بررسیهای اخیر نشان میدهند تعداد، شکل و حرکت اسپرم مردان نسبت به ۳۰ سال گذشته تا حد زیادی آسیبدیده است. این میزان در بررسیهای مختلف ۵۰-۳۰ درصد گزارش شدهاست. زندگی مدرن امروزی، آثار زیانبار زیادی روی دستگاه تناسلی مردان و زنان داشته است. حیات هر عضوی در بدن، به گردش خون و اکسیژنرسانی مناسب بستگی دارد. به همین دلیل وقتی جریان خون قلب مختل میشود، دچار سکته قلبی میشویم.
لباسهای نامناسب و نشستن طولانیمدت بهخصوص در وضعیتهای خاص نیز جریان خون ناحیه دستگاه تناسلی را مختل میکند و گاهی آن را تا حد زیادی کاهش میدهد. علاوه بر این، تحتفشار قرارگرفتن اعصاب این ناحیه نیز مزید بر علت میشود و آسیبهای وارده را دو چندان میکند. پس بهتر است به شلواری که می پوشید بیشتر بیندیشید اما چرا و چگونه؟
برای سلامت جسم، در طراحی لباس باید آناتومی و فیزیولوژی قسمتی از بدن که لباس برای آن طراحی میشود، در نظر گرفته شود. این امر معمولا در کارخانههایی که لباس استاندارد تهیه میکنند، رعایت میشود، ولی خیلی از تولیدکنندگان پوشاک، فقط به سود خود میاندیشند و سلامت و بهداشت اعضای بدن مصرفکننده برای آنها اهمیتی ندارد.
امروزه تعداد بسیار زیادی از شلوارها بسیار تنگ و از پارچههای سخت دوخته میشوند. پارچه این شلوارها، تقریبا یک سوم کمتر از شلوارهای معمولی و استاندارد است. از طرفی چون از جنس نامرغوب تهیه میشوند، زود استهلاک پیدا میکنند و مصرفکننده مجبور میشود شلوار جدیدی تهیه کند.
شلوارهای تنگ و فاق کوتاه، جریان خون دستگاه تناسلی را بهشدت مختل میکنند. این وضعیت در حالت نشسته بدتر میشود. متاسفانه پوشیدن لباس نامناسب در ناحیه دستگاه تناسلی، باعث ایجاد علایم خاصی نمیشود که فرد متوجه آن شود ولی در درازمدت آسیبهایی به وجود میآید که ممکن است غیرقابل برگشت باشند.
علت اینکه بیضهها خارج از بدن قراردارند، این است که برای عملکرد طبیعی، درجه حرارت آنها باید نیم درجه سانتیگراد از درجه حرارت بدن کمتر باشد بنابراین هر عاملی که باعث افزایش درجه حرارت آنها شود، باعث آسیب به فرایند تولید نطفه مردانه (اسپرم) میشود. به عنوان مثال در بیماری شایع واریکوسل، وریدهای اطراف بیضه متسع میشوند. این اتساع وریدها باعث افزایش درجه حرارت بیضهها و آسیب به تولید اسپرم و ناباروری مرد میشود. لباس زیر و شلوارهای تنگ فاق کوتاه و از جنس پارچه سخت، با ۳ مکانیسم باعث آسیب به بیضهها میشوند؛
مختلشدن جریان خون ناحیه تناسلی، اختلال در تهویه آن و بالارفتن درجه حرارت بیضهها. نزدیکشدن و چسبیدن بیضهها به بدن و یکی شدن درجه حرارت آنها با بدن در درازمدت باعث آسیب به تولید اسپرم میشود. لازم به ذکر است که درجه حرارت ایدهآل برای تولید اسپرم طبیعی، تقریبا ۳۳ درجه سانتیگراد است. در ناحیه دستگاه تناسلی مردانه، قسمتی به نام «میاندوراه» یا در اصطلاح پزشکی «پِرینه» وجود دارد. میاندوراه در ناحیه بین مقعد و قاعده کیسههای بیضه قرار دارد و اعصاب مهم ناحیه دستگاه تناسلی از این قسمت عبور میکنند.
هر عاملی که باعث ضربه یا اختلال در این قسمت شود، اعصاب آن را تحتتاثیر قرار میدهد و این موضوع باعث اختلال در نعوظ میشود. شلوارهای تنگ و فاق کوتاه، یک درز دوخت سفت در خط وسط دارند که ناحیه میاندوراه را بهشدت تحتفشار قرارمیدهد.
برای داشتن یک رابطه زناشویی موفق باید جریان خون و عصبگیری ناحیه دستگاه تناسلی مرد طبیعی باشد، ولی بعضی بیماریها مانند بیماری قند، فشارخون، چربی بالا، آسیب به نخاع به هر علتی و... از طریق مختلکردن جریان خون و جریان عصبی ناحیه دستگاه تناسلی به ناتوانی جنسی یا اختلال در نعوظ منجر میشوند.
به همین دلیل حدود ۱۵ درصد افرادی که دوچرخهسواری حرفهای انجام میدهند، به علت فشار مداوم به ناحیه میاندوراه که باعث اختلال در عصبگیری و اختلال در خونرسانی ناحیه دستگاه تناسلی میشود، دچار ناتوانی جنسی میشوند؛ یعنی همان کاری که شلوارهای تنگ و فاق کوتاه در درازمدت با بدن میکنند.
عرق انسان به خودی خود بویی ندارد ولی سطح پوست بدن ما پوشیده از هزاران نوع میکروب است. اگر راه مناسبی برای تبخیر عرق وجود نداشته باشد، در سطح پوست جمع و باعث شکستهشدن باکتریها میشود. با شکستن باکتریها، مواد شیمیایی آزاد و باعث ایجاد بوی آزاردهنده میشوند. بوی عرق دو نقطه از بدن خیلی آزاردهنده است، این دو ناحیه عبارتند از زیربغلها و ناحیه دستگاه تناسلی.
علت این بو تولید پروتئین و مواد چربی بهوسیله غدد عرق این نواحی است که باکتریها از آنها تغذیه میکنند. از آنجا که عرق سایر نقاط بدن حاوی مقادیر زیادی نمک است، باکتریها به آسانی نمیتوانند از محتویات عرق استفاده کنند. اگر تهویه ناحیه تناسلی به علت پوشیدن لباسهای تنگ بهخوبی برقرارنباشد، هم بوی تعریق دیگران را آزرده میکند، هم کمکم ناحیه تناسلی بوی خاص آزاردهندهای میگیرد که حتی با شستشو نیز از بین نمیرود و چون محیط همیشه بهعلت وجود عرق مرطوب است، احتمال عفونتهای قارچی بالا میرود.
افرادی که در تمام طول روز با شلوارهای تنگ و فاق کوتاه کار میکنند، اگر به کشالههای ران خود بهدقت نگاه کنند، ممکن است لکههای قهوهای رنگی را ببینند که همان قارچ پوستی است. حال شما رانندهای را تصور کنید که در فصل تابستان با شلوار نامناسب روزی ۱۰ ساعت مسافرکشی میکند. حدس بزنید که این فرد بهعلت گرمای بیش از حد ناحیه دستگاه تناسلی، مختلشدن جریان خون این ناحیه، مختلشدن جریان عصبی و تعریق بیش از حد که امکان تبخیر مناسب آن وجود ندارد، در دراز مدت دچار چه مشکلاتی خواهد شد.
دکتر محمدرضا صفرینژاد، ارولوژیست و استاد دانشگاه علوم پزشکی ارتش