نرگس مومنی جو روانشناس بالینی و زوج درمانگر در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره فراموش کردن فردی که از زندگی ما رفته است، اظهار کرد: متاسفانه این روزها افراد به دلایل مختلف روانی و اجتماعی، دچار دغدغه های عینی و ذهنی زیادی می‌شوند که گاهی همین فشارها و تنش ها باعث به هم ریختن روابط بین فردی و حتی از بین رفتن روابط صمیمی بین آنها می شود.
این روانشناس با اشاره به اینکه روابط صمیمی و بعضا عاشقانه که عمدتا بلند مدت هستند، تمام ابعاد زندگی فرد را تحت تاثیر قرار میدهد، بیان کرد: معمولا ما با از دست دادن چنین رابطه ای و فرد مورد علاقه ما، احساسات عمیقِ نامیدی و گاهی انتقام و درماندگی را تجربه خواهیم کرد و در صورت فرو ماندن در این هیحانات منفی، بی شک سلامت روان و آینده ی روشن خود را به مخاطره خواهیم انداخت، پس لازم است برای گریز از این بحران و گذشتن از گذشته و فراموش کردن فرد رفته از رابطه و نجات خود را از تله های افسردگی و اضطراب، با طی کردن این مسیر به خودمان کمک کنیم.
وی ادامه داد: با وجود تفاوت در ویژگی‌های افراد و ماهیت رابطه ها مسیر مشترکی برای فراموش کردن فرد و رابطه ی قبلی وجود دارد و معمولا زمان لازم برای طی این مسیر تا بازگشت به حال روانی مطلوب ،حداقل حدود یکسال یا بیشتر درنظر گرفته میشود(البته با توجه به ویژگی های رابطه و تفاوتهای افراد و امکان عود مراحل قبلی، این حدود متغیر است).
مومنی جو تصریح کرد: ممکن است شما نیز تجربه کرده باشید که ما انسانها در اولین مواجهه با رفتن یا ازدست دادن یا فقدان شریک عاطفی وزندگیمان،دچار انکار می‌شویم. انکار یعنی «این شکست دردناک در رابطه باورمان نمیشود».
وی افزود: پذیرفتن این واقعیت که جدایی اتفاق افتاده ، گاهی آنقدر ترسناک است که گویا بدون سرپناه در طوفان شدیدی از حوادث و جریانات غیر قابل پیش بینی گرفتار شده ایم وحتی ممکن است در این مرحله برای رهایی از این اضطراب ها و حس تنهایی شدیدی که تجربه میکنیم به راه های ناسالم سازگاری مثل دادنِ انواع باج های عاطفی به شریک قبلی و حتی جایگزین کردن رابطه ی جدید وناامن، صرفا برای فرار از هیحانات منفی به جای قبلی پناه ببریم.
وی افزود: بعد از اتخاذ این روشهای ناکارآمد برای سازگارشدن با رفتن شریک عاطفی و تحمل شکست های پی در پی، و در کنار آن، رها شدن توسط اطرافیانی که اکنون به سادگی ما و رابطه ی از دست رفته ی ما را قضاوت می‌کنند، دچار حس تنهایی عمیق می‌شویم ،تا جایی که داشتن یک رابطه ی عاشقانه و سالم در نظرمان محال به نظر میرسد. اینجاست که نیاز به یافتن دوستان هم دل که هنر شنیدن و ارائه ی راهکار های درست دارند(مثل روانشناسان و مشاوران) بسیار محسوس است.
این روانشناس اضافه کرد: به هر حال چون طلاق و جدایی بازی باخت باخت محسوب میشود و هر دوطرف رابطه، چه کسی که متقاضی این جدایی بوده و چه کسی که موافق پایان رابطه نیست، به دلیل تجربه ی احساسات تلخی مثل حس گناه و حس طردشدن و نادیده گرفته شدن، بعد از تصمیم به جدایی، حالات ناخوب و نامتعادلی را از بُعد هیجانی تحمل خواهند کرد.مخصوصا در فردی که، دردِ از دست دادن و رها شدگی و فقدان او را آزار میدهد بیشتر علائم بیماری افسردگی(به هم خوردن خواب و خوراک،بی انگیزگی و بی میلی به کارها و ارتباطات سابق،لذت نبردن از شادی های قبل وابراز غم و گریه ی بیش از حد وحتی پرخاشگری)خواهیم بود.
مومنی جو ادامه داد: دیگر آنکه در گروهی از ما این غم جانکاه تبدیل به خشمی لجام گسیخته و وحشی خواهد شد که با گرفتن انتقام و آسیب رساندن به فرد مقابل و یا خودمان ،قصد در آرام کردنش داریم بی خبر از آنکه با انجام این رفتارها نمک به زخم جدایی خود پاشیده ایم و از حال خوب خبری نیست.
وی گفت: تنها درصورتی این خشم می‌تواند در مسیر فراموشی و آرامش به ما کمک کند که با ایجاد فاصله با شریک عاطفی رفته و پذیرش ویژگی های نامطلوب او و رابطه ی شکست خورده ی ما احساسات ما را به سمت افکار منطقی هدایت کند.
