.

     - علاوه بر آنها تجویز انواع داروهای مقوّی عمومی (مثل شربت عسل، معجون ژل رویال، فالوده سیب و ...) و مقوّیات رحم هم مفید هستند که هر دو باید به تشخیص و تجویز فرد مجرّب در زمینه طبّ ایرانی صورت بگیرند.

     - برخی روش ها هم باعث می شوند از سرازیر شدن موادّ زائد به ناحیه رحم جلوگیری شود که اینها هم بهتر است با تجویز پزشک مورد عمل قرار گیرند. شاید راحت ترین کار آن باشد که هر شب زیر شکم با روغنی مثل بابونه، گل سرخ، زیتون، سیاهدانه و یا ... ماساژ داده شود.

بنابراین درمان عمومی زگیل تناسلی نیاز به مراجعه به پزشک متخصص طبّ ایرانی یا پزشک مجرّب و قابل اعتماد در این زمینه دارد.

با این حال بعضی نکات درمانی ساده و عمومی را با هم مرور می کنیم:

     -  کاهش غذای مصرفی و پرهیز از پرخوری

     -  پرهیز از غذاهای مولد خلط غلیظ مانند فست فودها، آش رشته، گوشت گاو، ماکارونی، لازانیا، الویه و ....

     -  پرهیز از مصرف سیر و پیاز خام، ترب، غذاهای نفاخ، شیرینی ها و هر غذایی که سوزش و خارش زگیل در ناحیه تناسلی را افزایش دهد.

     -  پرهیز از مصرف غذاهای با طبع سرد و خشک مثل عدس یا بادمجان

     -  درمان یبوست احتمالی

     -  ورزش منظّم و به مقدار

     -  با مشورت پزشک، حجامت عام و سپس حجامت ساکرال (گودی کمر) انجام شود.

درمان موضعی زگیل

روش های مختلفی برای از بین بردن زگیل وجود دارد ولی:

     1-  حوصله، اصل مهم درمان است. عدم پاسخ مناسب درمانی یا عود در این بیماری زیاد دیده می شود. 

     2-  روش های موضعی حتماً باید در کنار روش های تقویت و پاکسازی عمومی توصیه شده توسّط پزشک مورد استفاده قرار گیرند. 

تعدادی از این روش ها عبارتند از: 

     -       بستن زگیل ها با نخ های ابریشمی یا پلاستیکی یا موی دم اسب یا قاطر یا الاغ!

     -       ماساژ دائم زگیل ها با روغن مورد یا گل سرخ یا بابونه یا سیاهدانه

     -       ماساژ مکرّر زگیل با کرم های ترک پا، به شرط آن که مراقب باشید پوست اطراف زگیل را ماساژ ندهید.

     -       ضماد سیاهدانه آسیاب شده و سرکه روی زگیل (هر 12 ساعت عوض شود یا آن که فقط شب تا صبح استفاده شود.)

     -       ماساژ مکرّر زگیل با شیره سفید درخت انجیر

     -       ماساژ مکرّر زگیل با شیره مامیران یا فرفیون

هر دوی این گیاهان در ایران زیاد هستند. مثلاً مامیران در هرجائی به‌خصوص اطراف نرده‌ها و جوی‌ها به‌عنوان علف هرز می‌روید.

     -        پوست موز نیز از درمان‌های زگیل به شمار می‌رود. ابتدا زگیل باید با سمباده به آرامی مالیده شود بعد یک پوست تازه کنده شده موز بر روی آن قرار داده شده به مدت یک شب باقی بماند.

     -         وسط پیاز را گود ڪرده و در آن نمک بریزید و صبر کنید تا آب شود؛ سپس آن را روی زگیل بمالید.

     -      ضماد زگیل با جوش شیرین، پودر پوست انار، سیر له شده، برش گوجه فرنگی، اشک چوب مو (درخت انگور)، کوبیده برگ گشنیز تازه و ...

