بسم الله الرّحمن الرّحیم

وصلّی الله علی محمّد و آله الطّاهرین و لعنه الله علی اعدایهم اجمعین

درسنامه مزاج شناسی- مقاله ششم؛

مزاج شناسی انسانی؛ مزاج صفرا

تذکّرات مهم(و تکراری) قبل از شروع مطالعه این مقاله:

1- قبل از مطالعه این مقاله، مطالعه مقالات زیر ضروری است:

درسنامه مزاج شناسی- مقاله نخست؛ مفاهیم بنیادین مزاج شناسی 

درسنامه مزاج شناسی- مقاله دوّم؛ مزاج شناسی انسانی، مفاهیم پایه 

درسنامه مزاج شناسی- مقاله سوّم؛ مزاج شناسی انسانی؛ مزاج بلغم

درسنامه مزاج شناسی- مقاله چهارم؛ مزاج شناسی انسانی؛ مزاج دم

درسنامه مزاج شناسی- مقاله پنجم؛ مزاج شناسی انسانی؛ مزاج سودا

2- خصوصیاتی که در این مقاله و مقاله های بعدی به عنوان خصوصیات مزاج های مختلف انسانی معرّفی می شوند، در مزاج های کاملا نمونه(کلاسیک)، به هنگام سلامتی و در حال اعتدال قابل مشاهده هستند. اکثر افراد در طیف های بینابینی قرار می گیرند ولذا، تفسیر مزاج هر شخص، کاملا منحصر به فرد بوده؛ با عنایت به عواملی چون سن، جنس، نـژاد، سلامـتی، بیماری و ... صورت می پذیرد. همچنین اگر مقاله های قبلی را خوانده باشید متوجه می شوید که در این گونه مقالات، مزاج سرشتی مورد بحث قرار می گیرد و در تفسیر نکات مزاجی خود و اطرافیان، باید به تفاوت این مزاج با سایر انواع تقسیم بندی های مزاج(صحّی، مرضی، عضوی، سنّی و ...) دقّت کنید.

همچنین باید توجّه داشت که عوامل فرهنگی، تربیتی، معنوی و ... می توانند رفتارها و خصوصیات مبتنی بر مزاج را دستخوش تغییرات اساسی کنند.

3- مزاج شناسی، بحثی استدلالی و عینی است نه بحثی ذهنی و حفظ کردنی. مثلا اگر شما به رفتارهای طبیعی آب دقّت کنید خیلی از خصوصیات جسمانی فرد بلغمی(که مزاجی سرد و مرطوب و شبیه آب دارد) برایتان روشن خواهد شد. به نظر بنده، انس دائم با این گونه تفکّر و نگرش دنیا از منظر مزاج شناسانه، بهتر از هر درس و بحثی، شما در این دانش، مسلّط و عالم خواهد کرد.

4- مزاج شناسی از بنیادی ترین علوم در طبّ سنّتی است امّا علیرغم این مساله، تسلّط استادانه و استفاده کاربردی صحیح از آن، بسیار دشوار و محتاج ممارست و مطالعه و تمرین خستگی ناپذیر است. متاسفانه در شرایط فعلی، مدعیان مزاج شناسی بسیارند امّا اساتید واقعی، معدود. به این نکته توجه داشته باشید و با خواندن چند مقاله، به فکر تشخیص و درمان نیفتید.

5- به همان دلیل فوق الذّکر، اختلاف نظرهای کوچک در بین اساتید این رشته بسیار شایع است و تفاسیر متفاوت از مزاج ها به فراوانی دیده می شود. در این مقاله سعی شده است که بهترین ها و صحیح ترین ها جمع آوری شوند و در موارد اختلافی، با تکیه بر تفکر و تجربه نگارنده، بهترین نظر از بهترین اساتید گزینش شود؛ اگرچه ادعای بی غلط بودن این مقالات را نداریم و تذکرات اهل فن را استدعا داریم.

