جلاب چیست؟
شربت جلاب یا شربت گلاب یک نوشیدنی سنتی پرخاصیت است، جلاب عربی شده گلاب است، انگبینی است که با گلاب آمیخته و آنرا بپزند تا حدی که به قوام بیاید، ایرانیان باستان آنرا به معنی مطلق شربت بکار می‌بردند.
در قدیم جلاب هم به عنوان دارو و هم به عنوان یک نوشیدنی نشاط آور در میهمانی‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت، از این رو نسخه‌های شربت جلاب متعدد و متنوع است و هر حکیم با توجه به نیاز بیمار در نسخه اصل تصرفاتی کرده و مواردی به آن افزوده است.
همچنین جلاب یک نوع شربت محبوب در خاورمیانه به خصوص در کشورهای اردن، سوریه، فلسطین و لبنان است. این نوشیدنی معمولاً در ماه رمضان زیاد نوشیده میشود، شربت جلاب در مناطق ذکر شده از ترکیب شیره انگور یا شیره خرما، خرنوب و گلاب تهیه میشود و با عود عربی دودی میشود.
شربت جلاب، شربت گلاب یا شربت زعفران تقویت کننده عمومی بدن و نشاط آور است و خصوصا مقوی قلب، اعصاب، معده و کبد است، این نوشیدنی گوارا برای بهبود ضعف، ترس، وحشت و افسردگی به تنهایی یا همراه با عرقیات مناسب نوشیده میشود.
شربت جلاب یکی از مُفرحات در طب سنتی ایرانی است و برای تقویت قلب و درمان بیماری‌های سوداوی تاثیر فراوانی دارد، شربت زعفران و گلاب قوای جنسی را تقویت می‌کند و برای رفع سردردها، تنش‌های عصبی، بی‌خوابی و اضطراب بسیار منفعت دارد چون هر صبح به ناشتا بیاشامند.
حکیم عقیلی خراسانی در کتاب قرابادین کبیر در تعریف جُلّاب آورده: از جمله اشربه‌ای است که جهت تقویت قلب و رفع خفقان و توحش و مالیخولیا و… ترتیب می‌دهند و با عرق‌های مناسبه می‌آشامند.
این شربت نشاط آور است و برای تپش قلب نفع بسیاری دارد، همچنین ضد وسواس و خستگی‌های عصبی است و برای درد کبد و درد سینه نفع دارد، خواص و فواید شربت زعفران برای سرد مزاجان چندبرابر است.
مواد لازم برای تهیه شربت جلاب طبی:
نبات سفید یک کیلو، گلاب سه کیلو، زعفران نیم مثقال.
نبات و گلاب را با شعله ملایم بجوشانید در حین جوشیدن کف آن را بگیرید و صاف نمایید تا نصف شود. سپس زعفران را با گلاب حل کرده و به آن اضافه کنید، هنگام استفاده می‌توانید با آب سرد یا یکی از عرقیات مناسب با بیماری حل کنید و کمی تخم بالنگو یا تخم فرنجمشک و یا تخم ریحان بر آن اضافه کنید و… بنوشید.
دستور ساختن جلاب آنست که بگیرند نبات سفید و یا شکر سفید مقدار یک من و با سه من گلاب به آتش ملایم بجوشانند و کف آن را بگیرند و صاف نماید تا به نصف رسد، پس یکدرهم زعفران به گلاب سوده داخل نمایند و در ظرفى نگاهدارند و عند‌الحاجت با آب سرد و یا با یکى از عرق‌هاى مناسبه حل کرده و تخم بالنگو و یا فرنجمشک و یا ریحان و یا امثال اینها بر آن پاشیده و بنوشند. اگر حرارت در مزاج غالب باشد بزرقطونا بر آن بپاشند و اگر برودت غالب باشد عَنبر و مُشک از هریک دو دانگ داخل جلاب نمایند. در آخر طبخ جلاب طبی عبارت از همین است.