این روانشناس بیان کرد: پس از ایجاد این فاصله ی روانی و فیزیکی با کمک حس خشم درونیمان و تمرکز بر ویژگی های منفی فردی که در طول رابطه، با وجود صرف هزینه های جانی و روانی و سرمایه گذاری عاطفی برای او درنهایت محکوم به تنهایی و تحمل رنج هستیم ،به نوعی از رهاشدن و و رها کردن دست خواهیم یافت.
مومنی جو اظهار کرد: این رها کردن آرام آرام باعث بازیابی عزت نفس از دست رفته ی ما و احساس ناارزشمندی که در اثر جدایی ایجاد شده بود، میشود، با اینکه سخت و زمان بر به نظر میرسد اما بعد از مدتی که روی این جدایی و رشد های حاصل از آن تمرکز و تاکید میکنیم، بیشتر به خودمان در گذراندن مشکلات بعدی اعتماد خواهیم کرد.
وی تصریح کرد: در مراحل بعدی، بعد از یافتن خود ارزشمندمان از پسِ این حس شکست و جدایی که به مرور درد و رنجش فقدان آن محوتر و پذیرش آن ساده تر میشود به تحلیل و ارزیابی دلایل اهمیت افراطی به فردی که از رابطه رفته، برای خودمان و علتهای پافشاریمان به ادامه ی رابطه ای که تاریخ انقضای آن گذشته است می‌پردازیم تا بعد تر بتوانیم گره هایی که به غلط مارا به آن فرد پیوند داده و باعث آسیب به خود ارزشمند مان میشود را یکی یکی ی باز کنیم، با یافتن این گره ها و درک کردن دردناک بودن رابطه ای که ارزشمندی ما را به خطر می اندازد، اکنون مسلح به سلاح تجربه ایم که همچون واکسیناسیون ما را در مقابل ابتلا به اشتباهات مشابه با افراد دیگر و در رابطه های بعد حفظ خواهد کرد.
این روانشناس اضافه کرد: در ادامه همزمان با طی کردن این مراحل عمیق و درمانی راهکار های رفتاری ساده تر و عملی تری هم برای هموارتر شدن مسیر فراموشی فرد رفته از زندگی پیشنهاد میکنیم، اجازه دهید غم سوگ از دست دادن و شکست عشقی در شما با گریه کردن و گوش دادن موسیقی های غمگین ،که باعث ابراز غم شما می‌شوند و حس تنهایی را از شما می‌گیرند(موسیقی درمانی) تجربه شود و این غم تخلیه شود.
مومنی جو افزود: معمولا بعد از تخلیه ی حس غم و گریه دچار کسالت و بی حوصلگی خواهید شد برای بازگرداندن انرژی روانی مثبت به استحمام ،خرید وخوردن خوراکی های دلخواه و دیدن فیلم هایی که جنبه ی سرگرمی دارند اقدام کنید. از تماس گرفتن و ارسال پیام غیر ضروری با فرد رفته اجتناب کنید و دنبال خبر گرفتن از وی به طریق دوستان مشترک نباشید، از چک کردن صفحات مجازی او خودداری کنید، عکس ها و یادگاری های احتمالی موجود را بازگرداننده و یا از بین ببرید و تا جای ممکن فعالیت های مشترک شغلی و درسی و غیره را با وی محدود کنید.
وی گفت: با ارتباط با دوستان دلسوز و افراد نزدیک در خانواده و روانشناستان، که حرف های شما را به گوش جان می‌شنوند، در پی خلق آرامش باشید و با در میان گذاشتن افکار خشمگینی که احتمال آسیب رسانی به خودتان ویا دیگران دارند،با این افراد امن از خودتان مراقبت کنید. در کنار اینکه سیستم تغدیه ی شما شامل غذا و ودمنوش های آرامبخش در حال فعلی شما موثر است ،هرچه زمان فعالیت فیزیکی شما(مخصوصا ورزش های آبی و مدیتیشن و مطالعه ی کتاب های مورد علاقه ) بیشتر باشد احتمال بازگشت به افکار گذشته کمتر خواهد بود.
این روانشناس ادامه داد: با نوشتن افکار و احساساتی که در لحظه در شما جریان دارند هم به تخلیه و انباشته نشدنشان و هم به آرامش خودتان برای تحلیل درست و منطقی اتفاقات و پذیرش بدون درد این جدایی بپردازید.
مومنی جو خاطرنشان کرد: با برنامه ریزی زمان و هدفمند کردن فعالیت ها در حوزه های مورد علاقه و کسب موفقیت بیشتر برای افزایش عزت نفس و خودارزشمندیتان تلاش کنید و باصرف هزینه و زمانی که تا به امروز در آن رابطه ی منقضی، از دست می‌رفت به تجربه ی سفر های بیرون و درون شهری به صورت گروهی و خلق خاطرات جدید بپردازید.