6- یک نکته بسیار بسیار مهم این است که هر مزاجی، دارای خوبی ها و بدی هایی است و این تفکر که فلان مزاج خوب است و فلان مزاج، بد، از اساس باطل و اشتباه است. هر شخصی با هر مزاجی در برخی زمینه ها دارای استعداد و توانایی است و در بعضی مسائل، دچار مشکل و دشواری که باید استعدادها را پرورش دهد و بر ناتوانی ها فائق آید. مثلا همان قدر که یک فرد بلغمی باید برای درمان روحیه تنبل و کسل خود تلاش کند، یک فرد صفراوی هم برای کنترل مشکل غضب و پرخاشگری خویش در عذاب است. حتّی در نحوه سلوک الی الله و مسائل عبادی هم این تفاوت ملحوظ است و مثلا بعضی استعداد سلوک عقلانی و علمی و برخی توان سلوک قلبی و حبّی بیشتری دارند.

7- موارد مطرح شده در این سری مقالات، نمونه و برگزیده هستند و بقیه را به مطالعه و تفکر بیشتر شما واگذار می کنیم. مثلا در قسمت معرفی غذاهای سازگار و ناساگار، طبیعتا به چند مورد از هر کدام بسنده کرده ایم.

8- ناسازگاری غذاها، اغلب مواقع، نسبی و به معنای پرهیز و کم خوری است و نه منع مطلق. با این حال بهتر است در هر مورد با پزشک معالج خود مشورت کنید.

9- این مقالات با رویکردی صرفا علمی و مبتنی بر نظرات طبّ سنّتی ایرانی نگاشته شده اند و به همین جهت ممکن است تفاوت های ظریفی در بعضی موارد با توصیه های اسلامی داشته باشند. مثلا توصیه اسلام به کم خوابی عمومی در شب و پرهیز مطلق از خواب روز( به استثنای خواب قیلوله) است اما در این مقالات ممکن است در برخی مزاج ها توصیه هایی در مورد بیشتر شدن خواب شب یا خوابیدن در طول روز شده باشد. طبیعتا هرکس که بتواند خود را از قیود مزاجی خویش رها کند و به تهذیب نفس بپردازد، می تواند فارغ از این توصیه ها، تدابیر والای اسلامی را مبنای حفظ سلامتی خویش قرار دهد.

10- این تفکّر که ما در گرو مزاج خویش هستیم از اساس، باطل و ناصواب است. در موقف حساب، از ما نخواهند پذیرفت که مثلا چون مزاجم صفراوی بوده با غضب های بیجای خود دل مردم را رنجانده ام یا چون مزاجی بلغمی داشته ام، نمازهای صبحم قضا شده است. این گونه مشکلات تنها آزمون هایی برای ما هستند و هر کس می تواند با تهذیب و تادیب نفس بر آنها فائق آید. در واقع، این نحو مشکلات مزاجی، برای ما طراحی شده اند تا با حل و غلبه بر آنها، راه سلوک الی الله را بر خود بگشاییم و هیچ کس نمی تواند معترض آنها باشد چراکه خداوند سبحان؛ جلّ وعلا، با علم کامله و فضل واسعه خویش، برای هر کس، بهترین شرایط جسمی و روحی را برای صعود به مراتب والای انسانی فراهم ساخته است. طبیعتا استعدادهای مزاجی هر شخص نیز از نعماتی است که در صورت عدم استفاده صحیح، موجبات وزر و وبال انسان در نزد ملیک مقتدر خواهند شد.

شناخت مزاج صفرا

تعریف خلط صفرا:

در بین اخلاط، معادل آتش است در بین عناصر. طبع آن گرم و خشک و درواقع کف روی خون است. رنگ آن زرد و مزه آن تلخ است. در کبد تولید و در کیسه صفرا انبار می شود.

کار اصلی صفرا ایجاد حرکت و حرارت در بدن است. خلطی است تیز و سوزاننده که به خون لطافت می دهد و مسیر را برای دیگر اخلاط،  باز می کند؛ درواقع صفرا به جریان خون در عروق تنگ و باریک کمک می کند.

نکته: علّت این که افراد صفراوی، علیرغم عصبانی مزاج بودن کمتر سکته می کنند از این مطلب معلوم می شود.

صفرا به هضم غذا کمک می کند؛ بلغم لزج را از روده ها بیرون می راند؛ حرکات روده را زیاد می کند و با تحریک ماهیچه های مقعد، احساس دفع را باعث می شود.

صفرا در سراسر بدن به دفع مواد زائد کمک می کند.

انواع صفرا:

1- صفرای زرده ای یا آبکی: صفرای مخلوط با بلغم است.