     -       زالواندازی مکرّر روی پایه زگیل

     -       حجامت زگیل

این کار حتماً باید توسّط فرد مجرّب انجام شود. به این ترتیب که روی زگیل و پایه آن با تیغ استریل خراش های ریز و متعدد داده می شود به نحوی که یکی دو قطره خون جاری شود. تکرار این کار می تواند باعث بهبودی زگیل شود. بهتر است اطراف زگیل را بپوشانید تا این خون سایر نواحی پوست را آلوده نکند.

     -       برخی همکاران اقدام به برداشت زگیل می کنند که این کار طبق قواعد طبّ ایرانی باید آخرین اقدام باشد (و معمولاً هم کار به این جاها نمی رسد). ولی اوّلا این کار فقط پس از انجام پاکسازی های عمومی جایز است و درثانی اگر این کار انجام شد باید بعد از آن باید ترکیبات قابض مثل پوست انار یا مورد یا ... روی ناحیه ضماد شود تا از رویش مجدّد زگیل جلوگیری شود.

     -       سوزاندن (الکتروکوتر) و یا فریز کردن (کرایو) زگیل تناسلی مورد توصیه ما نیست چرا که با انسداد محلّ خروج موادّ زائد می تواند آنها را به داخل براند (احتمال تبدیل به گونه های سرطان زا) یا زگیل را در نواحی دیگر گسترش دهد. اگر به این اقدامات اصرار دارید حتماّ قبل از این اقدام، با مشورت همکاران به پاکسازی عمومی بدن خود اقدام کنید.

اقدامات موضعی جهت تقویت و پاکسازی ناحیه تناسلی

این اقدامات، در کنار اقدامات عمومی ذکر شده، باعث کاهش بار ویروسی و کاهش احتمال بروز بدخیمی می شوند. این موارد هم باید توسّط پزشک طرّاحی و اجرا شوند ولی برخی موارد عمومی تر را ذکر می کنیم:

     -  نکته مهم آن است که در صورت ابتلا یا شک ابتلا به ویروس HPV یا زگیل تناسلی، جراحت ناحیه تناسلی می تواند بروز یا عود زگیل ها را زیاد کند. لذا در این شرایط بهتر است از نوره استفاده شود یا در صورت استفاده از تیغ، دقّت کافی به عمل بیاید تا جراحتی در ناحیه به وجود نیاید.

     -  هفته ای یکی دو بار ناحیه تناسلی (داخل و خارج) حنا گذاشته شود.

     -  چون زگیل ها به خودی خود عفونی هستند، از دست کاری بی دلیل آنها خودداری کنید؛ زگیل را نکشید و یا آنرا نچلانید! و مراقب باشید به نواحی دارای زگیل، ضربه وارد نشود. 

      -  هر شب زیر شکم و ناحیه تناسلی با روغنی مثل بابونه، گل سرخ، زیتون، سیاهدانه و یا ... ماساژ داده شود.

     -  نشستن در لگن محتوی جوشانده داروهایی مانند بابونه، خطمی، مورد، حنا، رزماری، ناخنک، بومادران و ... یا گل سرشور

     -  دود دادن عنبرنسارا هم به ناحیه تناسلی خارجی و هم به ناحیه تناسلی داخلی

3 -2 عدد عنبرنسارا را روي كمي ذغال انداخته و گلدان سفالي كه ته آن سوراخ داشته باشد را روي آن برگردانيد، كه در اين صورت مانند دودكش مي شود، لباس زير خود را درآورده و دامن بلندي بپوشيد و به حالت نيم خيز - به نحوی که پاها از هم باز شوند - روي آن بایستيد تا دود عنبرنسارا از فاصله ای حداکثر سی سانتیمتری کاملا به واژن و زیر شکم بخورد.

اگر هم حوصله ندارید می توانید بدون این تشریفات خاص درمان را انجام دهید. برای این کار، عنبرنسارا را در یک اسفنددودکن ریخته روی شعله کم قرار داده بعد از این که قسمتی از عنبرنسارا شروع به سوختن کرد، اسفنددودکن را روی زمین گذاشته و با دامن بلند و به شکل گفته شده از آن استفاده کنید.