چکیده:
تحقیقات نشان میدهد که یکی از عوامل چاقی مفرط، قبل از تولد صورت میگیرد؛ به این صورت که جنین در رحم مادر در معرض یک سری مواد شیمیایی قرار میگیرد و این مواد باعث چاقی میشود. مشکل چاقی در مقایسه با سی سال پیش، چهار برابر افزایش یافته و دانشمندان دلیل اصلی آن را استفاده از کالری بیش از حد نیاز بدن دانسته اند.
تحقیقات شگفت آور اخیر نشان میدهد که آلودگی میتواند باعث چاقی کودکان شود. مطالعات جدید نشان میدهد، زمانی که کودکان پیش از تولد در معرض یک سری از مواد شیمیایی قرار گیرند، باعث رشد نامعمول و چاقی مزمن آنها در زندگی میشود.
نتایج مطالعات اخیر که به تازگی انتشار یافته ـ و به ارتباط میان مواد شیمیایی موجود در رحم مادر با یکی از بحرانهای بزرگ سلامت عمومی پرداخته است ـ تغییرات بسیاری را در سیاست گذاری عمومی در سراسر جهان به بار آورده است. این نتایج باعث تضعیف ادعای دیوید کامرون رهبر محافظه کاران میشود که مشکل چاقی را تنها به دلیل فراهم شدن شرایط چاقی میداند.
در مقایسه با سی سال پیش، یک چهارم همه بزرگسالان و یک پنجم کودکان در بریتانیا، (یعنی چهار برابر) دچار چاقی مفرط شده اند و حداقل سیصد میلیون نفر در سراسر دنیا از این مشکل رنج میبرند. دلیل اصلی این مشکل، دریافت بیش از حد نیاز کالری میباشد. شواهد نشان میدهد که ورزش نکردن و رژیم غذایی نامناسب، از دلایل عمده چاقی محسوب میشوند، ولی تنها دلیل این چاقی همگانی نیست.
مدت زیادی است مشخص شده که ژنتیک نقش بسزایی در تغییرات وزنی مردم ایفا میکند. مطالعات جدید توسط محققان بارسلونا نشان میدهد که آلودگی نیز میتواند دلیلی بر چاقی مفرط مردم باشد.
تحقیقی که در رابطه با این مساله در مجله «آکتا پادیاتریکا» انجام شد، مراحل هگزا کلرو بنزین HCB)) که یک آفت کش است را در بند ناف چهار صد و سه کودک متولد شده در جزیره اسپانیایی منوریکا، قبل از تولد سنجید. این تحقیق نشان میدهد، کودکانی که در بالاترین مرحله HCB هستند، در شش و نیم سالگی، دو برابر احتمال چاقی مفرط خواهند داشت. HCB که عمدتاً برای محافظت از دانههای گیاهی استفاده میشد، از زمانی که این بچهها به دنیا آمدند، در سراسر جهان منع شد، اما هنوز تاثیر آن بر محیط و مواد غذایی باقی مانده است.) اهمیت مطالعات، در تشخیص نوع ماده شیمیایی نیست، بلکه بیشتر در نتیجه برخورد با مواد شیمیایی است. محققان معتقدند که باید آفت کشهای این چنینی کمتر استفاده شوند.
آزمایشها نشان میدهند، حیوانات بارداری که از مواد شیمیایی تغذیه میکنند، منشا چاقی مفرط هستند. این مواد شیمیایی مثل «اورگانوتینها» که مدت زیادی از آنها به عنوان پاک کننده رنگ بر روی سطح کشتیها استفاده میشد، اکنون در ماهیها به صورت گسترده ای پیدا میشود. «بیسفنول» (BPA )، در بطری شیر بچه، قوطیهای کنسرو، لوازم آرایشی، شامپوها، ظروف یک بار مصرف و تعداد بی شماری از محصولات روزمره دیگر به کار میرود. با توجه به تحقیقات انجام شده، این آلوده کنندهها «آبسوژن» نامیده میشوند و چنان گسترش یافته اند که تقریباً در بدن تمام مردم وجود دارند. نود و پنج درصد مردم آمریکا در ادرار خود BPA دفع میکنند و نود درصد نوزادان در رحم مادر، در معرض Phthalates قرار میگیرند. در بند نافهای بررسی شده در مطالعات جدید در اسپانیا، آفت کشهای «ارگان کلرین» مانند HCB یافت شد. در دو پژوهش در آمریکا مشخص شد، Phthalates باعث چاقی در مردان میشود، اما تحقیق جدیدی که جامع تر و قوی تر است، برای اولین بار تاثیر آن را در رحم، جایی که انسان بیشترین اثر پذیری را دارد، نشان داد.