2- صفرای تخم مرغی: صفرای مخلوط با بلغم غلیظ است.

3- صفرای سرخ: صفرای مخلوط با سودای خون است که خونی ایجاد می کند که رنگش نه صاف است و نه روشن.

4- صفرای سوخته: رنگی شبیه خون دارد.

5- صفرای کبرائی یا گندنائی: ناشی از سوختن صفرای زرده ای است.

6- صفرای زنگاری: ناشی از سوختن صفرای کبرائی است. رنگی سبز دارد و گرمترین و کشنده ترین حالت صفراست.

ویژگیهای ذیل مربوط به مزاج سرشتی افراد صفراوی می باشد: 

 
این افراد دارای مزاج گرم و خشک می باشند.

جثّه و هیکل: این افراد، قدبلند، لاغر اندام، باریک و خشک هستند اما مفاصل واستخوان بندی درشت و برجسته ای دارند. بسیار دیر چاق می شوند امّا اگر رطوبت(بلغم) بر آنها غلبه کند چاقی تنه ای(شکم و باسن، گلابی شکل) پیدا می کنند.

ساق پای باریکی دارند امّا اگر خلاف این بود می تواند نشان تجمّع بلغم باشد.

پوست: پوست گرم وخشکی دارند که این حالت در اندام فوقانی و سر و صورت بارزتر است و لذا استفاده صفراوی ها از کرم های نرم و مرطوب کننده زیاد است.

رنگ پوست آنها کمی به زردی یا سبز زیتونی می زند. چربی زیر پوستی بسیار کمی دارند. عروق برجسته ای دارند که البته به هنگام سرما سریعا پنهان می شوند. خطوط چهره ایشان نمودار است.

منافذ پوستي آنها درشت و باز است؛ این مساله در کنار حرارت زیاد بدن باعث می شود که مستعد انواع مشکلات ناشی از خشکی پوست باشند.(از جمله اکتیوز وولگاریس که پوست شبیه پوست مارمولک می شود.)

آکنه در صفراوی ها بیشتر در پیشانی، صورت و گونه بروز می کند و این بر خلاف دموی هاست که آکنه هایشان در کتف و سینه دیده می شود. آکنه صفراوی ها، از سرسفید تا زرد است، نوک تیزی دارد و برجسته است و در هوای گرم و خشک تشدید می شود.(آکنه در دموی ها سرگرد و قرمز، در بلغمی ها، سرسفید و ریز است و در سوداوی ها بیشتر به صورت لک بروز می کند. آکنه های کیستیک، معمولا ناشی از غلبه هم زمان صفرا و دم هستند.) درصورت افزایش زیادتر صفرا، رسوب صفرا پیش می آید و درنتیجه شاهد بروز آکنه در اندام تحتانی هم خواهیم بود. اگر صفرا بیش از این باشد، تاول هایی در کف دست و پا ایجاد می کند(بیماری پمفیگوس وولگاریس). صفرای زیاد می تواند چربی کف پا را تحلیل برده پوست کف پا را بِکَند.

صفرا می تواند باعث اگزمای حاد شود درحالی که اگزماهای ناشی از سودا حالت مزمن دارند.

ناخن های بسیار خشکی دارند درحدّی که می تواند باعث شکنندگی آنها شود.

موی سر: موهایی پر پشت، تیره، زبر و گاهی مجعد دارند؛ اگرچه سرعت رشد مویشان زیاد نیست.

به علت حرارت و خشکی زیاد، مستعد طاسی سرند. این طاسی از جلوی سر شروع می شود و به سمت گیجگاه پیش می رود. طبیعتا حالاتی که صفرا را زیاد می کنند این ریزش مو را تشدید می کنند بنابراین، ریزش موی صفراوی ها در سن غلبه صفرا(بلوغ تا 35 سالگی)، بیماری های تبدار، استرس های هیجانی و تابستان ها افزایش می یابد. حجامت عام و سر از بهترین راه های پیشگیری از ریزش موی افراد صفراویست.

موی بدن: موی بدن آنها معمولا زیاد نیست و مثل دموی ها در سینه، کتف ها، پایین کمر و پاها دیده می شود امّا پراکندگی موی بدن ایشان از افراد دموی کمتر است.

چشم: چشم های باریک و کشیده ای دارند.(به سمت بادامی) سفیدی چشم آنها کمی به زردی می زند و دور چشمشان به دلیل از دست دادن رطوبت گود می افتد. حدّت دید آنها زیاد است چرا که صفرا باعث باز ماندن عروق ریز تغذیه کننده چشم ها می شود.

بینی: بینی آنان درشت و کشیده(عقابی) است. ترشّحات بینی بسیار کم است.

سایر اجزای سر و صورت: قدرت شنوایی بالایی دارند امّا زیاد دچار وزوز یا سوت کشیدن گوش می شوند.

تعریق: کم است و بیشتر در کشاله ران، زیربغل، زیرگردن و گاهی در پشت گوش بروز می کند.

کنش کرداری: بسیار پر انرژی و پر تحرک هستند. در کارها چالاک، سریع و عجول هستند. پیوسته، سریع و بلند صحبت می کنند و پرحرفی می کنند.

کنش پنداری و رفتاری: باهوش، زیرک، تیزبین، حسّاس، حسود، آینده نگر، گاهی خیالباف، حاضرجواب، بازیگوش، متهوّر، کلّه شق و یکدنده  هستند. از حافظه و قدرت یادگیری بالایی برخوردارند و مطالب را سریع درک می کنند.

تحریک پذیر هستند و زود عصبانی و مضطرب می شوند امّا زود هم عصبانیتشان فروکش می کند. دارای استعداد خشونت، پرخاشگری و بدخلقی هستند و گاهی باعث رنجش دیگران می شوند.

تند و تیز و بی قرار، عجول و نامنظمند. این بی قراری در محیط گرم تشدید می شود. این بی قراری به حدّی است که اخلاق گنجشکی پیدا می کنند و دائم از این شاخه به آن شاخه می روند و مکرّرا کارها را نیمه کاره رها می کنند یا از کار شانه خالی می کنند.

برون گرا و دارای روابط اجتماعی قوی هستند. سر آنها کلاه نمی رود.

مانند آتش که زود شعله می کشد و زود فرومی نشیند، نوسان خلقی و رفتاری زیادی دارند. گاهی علاقمند به ادبیات گاهی، علاقمند به ریاضی؛ گاهی عاشق، گاهی فارغ؛ گاهی بااراده، گاهی سست؛ گاهی پرانرژی، گاهی كم انرژی؛ گاهی پر جرات، گاهی آرام؛ گاهی سخاوتمند و گاهی بخیل هستند. به همین دلیل، دارای استعداد معنوی مقطعی هستند.

شجاع، محکم و استوار هستند و برای شغل هایی مانند سربازی و جنگاوری مناسبند.

خواب: خوابشان کم، سبک و همراه با آشفتگى است. رنگ های زرد، آتش و جنگ و ستیز در خواب هایشان زیاد دیده می شود.

گوارش و تغذیه: خشکی دهان و عطش فراوان دارند. زبان آنان خشک و  زبر و گاهی تلخ می شود. اشتهایشان کم است. استعداد این را دارند که با خوردن خوراکی های خیلی گرم دچار خارش و کهیر شوند. تمایل به خوردن ترشی ها (سرکه، تمبرهندی، لواشک و ...) و سردی هایی مثل خیار، کاهو و هندوانه دارند امّا تمایل به خوردن شیرینی در آنها کم است. قدرت هاضمه آن ها خوب است و معمولاً یبوست ندارند. بوي بد دهان و مدفوع و قاروقور شكم ندارند.

استعداد به بیماری ها: خارش پوست، کهیر، وزوز و سوت کشیدن گوش در آنها شایع است. سردرد به خصوص در هوای گرم و هنگام عصبانیت بعضی از آنها را آزار می دهد. سردردهایشان بیشتر در جلوی سر بروز می کند و با بوهای خوش و گرمی هوا و خوردن گرمی ها بدتر می شود امّا با مالیدن کمی سرکه به پیشانی، تخفیف پیدا می کند.

گاهی دچار گزگز اندامها می شوند.

اضطراب و تنش فکری؛ میگرن؛ طپش قلب؛ تلخی دهان؛ اسهال خونی؛ هپاتیت، زردی و سنگ های صفراوی؛ لکه بینی و افزایش خونریزی هنگام قاعدگی؛ انزال زودرس؛ سرفه خشک؛ بی خوابی؛ سوزش ادرار بدون علت و لاغری شدید از دیگر مشکلاتی است که اگر صفراوی ها تدابیر مربوط به مزاج خود را رعایت نکنند در معرض آنها خواهند بود.