دکتر پیت مایر یکی از کارشناسان پیشرو جهانی در مورد آبسوژنها، در مصاحبه ای با مجله «ایندیپندنت» گفت: «این مسیله بسیار مهم است و اولین تحقیق مناسبی است که در مورد جنین صورت گرفته است. با توجه به نتایج، آنچه که در آزمایش بر روی حیوانات تجربه کردیم، شگفت آور نبود. اما امروز این تحقیق نشان داد که این مواد شیمیایی، بزرگ ترین چالش سلامت عمومی هستند.»
کسی نمیداند که HCB چگونه باعث چاقی مفرط میشود. کارشناسان اسپانیایی حدس میزنند که چاقی عاملی برای دیابتی شدن مادران است و این مسیله امکان چاقی را در کودکان افزایش میدهد.
دکتر مایرز، کارشناس ارشد در پایگاه «علوم سلامت محیط زیست ایالات متحده» که به منظور افزایش درک همگانی پیوندهای علمی به دست آمده فعالیت میکند، میگوید: «این امر امکان پذیر است» اما اضافه میکند که آزمایش روی حیوانات، چیز دیگری را نشان میدهد. این آزمایشها نشان داده است، آبسوژنها که فعالیت ژنها را در رحم کنترل میکنند، باعث میشوند، سلولها بنیادی به سلولهای چربی تبدیل شوند و کودکان با استقرار و تراکم چربی بیشتری رشد کنند. دلیل هر چه باشد، تحقیقات، سخنان دیوید کامرون را که چاقی را یک امر کاملاً شخصی میداند، زیر سوال میبرد. رییس حزب محافظه کار انگلیس در مورد چاقی می گوید: «آنان اشخاصی هستند که زیاد میخورند و کم ورزش میکنند.»
دکتر مایرز معتقد است که «تفکر ایدیولوژیکی با واقعیت بیولوژیکی هماهنگ نیست.» او اضافه میکند: «ما باید راه کارهایی برای کاهش قرار گرفتن در معرض این مواد شیمیایی را پیدا کنیم تا ایجاد تغییر در برنامه غذایی و نحوه زندگی، نتیجه مطلوب تری بدهد.»
عواملی که باعث افزایش وزن میشوند
چرا مردم دنیا روز به روز چاق تر میشوند؟ همه بر این عقیده اند که مردم با دریافت کالری اضافی و به مصرف نرساندن تمام کالری کسب شده، اضافه وزن پیدا میکنند، اما دانشمندان زیادی براین عقیده اند که تغییر در برنامه غذایی و ورزش نمیتواند دلیل کافی برای گسترش سریع این اپیدمی باشد. همان طور که در مجله ایندیپندنت گزارش شد، «هیچ کاهشی در فعالیتهای فیزیکی در بریتانیا از سال 1980 دیده نشده، اما چاقی مفرط چهار برابر شده است.»
ساختار ژنتیکی یک جمعیت آن قدر سریع تغییر نمیکند که بتوان از آن به عنوان فاکتوری برای افزایش وزن استفاده کرد، بنابراین، تحقیقات دیگر نشانگر عواملی هستند که مشخص میکند، چرا بعضی از مردم زودتر اضافه وزن پیدا میکنند:
زندگی قبل از تولد: کودکانی که در موقع تولد اضافه وزن و کاهش وزن دارند، هر دو احتمال چاقی را در بزرگسالی دارند. این کودکان شاید از مادران سیگاری متولد شده باشند. شواهد نشان میدهد که آلودگی پیش از تولد نیز میتواند زمینه ساز چاقی کودکان شود. افزایش استفاده از چنین مواد شیمیایی، مقارن با افزایش عمومی چاقی شده است.
سن مادران: احتمال چاقی با بالا رفتن سن مادر افزایش پیدا میکند. از سال 1970، در بریتانیا، معدل سن مادران برای تولد اولین بچه، دو و شش دهم سال، افزایش پیدا کرده است.
کم خوابی: بزرگسالان و کودکان هر دو در صورت کم خوابی احتمال چاقی بیشتری خواهند داشت. دلیل آن این است که آنها در موقع بیداری گرسنه میشوند. معدل خواب روزانه از نه ساعت، به هفت ساعت در دهه های اخیر تقلیل پیدا کرده است.
دما: انسان در موقع سرما خوردگی کالری بیشتری میسوزاند. با بالا رفتن حرارت مرکزی در ساختمانها، میتوان به این نتیجه رسید که این افراد بیشتر وقتشان را در دمای گرم و مناسب به سر میبرند.
نسخه دارویی: بعضی از داروها مانند آنتی سایکوتیک، ضد افسردگی و داروهای درمان دیابت، دلیلی برای اضافه وزن میشوند.
ترک سیگار: هر چند مادرانی که سیگار میکشند ممکن است باعث چاق شدن بچههای خود شوند، اما آنها و تمام سیگاریها، خودشان احتمال اضافه وزن کمتری دارند.
منبع: www.alternet.org
به نقل از: ماهنامه سیاحت غرب، شماره 70