در اثر گرمای زیاد، نطفه(چه در زن وچه در مرد) می سوزد ولذا ناباروری در صفراوی ها زیاد است.

به راحتی دچار چربی خون نمی شوند مگر به هنگام غلبه سری یا رطوبت. دیابت هم کمتر به سراغ صفراوی ها می آید.

مستعدّ جنون و بیماری دوشخصیتی هستند. «اخوینی»، ایشان را دیوانگان خندان می نامد.

نکته جالب این است که صفراوی ها علیرغم عصبانی مزاج بودنشان کمتر دچار سکته های قلبی و مغزی و انسداد عروق می شوند چراکه همان طور که گذشت، صفرا خلطی است تیز و سوزاننده و مسیر عروق را باز می کند.

میل و توان جنسی: میل بالای جنسی و توان جنسی متغیری دارند.

تاثیر فصول: خیلی گرمایی هستند و در تابستان اذیت می شوند. پائیز و زمستان را دوست دارند. 

سایر موارد: نبض پر و قوی دارند. اولین ادرار صبحگاهی آنها پررنگ و گاهی سوزان است. افراد صفراوی مزاج در سن جوانی و در تابستان ها، دچار بیشترین مشکلات در سلامتی خود می شوند. از هوای خنک لذت می برند. از حمّام فراری هستند امّا دوش خنک زیاد می گیرند.

علائم  غلبه صفرا:

اگر تعادل میان اخلاط و مقدار یا کیفیت هر یک از آنها به هم بخورد، موجب بیماری می شود یا به عبارتی موجب غلبه یک خلط بر اخلاط دیگر می شود که باید مورد درمان قرار گیرد. علایم غلبه خلط صفرا عبارتند از:

زردی رنگ چشم و پوست(یرقان)؛ خشکی دهان و بینی؛ عطش زیاد؛ داغ شدن بدن؛ جوش و آکنه در سر وصورت؛ خشکی پوست و اگزما؛ تلخی دهان؛سوزش معده؛ احساس تهوع و استفراغ صفراوی(زردآب بالا آوردن)؛ کاهش اشتها به غذا؛ احساس گزگز و سوزن سوزن شدن بدن؛ نبض سریع؛ خشكی مفاصل؛ خواب دیدن گرما، آتش و خورشید.

توصیه ها و تدابیر:

- افراد صفراوي غالباً در اثر حجامت تعديل مزاج يافته، رنگ و رويي به مراتب روشن‌تر از قبل خواهند داشت؛ اشتهاي آنان با حجامت افزايش مي‌يابد و در صورت تكرار حجامت فربه و چاق خواهند شد. امّا باید توجّه داشت که صفرا، خلطی است که در صورت عدم رعایت تدابیر مربوطه، سریع و به کرّات افزایش پیدا می کند و به جهت کم بودن حجم خون درگردش این افراد، تکرار زیاد حجامت هم برایشان مضرّ خواهد بود. لذا در فواصل بین حجامت ها باید تدابیر غذایی مناسب را رعایت کنند. دو تا سه بار حجامت در بهار برای ایشان مناسب است. افراد صفراوی اگر در فصل تابستان نیاز به حجامت پیدا کنند ضروری است قبل از حجامت، از منضج های مناسب استفاده کنند.

- از هوای تازه و خنک استفاده نمایید؛ به خصوص در فصل تابستان از هوای پاکیزه و خنک کوهستان بیشتر بهره ببرید. سعی کنید در ساعات گرم روز کمتر در معرض آفتاب و هوای گرم قرار بگیرید.

- در فصل تابستان از آب خنک(و نه سرد) برای شستشوی بدن استفاده نمایید چراکه آب سرد با بستن منافذ پوستی، عملا حرارت درونی بدن را افزایش می دهد. در فصول دیگر آب ولرم رو به گرمی مناسب است.

- خوب است که گاهی(به ویژه در فصل گرما)، در وان آبی که در آن بنفشه یا نيلوفر جوشانيده باشند بنشينید.

- سر را با لعاب خطمي بشويید. یک راه ساده برای این کار آنست که نیم سیر گل خطمی را با دو لیوان آب، نیم ساعت روی شعله کم جوشانده صاف کرده عصاره باقیمانده را با یک شامپوی متوسط(فرقی نمی کند از چه شامپویی استفاده می کنید) مخلوط کنید. قبل از شامپو کردن شامپو را کاملا تکان دهید.

- هفته ای یکی دو بار(به ویژه روزهای جمعه) از سدر استفاده کنید. در انتهای استحمام، مقداری سدر را با آب داغ مخلوط کرده روی پوست سر خود ماساژ داده بعد از 10 دقیقه بشویید.

- بعد از استحمام، بدن خود را با گلاب یا عطرهای خنک خوشبو سازید.

- لازم نیست که بابت مصرف آب و مایعات نگران باشید. همین قدر که به هنگام تشنگی آب بنوشید کفایت می کند. اگر عطش بیش ازحدی دارید می توانید به جای آب از عرق کاسنی یا بید استفاده کنید یا روزی نصف استکان سرکه انگور خانگی را با آب مخلوط و میل کنید.

- 7-6 ساعت خواب شبانه توصیه می شود. روزهای تابستان یک ساعت چرت پس از ناهار رطوبت کافی را به بدن شما می رساند. از بی خوابی و کم خوابی (کمتر از 5 ساعت) و دیر وقت به رختخواب رفتن خودداری کنید.

- عصبانیت، هیجانات روانی و زیاد حرف زدن افراد صفراوی را تحت فشار قرار می دهد. در بین ساعات کاری و جلسات اداری کمی فاصله بیاندازید.

- در شرایطی که تحت فشار عصبی قرار می گیرید، دستور تنفس طبّی و تمرینات ذهنی آرامبخش را به کار ببرید. در این شرایط وضو بگیرید یا دست و پای خود را با آب خنک بشویید. تنفس عمیق به خصوص در هوای خنک نیز مفید است. بهتر است کمی دراز بکشید.

* دستور تنفس طبی: در حالت نیمه دراز کشیده، نفس کاملا عمیق بکشید و سینه های خود را از هوای تمیز پر نمایید. به مدت 5 ثانیه نفس خود را حبس نموده و سپس آرام آرام طی حدود ده ثانیه نفس را بیرون دهید. حدود یک ثانیه مکث نموده؛ سپس ده بار دستور فوق را تکرار نمایید. آرامش و احساس نشاط بر شما چیره خواهد شد. در شرایط تنش، مي توانيد روزانه چندین بار از این دستور بهره بگیرید حتي در حالات معمولی نیز به آرامش شما کمک خواهد نمود.

- فعالیت جسمی و ورزش را در هوای خنک صبح زود یا شامگاه انجام دهید. فعالیت زیاد و ورزش شدید، گرمی و خشکی را افزایش می دهند و برای شما مفید نیست. فعالیت ورزشی خفیف مانند پیاده روی توصیه می شود.

- هر 12 ساعت بینی خود را با کمی روغن بادام شیرین یا روغن بنفشه مرطوب کنید.

- از هوا، محیط و فعالیتها و حالت روانی که موجب افزایش گرمی و خشکی می گردند پرهیز نمایید. از جمله این حالت می توان به  قرار گرفتن در معرض تابش خورشید یا در نقاط گرم مانند حمام گرم و سونا و وقوع ناملایمات و پیش آمدهای نامناسب مانند ترس و اضطراب اشاره کرد.

- خوردن گاهگاهی دم كرده گل بنفشه، گل خطمی، گل پنیرک، نیلوفر، پوست بید، زرشک، لیمو امانی، میوه نسترن، ترشک، چای ترش و ... برای کاهش صفرای بدن مفید است.

- مصرف چای و قهوه به ویژه در مقدار زیاد و غلیظ، بسیار مضر است.

- افراد صفراوی بهتر است سهم غذاهای پخته و حیوانی(به ویژه گوشت قرمز و چربی ها) را در رژیم غذایی خود کاهش داده مصرف غذاهای خام و نیمه پخته و گیاهی را افزایش دهند.

- رژيم غذايي مناسب و سازگار براي صفراوي‌ها غذاهاي سرد و تر است و مناسب است که سهم غذاهای گرم و خشک در جیره غذایی آنها به شدّت کاهش یابد(جدول ذیل):